سرویس مقالات »
چرا باید به علوم انسانی توجه ویژه کرد؟
علوم انسانی در زمان حاضر، شأن خود را در جامعه ما ندارد و نسبت به علوم پزشكی، علوم مهندسی و علوم پايه از رونق بسيار كمتری برخوردار است؛ درحالی‌که...
هندسه فرهنگی تمدن اسلامی در قرآن
پایان‌نامه کارشناسی ارشد «هندسه فرهنگی تمدن اسلامی در قرآن» توسط کامران ملایی نگاشته و محمد شعبانپور، استاد راهنما و عبدالقادر پریز، استاد مشاور این رساله در دانشگاه علامه طباطبائی بودند.
موضوع‌شناسی ربا در اقتصاد اسلامی
پایان‌نامه کارشناسی ارشد «موضوع‌شناسی ربا در اقتصاد اسلامی» توسط محمدامیر نوری نگاشته و آیت الله سیدمحمد موسوی بجنوردی، استاد راهنما و تقی ابراهیمی، استاد مشاور این رساله در دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری...
نقش مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در کاربردی کردن علوم انسانی
پایان‌نامه کارشناسی ارشد «توسعه مدل‌سازی قدرت بازار» توسط ملیکا کیاشمشکی نگاشته و هدی محسنی، استاد راهنما و پروین احمدی، استاد مشاور این رساله در دانشگاه الزهرا(س) بودند.
استاد علی اکبر رشاد علم دینی را از شش دیدگاه بررسی و مورد تحلیل قرار می دهند.
دکتر علم‌الهدی در زمره‌ی اساتید انگشت‌شماری است که با رویکردی فلسفی به روایت پیدایش سکولاریزم تربیتی در ایران مبادرت ورزیده ولی این روایت، به‌صورت پراکنده در نوشته‌های ایشان بیان شده‌است.
فضای رسانه‌ای کشور ما بعد از انقلاب اسلامی، هم در ساحت بایسته‌ها و هم در ساحت نبایسته‌ها کماکان دچار ضعف می‌باشد. درصد مهمی از این نقص را باید در بی‌توجهی و یا کم‌توجهی اصحاب رسانه به احکام شرعی رسانه دانست که به نظر...
علم برای تفنن نیست بلکه آن را برای زندگی باید آموخت. این علمی که ما در دانشگاه ها می آموزیم اگر کارساز نباشد افسانه ای است که در جهان افسانه هم جایی پیدا نمی کند. این علم را برای ساختن زندگی و برای فردا...
با محدود کردن استفاده از کالاهای خارجی که معادل ایرانی آن در کشور وجود دارد، می‌توان زمینه‌ی پیشرفت تولیدکنندگان داخلی را فراهم کرد. این کار را می‌توان از دولت و شرکت‌های دولتی آغاز نمود و در مرحله‌ی بعد، فرهنگ‌سازی لازم برای بقیه‌ی اقشار صورت...
شهید مطهری، به خوبی دریافته بود که جامعه‌شناسیِ سکولار، نه تنها نمی‌تواند انقلاب ایران را تبیین کند، بلکه «فهم‌های تحریف‌آلود» و «برداشت‌های ناصواب» عرضه می‌کند که ما را از حقیقت این انقلاب اجتماعی بیگانه می‌سازد.
شاید رویکرد پدیدارشناختی در دانشگاه تهران بیش از آنکه در دانشکده‌ی علوم اجتماعی مستقر بشود در دانشکده‌ی ادبیات و در رشته‌ی فلسفه مستقر شد و در آنجا بیشتر کار شد، ولی این‌طور نیست که پیامدهای خود را در علوم اجتماعی نگذاشته باشد.
در جامعه‌ای که امر دینی پشتیبان معناییِ ایماژها و تصورات جمعی است، بدیهی است که «بستر معنایی» لازم برای تحقق اجتماعات در شهر صبغه‌ای دینی داشته باشد.
رباخواری همانند شراب خواری نه تنها تاثیرات بدی بر خود شخص و خانواده اش دارد، بلکه دامنه آثار بد آن حتی گریبانگیر دوستان او نیز می شود.
عدالت اجتماعی، عدالت فراگیر مبتنی بر توحید و کرامت ذاتی انسان و رعایت حقوق فاعلی و غایی او در عرصه‌های حیات فردی و اجتماعی است، که مانع تمرکز قدرت، ثروت، معرفت و منزلتهای اجتماعی، و رافع نابرابری‌های ظالمانه تاریخی می‌باشد.
عدالت اجتماعی در مذهب و مرام علی، منحصر به عرصة اقتصادی و مالی نیست، امام(ع) عدالت را روح زیست اجتماعی می‌داند و آن را در عرصه‌های سیاسی و قضایی و فکری و فرهنگی نیز مساوی و جاری می‌داند.
