سرویس مقالات »
چرا باید به علوم انسانی توجه ویژه کرد؟
علوم انسانی در زمان حاضر، شأن خود را در جامعه ما ندارد و نسبت به علوم پزشكی، علوم مهندسی و علوم پايه از رونق بسيار كمتری برخوردار است؛ درحالی‌که...
هندسه فرهنگی تمدن اسلامی در قرآن
پایان‌نامه کارشناسی ارشد «هندسه فرهنگی تمدن اسلامی در قرآن» توسط کامران ملایی نگاشته و محمد شعبانپور، استاد راهنما و عبدالقادر پریز، استاد مشاور این رساله در دانشگاه علامه طباطبائی بودند.
موضوع‌شناسی ربا در اقتصاد اسلامی
پایان‌نامه کارشناسی ارشد «موضوع‌شناسی ربا در اقتصاد اسلامی» توسط محمدامیر نوری نگاشته و آیت الله سیدمحمد موسوی بجنوردی، استاد راهنما و تقی ابراهیمی، استاد مشاور این رساله در دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری...
نقش مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در کاربردی کردن علوم انسانی
پایان‌نامه کارشناسی ارشد «توسعه مدل‌سازی قدرت بازار» توسط ملیکا کیاشمشکی نگاشته و هدی محسنی، استاد راهنما و پروین احمدی، استاد مشاور این رساله در دانشگاه الزهرا(س) بودند.
بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند همه اقدامات فكری، اندیشه‌ای و حتی عملیاتی نیازمند الگوها یا مدل‌هایی هستند كه بستر و زمینه لازم برای پیاده‌سازی نظریات را فراهم آورد.
پارادایم نوین در مدیریت، گذر از مدیریت ماشینی و مدیریت اندام‌وار و رسیدن به مدیریت معنویت‌گرا و اخلاق‌مدار است.
طبقه‌بندی علوم امروزه یکی از معضلات بزرگ مطالعات اسلامی است، در گذشته‌ی تاریخی و تمدنی ما، دانشمندان و فیلسوفان مسلمان درباره طبقه‌بندی علوم اظهارنظر کرده‌اند، ولی اکنون با توجه به تحول علوم و مسایل جدید، با چالش‌هایی در مسیر نظام طبقه‌بندی دانش مواجه شده‌ایم.
«وضع تاریخی» و اتفاقات غیر فلسفی، بر طرح فلسفه تأثیرگذارند. در واقع، فلسفه‌ها همواره نحوه‌ای تبعیت از تاریخ را در خود دارند. این تبعیت البته به معنای تقلید مکانیکی و فرمولیزه از تاریخ نیست.
اهمیت نقش علوم انسانی در تحقق چشم‌انداز بیست‌ساله کشور بر صاحب‌نظران علم و فناوری پوشیده نیست. بی‌تردید ارتقای تولیدات این حوزه از دانش می‌تواند مسیر پیشرفت عالمانۀ کشور را به سمت اهداف عالی نظام سیاسی کشور هموار سازد؛ اما خلق این نوع دانش در...
گام برداشتن در جهت تولید علم و اندیشه، از ضرورت‌های غیرقابل انکار جامعه بشری است. گرچه علم و اندیشه مقوله‌ای جهانی و دستاوردهای آن در هر نقطه از جهان قابل بهره‌وری است، اما باید اذعان داشت که هر جامعه‌ای در درجه اول...
ایده تحول علوم انسانی و تولید علم دینی، ایدهای نیست که نیاز به معرفی داشته باشد. در نیم قرن گذشته، در جهان اسلام، موافقان این ایده آراء خود را درباره چیستی، امکان، ضرورت و مطلوبیت علم دینی، در قالب کتاب و مقاله بیان کرده‌اند....
از نمونه‌های موفق علم بومی و معطوف به غایات و رویکردهای اسلامی در تمدن اسلامی، تجربه سده‌های نخستینِ عالمِ اسلام است متفکرین سده‌های طلایی تمدن اسلامی، از قرن سوم تا هفتم همچون فارابی، شیخ اشراق و ابن‌سینا و حتی ابن‌خلدون در قرن...
صاحب‌نظران تربیت اسلامی از دیر باز با عنایت به منابع اسلامی سعی در ارائه دیدگاه‌هایی در زمینه تربیت اسلامی داشته‌اند و سعی نموده‌اند نظریه‌هایی را در ابعاد مختلف تربیت ارائه نمایند.
