سیره علوی بهترین نوع برخورد با اقشار مردم را بیان می‌کند

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، بهرام اخوان کاظمی استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه شیراز درباره شیوه پاسخ حکومت اسلامی به خواسته های به حق مردم گفت: سیره علوی بهترین نوع برخورد با اقشار مردم را بیان می کند. حکومت اسلامی باید نسبت به افراد تحت حکومت خود به مثابه باغبانی که دوستدار نهال هایش است، نگاه کند و آنها را به طبق گفته علامه جعفری به سوی حیات معقول رهسپار کند.

اخوان کاظمی با بیان اینکه رابطه تحکمی در نگرش اسلامی وجود ندارد، تصریح کرد: حکومت از دید امام على(ع) نقش مستقیم و مؤثرى در وحدت و یکپارچگى امت دارد، زیرا امتى که با داشتن هدف الهى، در مسیر تکامل گام برمى دارد، به ناچار باید به رهبرى تمسک جوید که تبلورى از آرمان الهى و مورد قبول و پذیرش و مقتدا و دلیل تحرک و پویایى باشد.

وی افزود: معنای اولیه فقیه، تولی و معنای دیگر آن دوستی است. والی سردمدار و رابطه تولی محبت آمیز است و افراد جامعه را به حیات معقول رهسپار می کند. نظام اسلامی رابطه استیلایی را نمی پذیرد و باید به دنبال آن باشد تا رفاه معیشت مردم را فراهم کند. امام علی(ع) می گوید «در حیات سیاسی خود به گونه ای عمل کردم که مردم آب فرات نوشیدند و نان گندم خوردند.» این حرف به آن معناست که امام به مردم سختی نمی گرفت و بیشترین اندازه رفاه را برای آنها ایجاد کرد.

این استاد دانشگاه افزود: امام علی(ع) به مالک می فرماید: «برای مردم از اموال بیت المال آنچنان بده تا طمع ورزی نکنند.» حاکمیت باید هم در زمینه معنوی و هم در زمینه مادی مردم فعال باشد. نظام اسلامی دارای رابطه دو سویه بین مردم و نظام است.

استاد دانشگاه شیراز گفت: نظام اسلامی دارای جامعه مدنی است. در این جامعه تشکل های مختلفی وجود دارد که مطالبات مردم را می گیرد و می پروراند و به نظام سیاسی منتقل می کند و نظام سیاسی هم آنها را تبدیل به تصمیم می کند. باید مطالبات مردم شنیده شود و به آنها توجه گردد.

با توجه به این که عقل و آیات، امتیازات عالى مانند اندیشه و استعداد کمال یابى و وجدان و حس گذشت از لذائذ و فداکارى در راه ارزشهاى عالى انسانى را براى بشر اثبات نموده، لذا کرامت و ارزش انسانى براى آدمى ثابت شده و موجب بروز حق و تکلیف است

این نویسنده بیان کرد: برای شنیدن مشکلات مردم باید گوش ها شنوا شوند و در اشکال مدرن با ایجاد تشکل های حزبی و دانشجویی و سازمان های مردم نهاد حرف مردم شنیده شود و نظام هم به خواسته های به حق مردم عمل کند. یکی از مباحث مهم در سند چشم انداز ۱۴۰۴ تعمیق مردم سالاری دینی است. مردم سالاری دینی یعنی بتوان جوابگوی نیازهای به حق مردم باشیم. تنها هدف انقلاب اسلامی استکبار ستیزی نبود بلکه افزایش و ارتقای کرامت انسانی هم جزو اهداف آن است.

وی ادامه داد: در راستای رسیدگی به مطالبات به حق مردم باید بازنگری صورت بگیرد. در اسناد بالادستی و سند چشم انداز ۱۴۰۴ ایران باید قدرت اول منطقه باشد و باید در این راستا تلاش کنیم.

