خروجی مطالعات علوم انسانی به رفع معضلات اجتماعی منجر می‌شود

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از روابط عمومی دانشگاه شاهد، نخستین نشست علمی بررسی آسیب های اجتماعی  با موضوع روش های مواجهه با آسیبهای اجتماعی از دیدگاه اسلام با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمدحسین شریفی عضو هیات علمی گروه عرفان موسسه امام خمینی(ره) ، دکتر کامیار ثقفی رییس دانشگاه شاهد و جمعی از اعضا هیات علمی دانشگاه شاهد، عصر دوشنبه ۱۱ دی ماه در دانشگاه شاهد برگزار شد.

درابتدای این نشست، کامیارثقفی رییس دانشگاه شاهد بابیان اینکه روش های مواجه با آسیب های اجتماعی، ازدیدگاه اسلام نیازمند کارمطالعاتی، پژوهشی و آکادمیک است، گفت: اطلاع رسانی سلسله اقدامات درباره آسیب های اجتماعی، ماموریتی است که برعهده دانشگاه شاهد گذاشته شده است. بیش ازیکسال است که موضوع آسیب های اجتماعی یکی از دغدغه های نظام اسلامی عنوان شده است و این مسئله در تراز عالی کشور قرارگرفته است. تاکنون بیش از پنج جلسه، درسطح مسئولان قوا با حضور و هدایت مقام معظم رهبری برگزارشده است.

وی با اشاره به محورهای مطرح شده در حوزه آسیب های اجتماعی از نگاه اسلام توسط حجت الاسلام والمسلمین دکتر شریفی دربین اعضای هیات علمی دانشگاه شاهد ، اظهارکرد: از محورهایی که در موضوع آسیب های اجتماعی ازسوی دکترشریفی به عنوان الویت مطرح و مقررشدکه مجموعه نظام پای کاربیایند، میتوان به موضوع مفاسد اقتصادی، اخلاقی، اعتیاد، طلاق درحوزه خانواده، حاشیه نشینی و مهاجرت و نقاط بحرانی که درگوشه کنار کشور با آن مواجه هستیم اشاره کرد که قبلا در رسانه ها مطرح شده است، باتوجه به اینکه این موضوعات اجتماعی، نیازمند کار مطالعاتی آکادمیک است و پژوهش ها و مطالعات درحوزه علوم انسانی باید مبتنی برنیازهای اختصاصی و بومی و برگرفته ازفرهنگ ایرانی اسلامی و آنچه که دین به عنوان راهکار برای مواجهه تعیین میکند،  باشد.

ثقفی درادامه خاطرنشان کرد: از گذشته تا امروز موسسات و نهادهای مختلف درکشور فعالیت هایی را در بحث مواجهه با آسیب های اجتماعی انجام داده اند، وزارت کشور با تاکید براینکه درموضوع آسیب های اجتماعی به عنوان یک دغدغه جدی ، باید با نگاه دین و مبتنی برنگاه اسلام و رویکرد دینی مواجه شویم ، برهمین اساس وزارت کشور با مطالبه گری از مجموعه های مختلف درکشور طی امضای تفاهم نامه ای با دانشگاه شاهد، این ماموریت را به دانشگاه شاهد محول کرده است.

رییس دانشگاه شاهد افزود: گذاردن این ماموریت برعهده دانشگاه شاهد نه به عنوان اینکه این دانشگاه به طورکلی تحقیقات مورد نیاز را دراین حوزه انجام بدهد بلکه به عنوان حلقه اتصال بین مجموعه نهادهای آموزشی ، تحقیقاتی، پژوهشی درکشوراست تا بتواند همگرایی در مجموعه مطالعات را در همه حوزه ها بوجود آورد.

وی با اشاره به محورهای مختلف تفاهم نامه ای  که بین وزارت کشور و دانشگاه شاهد درحوزه آسیب های اجتماعی به امضاء رسیده است، اظهار کرد: دانشگاه شاهد برای انجام ماموریت خود به زیر ساختی  برای انجام فعالیت های خود دارد نیاز داشت که با تاسیس یک پژوهشکده تقاضا محور در دانشگاه بتواند خروجی مطالعات این پژوهشکده را در راستای حل بحران آسیب های اجتماعی به کار بندد لذا مقرر شد «اولین پژوهشکده  حوزه علوم انسانی درحوزه آسیب های اجتماعی» در دانشگاه شاهد راه اندازی شود. مقدمات این کار در حال انجام است وامیدوار هستیم در زمان بسیارکوتاهی بتوانیم فعالیت های عملیاتی این پژوهشکده را با تامین نیروی انسانی تحقیقاتی در حوزه آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام  شروع کنیم. همچنین قصد داریم به عنوان اولین قدم دراین حوزه اولین همایش ملی «بررسی آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام» را درسیزدهم و چهاردهم تیرماه سال ۱۳۹۷برگزار کنیم.

وی در ادامه گفت: برای برگزاری اولین همایش ملی «بررسی آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام » شورای علمی تشکیل شده است که کارخود را از هفته گذشته آغاز کرده است همچنین یکی دیگر از ماموریت های این دانشگاه تاسیس« کرسی های نظریه پردازی با محوریت آسیب های اجتماعی از دیدگاه اسلام » است. برگزاری هر دوماه یک بار سلسله نشست های مختلف درشهر قم با حضور اندیشمندان و صاحب نظران مختلف  نیزمقدمه ای در شکل گیری هیات های اندیشه ورز خواهد بود.