روش‌شناسی علوم اجتماعی، منطق تحقیق در این علوم است و دغدغه اصلی آن این سؤال است كه چگونه ما معرفت و دانش خودمان را اعتباریابی می‌كنیم. در واقع یكی از مشكلاتی كه تبیین مفهوم‌شناسی را ضروری می‌كند، روشن نبودن حدومرز میان روش‌شناسی و معرفت‌شناسی...
گرایش به مفاهیم اسلامی و تلاش در راه احیای معماری اسلامی یکی از مهم‌ترین گرایش‌های نظری در ایران معاصر است اما مسئله اصلی اینجاست که مطالعات صورت‌گرفته در حوزه اسلامی چه مشخصاتی دارند و چه آسیب‌ها و فرصت‌هایی پیش روی آینده این گرایش قرار...
روابط بین‌الملل را می‌توان از منظر‌ها و دیدگاه‌های متفاوتی مطالعه کرد. گاهی روابط شامل اهداف الهی و انسانی است که می‌توان از آن تحت عنوان «روابط بین‌الملل متعالیه» یاد کرد.
بعد از ظهور اسلام، این دین از نظر اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بر جامعه‌ها تأثیر گذاشت. هنر نیز تحت تأثیر این دین در این جامعه‌ها دچار تغییر و تحولاتی شد و با نام جدید هنر اسلامی شناخته شد.
آیا این امکان وجود دارد که بین اقتصاد نئوکلاسیک از یک طرف و نهادهای موجود در یک جامعه اسلامی در سوی دیگر یک گفتگو برقرار کرد، به‌طوری که نتیجه آن اسلامی کردن علم اقتصاد باشد؟ البته این پرسش حالت خاصی از یک پرسش عام‌تر...
ملویل دیویی ـ متخصص معروف کتابداری ـ دانش بشری را به 10 قسمت تقسیم نموده است که امروزه برخی از کتابخانه های معروف و بزرگ دنیا، کتابهای خود را بر اساس این سیستم تنظیم کرده اند.
علوم انسانی، به علومی گفته می‌شود که موضوع اصلی آنها اندیشه و رفتار انسان است، ضمن اینکه فاعل شناسایی نیز خود انسان است. از این‌رو، کل هویت علوم انسانی تحت تأثیر اندیشه و رفتار فردی و اجتماعی آدمی قرار می‌گیرد که نتیجه آن متأثر...
فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی برای شماره های آتی خود موضوعاتی را چون بحران آب، آموزش عالی و ... فراخوان داد.
در آموزش عالی ایران، باستان‌شناسی دوران اسلامی یکی از سه گرایش سرفصل رشته باستان‌شناسی محسوب می‌شود. پس از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و توجه به رویکردهای اسلامی در مبانی و مفاهیم علوم انسانی، این گرایش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شد.
آنچه در این نوشتار بدان می‌پردازیم ارائۀ دو تصویر از انسان است که درست مقابل هم قرار گرفته‌اند. تصویر نخست، تصویری است که اندیشمندان پست‌مدرن از انسان امروزی مغرب‌زمین ارائه می‌دهند و تصویر دوم تصویری است که فلاسفه و عرفای مسلمان با تکیه بر...
حقیقت و گوهر علم و دین، معرفت موجه است. پس علم و دین دوگانگی هویت ندارند، چه رسد به تقابل و تعارض. تمایز سنخ مسائل علم و دین نیز تفكیكی نارواست. با توجه به بسط روزافزون معرفت علمی و دینی، نمی‌توان حوزۀ این دو...
غیبت و انتظار فرج از آموزه های رئیسه مذهب امامیه است که به انضمام طولانی شدن غیبت امام زمان(عج) برانگیزاننده پاره ای از شبهات در اندیشه سیاسی امامیه شده است.
رویکرد تأسیس علم دینی، دین را در حد یک منبع که می تواند الهاماتی به ما بدهد پایین می آورد. در صورتی که دین فراتر از آن است و در واقع یک حوزه معرفتی خاص است و حوزه های معرفتی متفاوتی دارد که تأثیراتی...
انجمن مالی اسلامی ایران برای نخستین شماره فصلنامه «علوم مالی اسلامی» فراخوان مقاله داد.
با توجه به گسترش روزافزون دانش بشری و گرایش‌های تخصّصی علوم، شیوه‌های دوتایی، سه تایی و چهار وجهی و دهدهی و ... تقسیم بندی علوم دیگر کارآمد و مطابق با واقع نیست.