وی درباره اهمیت حفظ کرامت انسانی توسط حکومت اسلامی گفت: انسانها بالاتر از حق حیات، داراى حق کرامتند. این حق امرى قابل زوال نیست و مشروط به برخوردارى صحیح از همه نیروها و استعدادها و ابعاد مثبت است که در انسان وجود دارد، حتى اگر کسى نتواند از آنها به طور صحیح بهره بردارى نماید، و اگر از آنها به ضرر خود و دیگران سوء استفاده نکند، باز از حق کرامت برخوردار است. کرامت یعنى اینکه انسان داراى شرف و عزت و حیثیت ارزشى است.

وی ادامه داد:با توجه به این که عقل و آیات، امتیازات عالى مانند اندیشه و استعداد کمال یابى و وجدان و حس گذشت از لذائذ و فداکارى در راه ارزشهاى عالى انسانى را براى بشر اثبات نموده، لذا کرامت و ارزش انسانى براى آدمى ثابت شده و موجب بروز حق و تکلیف است. از دید امام علی(ع)، حق حیات و کرامت انسانها مى بایست نزد حکومتها و توسط آنها محفوظ بماند و این یکى از آرمان هاى اساسى دولت اسلامى است.

اخوان کاظمی اضافه کرد: دانشگاه های ما باید به اصل خود بازگردند و کمیت بر کیفیت غلبه نکند. حوزه های علمیه ما هم در راستای حل مشکلات کشور عمل نمی کنند. تاسیس دانشگاه ها و مدیریت آنها در راستای مطالبات مردم نیست. زیرا رشته های دانشگاهی ما جوابگوی معضلات جامعه نیست.

وی با بیان اینکه مردم دوستدار نظام هستند، گفت: نسل جوان هم باید در امور کشوری ورود کنند. سیستم مدیریتی کشور باید ارتباط با جامعه و دانشگاه ها و نخبگان را بیشتر کند.

اخوان کاظمی اضافه کرد: نظام اسلامی حق مطالبه گری را به مردم داده است. امام علی(ع) زمانی که به حکومت رسید فرمود: «اگر همراهی و نصرت مردم نبود، من طناب خلافت را به گردن شتر می انداختم و رهایش می کردم.» همراهی مردم نقش تثبیت کنندگی دارد. اگر مردم نباشند دیگر چیزی وجود ندارد. امام خمینی(ره) به عنوان موسس جمهوری اسلامی هم فرمودند «مردم ولی نعمت ما هستند.»

این استاد دانشگاه شیراز تصریح کرد: همه نظام سیاسی شامل مردم می شود. یکی از سه عنصر اصلی تشکیل هر دولت مردم و دو عنصر دیگر شامل قلمرو و حاکمیت می شود. در برخی از نظریه های سیاسی مانند نظریه حاکمیت مشاء برخی از دانشمندان و اندیشمندان معتقدند مردم به خاطر آنکه در یک قلمرو حکومت، مالکیت مشاء دارند و صاحب قلمرو و سرزمین هستند در حکومت هم مالکیت مشاء دارند.

وی اظهار کرد: مرحوم دکتر حائری معتقد بود در نظریات اسلامی مردم ذی مدخل در حکومت و صاحب مایملک حکومت شان هستند و باید در اداره نظام مدخلیت داشته باشند. مردم سالاری و دموکراسی معنایی به جز این مساله ندارد. یعنی مشارکت شهروندان در تصمیم گیری های سیاسی که زعمای ما آن را مورد پذیرش قرار داده اند. قرآن به پیامبر(ص) می فرماید: «قبل از اینکه عزم کنی و با توکل کاری را انجام دهی باید با مردم مشورت کنی.» 

اخوان کاظمی در پایان گفت: کفایت و شایستگى کارگزاران حکومت باعث جلب اعتماد و همکارى صمیمانه مردم با حکومت خواهد گردید و بدین ترتیب تعامل مستحکم و مترقى حکومت و مردم، زمینه بالندگى و رشد اجتماع و ثبات بیشتر حکومت را سبب خواهد شد و مردم را به سوى آرمانهاى متعالى رهنمون خواهد ساخت.

انتهای پیام/