علوم انسانی در زمان حاضر، شأن خود را در جامعه ما ندارد و نسبت به علوم پزشكی، علوم مهندسی و علوم پايه از رونق بسيار كمتری برخوردار است؛ درحالیکه به دلایلی این علوم نقش مهمی در اعتلای جامعه اسلامی ما دارند.
آزادی در مشروطه در میان دستاوردهای مشروطه یعنی قانون اساسی و مجلس و در کنار مساوات و نوع رابطهای که اولا با دین، ثانیا با استبداد و ثالثا با استعمار و در نهایت پیشرفت و عقبماندگی جامعه ایرانی ایفاء میکند؛ محل تامل و نزاع...
هر شکلی از حکومت که بهتر بتواند اهداف، عنوان، ویژگی و نهادهای مورد توجه قرآن کریم را در خود جای داده و تحقق بخشد، می تواند مصداق جامعه آرمانی بوده و مورد تأیید باشد.
پایاننامه کارشناسی ارشد «تربیت سیاسی از دیدگاه امام علی(ع)» توسط رضا شریفیان نگاشته و علی شریعتمداری استاد راهنما و کاظم اکرمی، استاد مشاور این رساله در دانشگاه تربیت معلم تهران بودند.
پایاننامه کارشناسی ارشد «رابطه میان شب قدر با اهل بیت(ع) با تکیه بر علم آنان» توسط خدیجه محمدی فروشانی و محمداحسانی فر، استاد راهنما و محمدمرادی، استاد راهنما، این رساله در دانشکده علوم حدیث بودند.
الگوی قرآنی توزیع، به مجموعه نظام مندی از زیرساختها، اهداف، راهبردها و نهادها و ساختارهایی گفته می شود که در ساختاری منطقی، نقشه جامع و منسجمی را نسبت به توزیع درآمد و ثروت اعم از درآمد و ثروت اولیه و ثانویه، مبتنی بر قرآن...
پایاننامه کارشناسی ارشد «عناصر اربعه و بازتاب آن در معماری اسلامی ایران» توسط اعظم میرنسل نگاشته و علی اکبر تقوایی، استاد راهنما و رضا افهمی، استاد مشاور این رساله در دانشگاه تربیت مدرس بودند
با توجه به رویکردهای مربوط به توسعه نظریه اخلاق اسلامی، میتوان دو رهیافت را شناسایی کرد: رهیافت ترکیبی دکتر دراز و همچنین رویکرد شبیهسازی الگوی عرفانی دکتر طاها عبدالرحمن.
مبنای فلسفی مورد بحث در مقاله کنونی، نحوه ارتباط نفس و بدن در حکمت متعالیه است که امام خمینی(ره) در آثار فلسفی خویش به آن پرداخته است. بر اساس این قاعده، نفس علیرغم تعیین کنندگی و برتری، از خود بدن پدید می آید و...
ملاصدرا حکمت عملی را در چارچوب منظومه فکری خود ارزیابی و تحلیل می کند. او بر اساس حرکت جوهری که خود بر اصل تقدم وجود بر ماهیت مبتنی است، حکمت عملی را تدبیر و تلاشی انتخابی و عقلانی و مبتنی بر کشش های فطری...
در این نوشتار میخواهیم کمی از لاتور غرابتزدایی کنیم و نشان دهیم که اولاً ارتباطها و قرابتهای مهمی میان اندیشههای لاتور و سنت فلسفی-دینی ما وجود دارد؛ ثانیاً بحثهای وی مستقیماً با برخی از مسائل فلسفی روز کشور ارتباط دارند.
شاخصهای وضعیت مطلوب و آرمانی در نظر فردوسی عبارتند از : عقلانیت، عدالت محوری، مشاوره حاکمیت با خبرگان، تدین حاکمیت و مردم، صفات شخص حاکم، داشتن شهروندان خوب، داشتن روابط بین الملل دوستانه، عمل به تعهدات داخلی و خارجی، شکل ساختاری حکومت، پادشاهی.