وی با بیان اینکه پنج گروه مطالعاتی را در پژوهشکده پیش بینی کرده ایم ، تصریح کرد: مطالعات فلسفه ومبانی، اخلاق و سبک زندگی، خانواده(طلاق), مهاجرت وحاشیه نشینی، اعتیاد، پنج گروهی است که برای مطالعات این آسیب های اجتماعی پیش بینی کرده ایم.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر شریفی دیگر سخنران این نشست نیز بابیان اینکه خروجی مجموعه مطالعات حوزه علوم انسانی آسیب های اجتماعی قرار است به راهکارهای اساسی در رفع معضلات اجتماعی شود گفت: در روش های مواجهه با آسیب های اجتماعی  در بحث مقدماتی با دشواری بحث مواجه هستیم چراکه تحلیل آسیب های اجتماعی نیازمند آگاهی از مقدمات بینشی و گرایشی است به این معنی که در مواجهه با آسیب های اجتماعی ما با انسان به عنوان موجودی پیچیده و چند لایه ای مواجه هستیم.

وی در ادامه افزود: در مطالعات اجتماعی و انسانی با هفت مساله اساسی و  متفاوت مواجه هستیم.۱-تعریف(سوال چیستی)، ۲-توصیف(سوال از چگونگی)، ۳-تبیین (سوال از چرایی وعلل و عوامل پدیده)، ۴-تفسیر(سوال از انگیزه ها و معانی و مقاصد)، ۵-پیش بینی و سوال از وضعیت ، ۶- ارزش گذاری(سوال از فضیلت و رذیلت ها/خوب یابد بودن، ۷-کنترل(سوال از اینکه چه بایدکرد و برای پیشگیری و مقابله با آسیب های اجتماعی چه کارهایی بایدکرد) که هر کدام از این مراحل اصول و قواعد خاص خود را دارند. 

عضو هیات علمی موسسه امام خمینی (ره) با انتقاد از نحوه اطلاع رسانی آسیب های اجتماعی در جامعه، گفت: درحوزه اطلاع رسانی آسیب های اجتماعی به مردم خوب وسازنده عمل نمی کنیم، در واقع نپرداختن به برجسته سازی خوبی ها در این حوزه یکی از ضعف های فرهنگی در کشور است به عنوان مثال در رسانه های کشور ژاپن پس از آمدن سونامی، مردم به فروشگاهی حمله ور می شوند و مایحتاج ضروری خود را تهیه می کنند وپول صاحب فروشگاه را حتی با وجود حضور نداشتن او پرداخت می کنند این خبر در  رسانه های این کشور یادآوری خوبی ها ویا تکثیر خوبی ها در بین مردم است چراکه در احادیث و روایات اسلامی بسیار داریم که رسول خوبی ها پیامبر گرامی اسلام (ص) مردم را به خوب بودن وگفتن خوبی ها تشویق می کند چیزی که به ندرت در رسانه های ایران دیده ایم .اگر در رسانه های داخلی ایران خبر زیرمیزی گرفتن پزشکان را پخش می کنیم خبر دیگری نیز مقابل آن بگذاریم اگرچه برخی پزشکان این کار را انجام می دهند اما هستند پزشکانی که در ماه مبارک رمضان بیمارانی را رایگان ویزیت می کنند تامردم نسبت به همه پزشکان بد بین نشوند.

وی نبود آموزش های کاربردی در سیستم آموزشی کشور را یکی از خلاءهای بسیارمهم در حوزه آسیب های اجتماعی عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: بزرگترین خلاء سیستم آموزشی در دانشگاه ها، مدارس، حوزه های علمیه، رسانه ملی و…. نبود آموزش های کاربردی است ، آموزش و اطلاع رسانی در صورتی می تواند موثر باشد که مستمر وپایدار باشد و بر اساس موازین علمی و تبلیغی و واقع گرایانه باشد نه بصورت غیر مستقیم و مصداقی، یکی از دلایل موفقیت در تغییر رفتار مردم در زمان جاهلیت وجود پیامبر(ص) و تاثیرگذاری رفتاراو بر مردم آن زمان بود که ایشان به جزئیات و کلیات هرچیزی توجه داشتند و به مردم سفارش می کردند که رفتارهای خود را از من بگیرید و جزء به جزء به من و رفتارهای من نگاه کنید که چطور نماز می خوانم، رفتارمی کنم، مسواک می زنم، با همسایه خود چطور رفتارمی کنم و… نکته مهم این است که پیامبر گرامی اسلام (ص) در آموزش احکام دین به بیان کلمات و آموزش های عملی اکتفا نمی کردند و آموزش های عملی وعینی را به صورت جزئی به مردم انتقال می دادند.

شریفی با تاکید براینکه متاسفانه در جامعه اسلامی هنوز نتوانسته ایم اخلاق شهروندی را درست آموزش دهیم، تصریح کرد: با وجود آموزه های دینی بسیار در دین اسلام باید بگویم در حوزه انتقال آموزه های دینی از رسانه ها وآموزش رفتارهای دینی در جامعه کم کار کرده ایم با توجه به آمار مسولان قوه قضائیه که آمار پرونده های خشونت در جامعه امروز ما روبه گسترش است باید بگویم در انتقال اخلاق شهروندی هنوز نتوانسته ایم آموزش های لازم را به مردم بدهیم اینکه درمواجه با رفتارهای خشن برخی از مردم باید چه کار کنیم چرا اخلاق همسرداری و خانوادگی را به جوانان آموزش نداده ایم و اینقدر آمار طلاق در جامعه بالاست و هزاران رفتار دیگر که اگر آموزش های کاربردی در حوزه آسیب های اجتماعی از طریق نهادهای مختلف بخصوص رسانه ملی به مردم منتقل شود با جامعه ای مواجه می شویم که مردم با یکدیگر مهربان هستند و کمتر خبری از جرم و آسیب های اجتماعی انعکاس داده می شود.

انتهای پیام/