در روش شناسی، نظر ارسطو این بود كه روش واحدی برای علوم و معارف مختلف مطلوب نیست. هر علمی روش خاص خود را دارد و همه علوم هم دارای میزان دقت یكسانی نیستند.
با توجه به گذشت سی سال از انقلاب اسلامی نیاز به بومی‌سازی علوم انسانی و تغییر جهان‌بینی‌ها و استفاده از منبع وحی در تولید علم احساس می‌شود.
حضرت امام خمینی(ره) نیز با اتکاء بر ظرفیت حوزه رخص توانست بین اسلام و دموکراسی پیوند برقرار نماید با این تفاوت که ایشان در چنین مواردی به جای تاکید بر قراردادهای مدنی بین مومنان، به سیره عقلاء اعتماد کرد.
از زمانی كه انسان به خویشتن فردی و اجتماعی خود پی برده است، دربارۀ خود و رابطۀ خود با ماسوای خود، تصورات گوناگونی داشته و در پی این تصورات، به هنگام مطالعۀ خود، روش‌های گوناگونی را به كار بسته است. به بیان دیگر، مطالعۀ...
امام(ره) دین را عقلانی می بیند و عقل را در پرتو هدایت دین پیش می برد و در واقع عقلانیت و دیانت را مکمل یکدیگر می داند. او نه عقلانیت بدون دیانت را می پذیرد و نه دیانت بدون عقلانیت را ممکن و معقول...
از نظر امام انسان زمانی می تواند برجنود شیطانی غلبه نماید که از شاخص های فضیلت اخلاقی مانند ایمان، عدالت، توکل، تواضع، صداقت و زهد برخوردار باشد.
روش مطالعات تاریخی و فلسفه نظری تاریخ و تأملات عقلانی و فلسفی درباره علم تاریخ و تاریخ‌نویسی در قرون نخستین اسلامی به چنان پیشرفت و ترقی دست یافت که هم در جهان دانش آن روز و هم در آینده علوم انسانی در ایران و...
تقسیم بندی علوم براساس موضوع بهتر از معیارهای دیگر هدف و انگیزه جداسازی علوم را تامین می‌کند چنانکه با رعایت آن ارتباط و هماهنگی درونی مسائل و نظم و ترتیب آنها بهتر حفظ می‌شود و از این روی از دیرباز مورد توجه فلاسفه و...
هدف اصلی مقاله حاضر تبیین الگوی دانشگاه اسلامی و راهکارهای اجرای آن در تولید علوم انسانی اسلامی است. روش انجام این مطالعه که از نوع تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی است، کتابخانه‌ای است.
در میان نویسندگان و محققان ایرانى و عرب، در مورد خاستگاه فكرى سید جمال اسد آبادى اختلافاتى وجود دارد و هر یك اندیشه او را در قالب یكى از جریان هاى اندیشه اى در جهان اسلام مطرح مى كنند.
امروزه اثبات اینکه بسیاری از آموزه‌های علوم انسانی مدرن، با آموزه‌های اسلامی ناسازگار است و تحول در این علوم امری ضروری است، کار دشواری نیست. آنچه دشوار است تبیین این مسئله است که چگونه می‌توان این تحول را، نه با نگاه خام و گذاشتن...
سیدجواد میری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی معتقد است: علم «قابل تولید» نیست آنچه که تولید می‌شود ابزار تکنولوژیک است. تفکر یک «رخداد» است که در جان متفکر روی می دهد.
این مقاله مدیریت دانش انسانی ـ اسلامی را بر اساس رهیافتی سیستمی و رفتاری مورد توجه قرار داده و با بیان وظایف مهم مدیریت دانش، پایه‌های اصلی نظام مدیریت دانش انسانی – اسلامی را گوشزد می‌نماید.
ضعف در ادله رد واقع گرایی، عدم توصیف و تبیین دقیق رویکرد ضد واقع گرایی و بی توجهی به لوازم آن و همچنین ناسازگاری این نظریه از حیث واقع گرا بودن در مقاله اراده‌گرایی به عنوان مبنایی برای علم دینی در نظریه فرهنگستان علوم...
جواد دریادل در مقاله الگوی اسلامی برای انتقال دانش در سازمانها می نویسد: یکی از دشوارترین فرایندها در مدیریت دانش را، انتقال دانش میان افراد یک بخش با بخش دیگر می داند.