برای آموزش بهتر و پژوهش مناسب‌تر باید مسائل اصلی و امکانهای کشور و استعدادها و نیازهای مردم را شناخت و آموزش و پرورش را بر مبنای آن شناخت بنا کرد و سامان داد. آیا این کارها بی‌مدد فلسفه و علوم اجتماعی صورت می‌گیرد؟
عدالت اجتماعی، خصوصاً در مرام و مذهب امیرالمؤمنین علی(ع)، عمق و پهنای چشمگیری دارد؛ یعنی همان عدالت توزیعی در عرصه اقتصادی تنها نیست. عدالت اجتماعی در آیین تشیع علوی عرصه‌های سیاسی و حقوقی و فکری و فرهنگی را هم شامل می‌شود.
جهان با علوم پایه و مهندسی و پزشکی دگرگون شده است، اما راه و طرح این دگرگونی را فیلسوفان و دانشمندان علوم انسانی و اجتماعی گشوده و درانداخته و هموار کرده‌اند. راه توسعه گشوده و هموار نیست، بلکه آن را هم باید گشوده...
به نظر می‌رسد، تا زمانی که جهان اسلام خود به بازتعریف انسان نپرداخته و اجازه دهد تا انسان در قلمروی محدود غربی‌اش تعریف یابد، نباید انتظار کار ویژه‌ای حداکثری از انسان اسلامی داشت.
همانطور که در منابع اسلامی در مورد مولفه‌های هوش معنوی و تاثیر روزه‌داری بر این مولفه‌ها تاکید شده است، روش‌شناسی علوم انسانی نیز دستورات اسلامی را در زمینه روزه‌داری تایید می‌نماید.
منتقدین الگوی رشد نئوکلاسیک براین باورند که این الگو از توضیح رشد مستمر ناتوان است زیرا به موجب آن نرخ‌های تولید سرانه در صورت عدم وجود پیشرفت فنی برون‌زا به سمت مقادیر ثابتی میل می‌کند.
اسطوره در دنیای باستان پاسخ تمام ابهامات بشر را می داد و مابعدالطبیعه ی بشر بود. باران و طوفان به اسطوره ها مرتبط بود و هر موجود فرا انسانی که وظیفه نیک و بدی داشت در قالب یک شخصیت اساطیری بارِ راز هستی را...
با نگاهی به تاریخ مشروطه می‌توان دریافت كه "اعتماد به غرب" نه تنها كمكی به پیشرفت كشور نمی‌كند بلكه با افول بنیان‌های نیم بند دموكراسی زمینه استعمار و استثمار را برای غرب در ایران به وجود می‌آورد.
بنیانگذاران علوم، اهل فلسفه‌اند؛ زیرا بدون مدد فلسفه پژوهش می‌توان كرد اما دگرگونی در علم نمی‌توان پدید آورد.
رسانه، کلان‌ترین موضوع اجتماعی در فقه است؛ زیرا چتر آن، بر همه موضوعات اجتماعی گسترده است و شاید بتوان گفت رسانه بدون اجازه و اراده ما و با صرف نظر از نزدیک شدن یا نشدن ما، تأثیرات خود را به شکل حداکثری بر جامعه...
اقتضای یک دانش، با تجربه و سابقه‌ی هزار ساله، نهایی شدن قریب به اتفاق مبانی، سهولت در یادگیری و قابلیت عملیاتی شدن در یک مدت معقول است! از این منظر می‌توان به لزوم بازبینی در روش آموزش این علم نگریست.
جهان اسلام، تعریف مفاهیم پایه خود را به جهان غرب سپرده است، این مسأله به دلیل تأثیری که در معنابخشی، قوام‌بخشی و هویت‌بخشی جامعه دارد، از چنان اهمیتی برخوردار است که شایسته است حتی کم آن نیز زیاد تلقی گردد.
جهان علم و تكنولوژی جدید همان جهان علوم اجتماعی است. اگر اقتصاددانان و جامعه‌شناسان و حقوقدانان در رأس تكنوكراسی‌ها هستند، وجهش مناسبتی است كه میان علوم اجتماعی و نظام تكنیك جهان وجود دارد.
با توجه به اینکه کارشناسان اقتصادی از ابتدا و در محیط دانشگاه لزوما برای حل این گونه مسائل تربیت نمی‌شوند در نتیجه اجماعی برای مسائل واقعی اقتصاد ایران صورت نمی‌گیرد.
