جایگاه و چگونگی تأثیر باورهای کلامی و علوم انسانی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، حجت الاسلام قاسم ترخان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یادداشتی با موضوع «جایگاه و چگونگی تأثیرباورهای کلامی و علوم انسانی» نگاشته است که در ادامه می آید:
بی‌شک آگاهی جامع از کاستی‌های کلام موجود، پاسخ دقیق به امکان اسلامی‌سازی علوم و مبرهن به امکان پیرایش علوم از پیش‌فرض‌ها، با نگاهی کلان به جایگاه‌های تأثیر و تأثر و از آن طریق اصطیاد چگونگی تأثیر باورهای کلامی بر علوم انسانی، میسر است.
نوشتار حاضر، ضمن پذیرش فی‌الجمله نه بالجمله ابتنای علوم انسانی و امهات مسائل این علوم بر گزاره‌های کلامی با استفاده از روش تاریخی و تحلیل عقلی، هدف مذکور را در طرحی جامع دنبال می‌کند.
بر اساس این طرح، الف. علم یا فعالیت علمی به عنوان متعلق تأثیر گاهی به صورت مستقیم و زمانی دیگر به صورت غیرمستقیم از باورها اثر می‌پذیرند؛
ب. در تأثیر غیرمستقیم، باورهای کلامی در مرحله اول بر عوامل معرفتی (عوامل فلسفی و علمی) یا غیرمعرفتی (ویژگی‌های شخصیتی دانشمندان، فرهنگ، محیط و جامعه آماری و…) تأثیرگذار بر علم یا فعالیت علمی، تأثیر می‌کنند و آنگاه بر علوم انسانی؛
ج. تأثیرگذاری بر فعالیت و فرایند تولید علم و پژوهش به دو صورت خرد و کلان قابل تصور است؛ زیرا علم را می‌توان ناظر به مسئله پژوهشی و کلیت معرفت، تصور و مراحل تولید آن دو را بررسی کرد؛ همچنین در صورتی که مراد از علم معنای دیسیپلین باشد، مؤلفه‌های علم مانند موضوع، روش، غایت و… از باورهای کلامی اثر می‌پذیرند.

علاقه مندان جدیدترین مقاله دکتر قاسم ترخان، عضو هیئت علمی گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه را در شماره آتی فصلنامه فلسفه دین خواهند خواند.

انتهای پیام/