این کتاب دربردارنده مباحثی است که از دیرباز مورد توجه صاحب‌نظران بوده و تحت عناوینی چون رابطه علم و ایمان، دین و توسعه، دانش و ارزش، هست و باید، سنت و تجدد، حوزه و دانشگاه و ... از آن یاد شده است.
گفتوگو با عبدالله صلواتی، درباره نظریه سلولی اخلاق؛
چگونه می‌توان نسبی‌گرایی و مطلق‌گرایی اخلاقی را آشتی داد؟
محمد اکبری در گفتوگو با طلیعه:
الگوهای غیرالهی به الگوی زندگی ما تبدیل شده است/ راهکارهای قرآن برای ارتقای سطح رفتار در جامعه
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تشریح کرد:
بصیرت غیر از نابینایی ظاهری است/ عوامل کوری انسان در قرآن
- دومین نشست علمی آیندهپژوهی علوم انسانی در ایران
- از نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی چه استفادهای می‌توان کرد؟
- نیت رکن ارزش در فلسفه اخلاق الهی است
- با چه سیری آثار شهید مطهری را بخوانیم؟
- امر ملی در علوم سیاسی مهمان ارغنون خرد
- چطور کارل یونگ سر از ترانههای بیتیاس درآورد؟
- افروغ هویتش را از انقلاب اسلامی میگرفت
- فراخوان پویش «تفکر و اندیشهورزی» با محوریت بیانات رهبر معظم انقلاب منتشر شد
- آیا در موضوعات سیاسی و اجتماعی هم اکثریت مردم به خطا میروند؟
- ۲۰۱۰ پایان تاریخ بود
- آیا گفت و گوی سازنده هنوز ممکن است؟
- دینگریزها، اخلاق و عبادتِ بدون تقوا را دیدند از دین زده شدند
- تشکیل نظام اسلامی یک تکلیف الهی است
- انتشار جلد پنجم کتاب اندیشه سیاسی تربیتی علوی در نهج البلاغه
- فراخوان دومین جشنواره مردمی علوم انسانی عمار اعلام شد
- میخی برتابوت روشنفکری ایران/کاهش درد انسان با روشنفکری یک شوخیست
- هدایت درست ثروت جامعه بسیاری از معضلات اجتماعی کشور را حل می‌کند
- یومالله روزی است که خداوند قدرت خود را نمایان می کند
- «مطالعات نظری تمدن نوین اسلامی» موضوع نشست هفتم اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی
- علوم انسانی اسلامی از ظرفیت پاسخگویی به مسائل علمی کشور برخوردار است
- بیانیه گام دوم، مانیفست ۴۰ سال دوم انقلاب اسلامی است
- عقل موردنظر فلسفه اسلامی با استمداد از عقل قدسی بالنده می‌شود
- معرفت، دانش نیست/ چیستی و قلمرو فلسفه معرفت
- پنجمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی برگزار می‌شود
- شکست تک صدایی حاکم بر علوم انسانی / سیاستزدگی آفت علوم انسانی
- تثبیت استقلال نظام آموزشی امامیه در دوران حکومت امام علی(ع)
- شماره ۲۶ و ۲۷ فصلنامه صدرا منتشر شد
- دولت اسلامی متشکل از کارگزاران متعهد با تولید علوم انسانی اسلامی میسر است
- برنامههای هفته علمی تمدن نوین اسلامی گسترش مییابد
- نقش بی بدیل سیره حضرت زهرا(س) در تحقق تمدن نوین اسلامی/ الگویی برای زن بحرانزده امروز
- روانشناسی اسلامی جهان را در دو بُعد غیب و شهود می بیند
- تمرکز چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی بر ظرفیت های جهان اسلام/ ارائه نقشه راه برای ادامه مسیر
- عامل پیشرفت دانش، پیوند دانش با جامعه و پیوند دانشگاه با سازمان های اجرایی کشور است
- تاثیرگذاری غرب بر انقلاب اسلامی با استحاله فرهنگی امکان‌پذیر است
- نجات جامعه اسلامی از انحرافات، منجر به شهادت حضرت زهرا(س) شد
- آنهایی که می گویند تمدن نوین اسلامی نباشد یعنی موتور محرک جوانان انقلابی را خاموش کنیم
- معرفی کتاب «ماهیت معرفت عرفانی» اثر برگزیده بیستمین کتاب سال حوزه
- بسته مطالعاتی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت دهه فجر
- بینش تمدنی؛ بایسته ها و چالش ها/ گزارشی از نشست با رهبر انقلاب
- در انقلاب اسلامی فقه به کمک فلسفه آمد