متأسفانه برخی اساتید متعهد نیز هنوز دچار خودباختگی و خود کم‌بینی هستند و خود را قادر به هماوردی با نظریه‌پردازان غربی نمی‌بینند. حتی اگر یک نظریه‌پرداز داخلی یک تئوری جدید ارائه کند، از آن حمایت و در مورد آن بحث و بررسی نمی‌کنند.
مساله دغدغه‌مندی دانشجویان و اساتید در طلب دانش و ارزش علم نزد آنان موضوعی است که رفته رفته رایج‌تر می شود و موضوع قدیمی «علم یا ثروت» موضوعی کاملا جدی است که گویا با سرعت به سمتی می‌رود که علم و دانش را هر...
در راه دست‌یابی به نگاه صحيح در تربیت طلاب و روحانیان دینی برای ساختن جامعه‌ای دینی و الهی، مشکلات و موانع زیادی وجود دارد که یکی از آنها موضوع ریزش طلاب حوزه‌های علمیه است که در این نوشتار به آن خواهیم پرداخت.
اقتصاد ایران دارای بخش‌ها و ظرفیت‌های اقتصادی بالقوه‌ای است که نیازمند یک برنامه بلندمدت و همه جانبه‌نگر در بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها، موهبت‌های الهی و منابع انسانی کارآمد و تحصیلکرده است تا با تخصیص بهینه این منابع، آینده اقتصادی ایمن‌تر و پررونق‌تری را برای...
آن‌چه که امروز به عنوان «شورای عالی انقلاب فرهنگی» می‌شناسیم، نهادی برآمده از جنبش دانشجویان مسلمان است که در اقدامی انقلابی، پایه‌های فرهنگ ارتجاعی بازمانده از رژیم گذشته و وابستگان به شرق و غرب را فرو ریخت تا فرهنگ انقلاب را بر آن بنا...
معماری معاصر ما دیگر به هیچ وجه نمایانگر و انعکاس دهنده‌ی هویت ساکنان آنها نیست؛ همچنین به ندرت می‌توان در آن تلاشی آگاهانه در جهت القای هویت اسلامی و ملی‌مان دید.
دگرگونی شگرفی که با تابش خورشید اسلام در جهان شاهد بودیم، تمدنی عظیم را پایه گذاشت اما انحراف از سرچشمه‌های زلال، با گذشت زمان آن را گل‌آلود کرد و به مردابی ماند که دیگران آمدند و گنج‌های نهانش را به تاراج بردند.
موضوع تجویز وابستگی اختصاص به دوره اخیر نداشته و عمری بیش از یک سده در ایران معاصر دارد. از نخستین روزهای ورود تجدد بخشی از شبه‌روشن‌فکران وابسته به کانون‌های غرب‌زده و ماسونی آشکارا بر طبل وابستگی کوفته‌اند و به‌شدت از آن دفاع کرده‌اند.
این یادداشت با گذری انتقادی و کوتاه بر نارسایی روند تولید علوم انسانی اسلامی ابعاد معرفتی، روشی، اجتماعی و عینی این نارسایی را بررسي كرده و در آخر با تاکید بر اهمیت بسیار مطالبه رهبری در این زمینه، خواهان تامل و تدقیق بیشتر...
فلسفه شدن به عنوان مهم‌ترین محصول فکری فرهنگستان و به‌عنوان یکی از سازوکارهای پیشنهادی این جریان برای تحقق ارزش‌ها و آرمان‌های تمدن اسلامی است.
در جلساتی که طی سالهای دهه 40 و 50 در منزل امیرحسین جهانبگلو برگزار می شد و به حلقه فردیدیه شهرت یافته بود، افراد زیادی همچون جلال آل احمد، داریوش شایگان، داریوش عاشوری و... حضور داشتند.
جریان روشنفکری دینی، در پروژه‌ای آگاهانه تلاش می‌کند تا اندیشه‌های دینی جامعه پیرامون خود را با اندیشه‌های مدرن و دنیای جدید پیوند بزند. در چنین وضعی آنها از دین نه برابر هجوم مدرنیته که در برابر سنت دفاع می‌کنند و از سویی توانایی...
در نگاه مکتب تفکیک، در حقیقت وحی راه گشای مصائب است که قدم گذاردن در حوزه‌ی علوم انسانی و کلیات علوم تجربی تنها با تمسک به قرآن و شرح معصومانه‌ی آن ممکن است و تمامی مشکلاتی که امروزه گریبانگیر بشریت است، به دلیل دوری...
سنت گرایان به علم جدید از دو وجه انتقاد دارند: اول مسئله ارزش کم آن است. از نظر سنت گرایان علم جدید، ظاهری ترین و بی ارزش ترین لایه علم است چرا که متعلَّق این علم بیرونی ترین لایه وجود است. از دیدگاه این...
