تحلیل اختلاف قرائات قرآن کریم در احادیث اهل بیت(ع)

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، رساله دکتری رشته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد با عنوان «تحلیل اختلاف قرائات قرآن کریم در احادیث اهل بیت(ع)» توسط محمد جانی پور نگاشته شده است.

مهدی ایزدی، استاد راهنما و احمد پاکتچی و حسن بشیر استادان مشاور این پایان‌نامه در دانشگاه امام صادق (ع) بودند.

پایان‌نامه «تحلیل اختلاف قرائات قرآن کریم در احادیث اهل بیت(ع)» در چهاردهمین دوره انتخاب پایان نامه‌ها و رساله‌های برتر قرآنی کشور، رتبه نخست این جشنواره را به خود اختصاص داده است.

چکیده:

کلمات ائمه اطهار(ع) پس از قرآن کریم، گرانقدرترین میراث دین مبین اسلام است که قابلیت آن را دارد در حوزه‌های مختلف علوم بشری مورد استفاده قرار گرفته و به‌عنوان مبنایی برای مطالعات بنیادین و کاربردی در نظر گرفته شود،‌ به شرط آنکه بتوان دیدگاه‌ها و مبانی نظری ائمه اطهار(ع) را از خلال تجزیه و تحلیل گفتار ایشان و با استفاده از روش‌های علمی و دقیق بازشناسی نمود.

در این رساله تلاش شده تا موضوع مهم اختلاف قرائات قرآنی از منظر ائمه اطهار(ع) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و در نهایت موضع ایشان در این خصوص، کشف و تبیین شود.

 به‌ویژه اینکه چه جریان‌هایی در قرون اول و دوم هجری در خصوص موضوع قرائت قرآن و اختلاف قرائات آن وجود داشته و از عرضه احادیث اهل بیت(ع) بر جریان‌های مطرح در زمان حضور ایشان و تحلیل آن‌ها، چه نتایجی می‌توان گرفت؟

آنچه اهمیت پرداختن به این موضوع را ترسیم می‌کند؛ مبنا بودن قرائت قرآن در راستای فهم و تفسیر آن، ضرورت اثبات حجیت الفاظ قرآن، وجود ابهام در فهم و برداشت‌های مختلف از برخی روایات مرتبط با موضوع، تحول فهم‌های مختلف صورت گرفته از این روایات در گذر زمان، و در نهایت عدم تبیین دقیق موضع ائمه اطهار(ع) نسبت به مسئله اختلاف قرائات و ترسیم راهکارهای ایشان جهت وصول به قرائت صحیح و حقیقی قرآن کریم است.

بدیهی است در رابطه با این موضوع که یک پدیده فرهنگی- اجتماعی مربوط به صدر اسلام است، در عین آنکه تحلیل‌های سندی و متنی مفید می باشند، تحلیل‌های تاریخی و اجتماعی نیز کارساز بوده و می‌توانند علت بسیاری از حوادث و رویدادهای تاریخی را توضیح دهند، از این رو، پس از تحلیل های سندی و متنی، از روش های تحلیل محتوا و تحلیل گفتمان (پدام) نیز کمک گرفته شده تا دلالت‌های برون متنی احادیث و شرایط تاریخی عصر صدور روایات شناسایی و در نهایت گفتمان زمینه ساز تولید آنها تبیین شود.

نتایج این تحقیق نشان می دهد عمده روایات صادقین(ع) در راستای تبیین گفتمان «تحریف ناپذیری قرآن» و به منظور مقابله با اندیشه های انحرافی غلات، مصون سازی جامعه نسبت به این آموزه‌ها و معرفی قرآن بعنوان ملاک و معیاری ثابت و معتبر بوده است. بهره گیری از روش های تحقیق میان رشته ای متعدد و بومی سازی آنها جهت فهم نصوص دینی، از دیگر نوآوری های این رساله است.

انتهای پیام/