عبدالحسین خسرو پناه ویژگی‌های بارز حکمت نوصدرایی را چنین بیان می کند: نخستین ویژگی این فلسفه آن است که مانند حکمت صدرایی طرفدار رئالیسم معرفتی و مبتنی بر بدیهیات است ونسبی‌گراوشکاک نیست ودرعین حال ادعا ندارد که می‌توان با استدلال عقلی همه حقایق...
گفتوگو با عبدالله صلواتی، درباره نظریه سلولی اخلاق؛
چگونه می‌توان نسبی‌گرایی و مطلق‌گرایی اخلاقی را آشتی داد؟
محمد اکبری در گفتوگو با طلیعه:
الگوهای غیرالهی به الگوی زندگی ما تبدیل شده است/ راهکارهای قرآن برای ارتقای سطح رفتار در جامعه
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تشریح کرد:
بصیرت غیر از نابینایی ظاهری است/ عوامل کوری انسان در قرآن
- دومین نشست علمی آیندهپژوهی علوم انسانی در ایران
- از نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی چه استفادهای می‌توان کرد؟
- نیت رکن ارزش در فلسفه اخلاق الهی است
- با چه سیری آثار شهید مطهری را بخوانیم؟
- امر ملی در علوم سیاسی مهمان ارغنون خرد
- چطور کارل یونگ سر از ترانههای بیتیاس درآورد؟
- افروغ هویتش را از انقلاب اسلامی میگرفت
- فراخوان پویش «تفکر و اندیشهورزی» با محوریت بیانات رهبر معظم انقلاب منتشر شد
- آیا در موضوعات سیاسی و اجتماعی هم اکثریت مردم به خطا میروند؟
- ۲۰۱۰ پایان تاریخ بود
- آیا گفت و گوی سازنده هنوز ممکن است؟
- دینگریزها، اخلاق و عبادتِ بدون تقوا را دیدند از دین زده شدند
- تشکیل نظام اسلامی یک تکلیف الهی است
- انتشار جلد پنجم کتاب اندیشه سیاسی تربیتی علوی در نهج البلاغه
- فراخوان دومین جشنواره مردمی علوم انسانی عمار اعلام شد
- میخی برتابوت روشنفکری ایران/کاهش درد انسان با روشنفکری یک شوخیست
- هدایت درست ثروت جامعه بسیاری از معضلات اجتماعی کشور را حل می‌کند
- یومالله روزی است که خداوند قدرت خود را نمایان می کند
- «مطالعات نظری تمدن نوین اسلامی» موضوع نشست هفتم اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی
- علوم انسانی اسلامی از ظرفیت پاسخگویی به مسائل علمی کشور برخوردار است
- بیانیه گام دوم، مانیفست ۴۰ سال دوم انقلاب اسلامی است
- عقل موردنظر فلسفه اسلامی با استمداد از عقل قدسی بالنده می‌شود
- معرفت، دانش نیست/ چیستی و قلمرو فلسفه معرفت
- پنجمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی برگزار می‌شود
- شکست تک صدایی حاکم بر علوم انسانی / سیاستزدگی آفت علوم انسانی
- تثبیت استقلال نظام آموزشی امامیه در دوران حکومت امام علی(ع)
- شماره ۲۶ و ۲۷ فصلنامه صدرا منتشر شد
- دولت اسلامی متشکل از کارگزاران متعهد با تولید علوم انسانی اسلامی میسر است
- برنامههای هفته علمی تمدن نوین اسلامی گسترش مییابد
- نقش بی بدیل سیره حضرت زهرا(س) در تحقق تمدن نوین اسلامی/ الگویی برای زن بحرانزده امروز
- روانشناسی اسلامی جهان را در دو بُعد غیب و شهود می بیند
- تمرکز چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی بر ظرفیت های جهان اسلام/ ارائه نقشه راه برای ادامه مسیر
- عامل پیشرفت دانش، پیوند دانش با جامعه و پیوند دانشگاه با سازمان های اجرایی کشور است
- تاثیرگذاری غرب بر انقلاب اسلامی با استحاله فرهنگی امکانپذیر است
- نجات جامعه اسلامی از انحرافات، منجر به شهادت حضرت زهرا(س) شد
- آنهایی که می گویند تمدن نوین اسلامی نباشد یعنی موتور محرک جوانان انقلابی را خاموش کنیم
- معرفی کتاب «ماهیت معرفت عرفانی» اثر برگزیده بیستمین کتاب سال حوزه
- بسته مطالعاتی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت دهه فجر
- بینش تمدنی؛ بایسته ها و چالش ها/ گزارشی از نشست با رهبر انقلاب
- در انقلاب اسلامی فقه به کمک فلسفه آمد