دورکیم از جسمی سخت به نام جامعه سخن میگوید و تارد از فضای سیال روابط تحت عنوان روابط نام میبرد. تقلید و نوآوری دو مکانیزمی است که اجتماعات را میسازند و به واسطه تقلید است که ما از امر خرد به امر کلان میرسیم.
قدرت، یا به وسیله وجود پیشینی جامعه به دست آمده است یا با بهکارگیری شمار زیادی از کنشگران. اگر شق اول درست باشد، لزومی برای تبیین قدرت و جامعه نیست؛ بلکه آنها رفتار هرچیز دیگر را تبیین میکنند. اگر شق دوم درست باشد، نه...
مهدی گلشنی، استاد فیزیک و فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف و مرتضی خطیری یانه سری، استادیار پژوهشکده فیزیک، پژوهشگاه دانش های بنیادی مقاله ای با عنوان «پوزیتیویسم و رویگردانی بعضی از فیزیکدانان برجسته قرن بیستم از آن» در شماره دوم از سال هفتم مجله...
آیا امام خمینی از فلسفۀ اسلامی سخن گفته است؟ نظر وی راجع به فلسفۀ یونان باستان و غرب مدرن چیست؟ آیا حاج آقا روح الله علاوه بر تدریس تقریبی بیست سالۀ فلسفه، دست به تألیف اثر فلسفی هم زده است؟ این حکیم نوصدرایی بیشتر...
ارتباطات علمی فراملی بهشدت بر گسترش فعالیتها و روند علمی یک کشور تأثیر دارد و میتواند علاوهبر آشنایی با اندیشمندان جهان موجب ترکیب ایدهها و تطبیق نظریهها و مقایسه بینشها شود. ارتباطات علمی میتواند بهمراتب بیش از ترجمه آثار مکتوب مؤثر باشد؛ چراکه آنچه...
وقتی ارتباط موضوع با خالق درنظر گرفته نشود، خود دانشمند فقط به «جسدی از علم» دست یافته است؛ چنین علمی که خدا طرف آن نیست و نیز روحی پیوسته به خدا ندارد که بتواند حیات بخش یا نجات بخش باشد و نه برای عالم...
درباره نظریه کنشگر ـ شبکه، اغلب سوءتفاهم پیش آمده و ازاینرو بسیار از آن سوءاستفاده شده است. من در این مقاله مایلم فهرستی را از برخی ویژگیهای جالب شبکه ها تهیه کنم و برخی از بدفهمی های طرحشده را توضیح دهم. سه مورد از...
متن پیش رو گزارشی است از نشست علمی با عنوان مذهب و نقش آن در بازسازی علوم اجتماعی که در قم برگزار گردید. این نشست با ارائه معرفی کوتاهی از لاتور توسط دکتر محمدرضا قائمینیک آغاز گردید و در ادامه مناظرهای میان حجتالاسلام والمسلمین...
بحث لاتور درباره تکنولوژی، سه محور عمده دارد؛ بعضی از مباحث آن حول چیستی تکنولوژی در مقام یک کنشگر غیرانسانی (و نه ناانسانی ) است؛ محور دیگر، مربوط به مطالعه تکنولوژی در مقام کنش گرانی است که در جامعه پیوندهای اجتماعی را ساختهاند؛...
مسئله اصلی این پژوهش عبارت است از فقدان نقشه راه برای تئوریپردازی در حوزه مدیریت اسلامی که سبب انسجام نظری و کارآمدی عملی باشد؛ ازاينرو، پنج سؤال کلیدی نیز در این پژوهش پاسخ داده میشود.
دکتر فرزاد جهان بین استاد دانشگاه شاهد در یادداشتی با تأکید بر اینکه ارزیابی باید بر اساس سه متغیر اهداف، امکانات، موانع و چالشها صورت گیرد به ارزیابی عملکرد چهار دهه حاکمیت جمهوری اسلامی پرداخت.
فلسفه طاها عبدالرحمن تنها مناسب محیطی افراطی است و این فلسفه امروزه مکتب فلسفی مناسبی برای تشکیل دولت و خلافت است. برهمیناساس بعید نمیدانم که طاها عبدالرحمن حتی ابوبکر بغدادی را بهعنوان فیلسوف جهاد معرفی کند!
شمسالدین برهانی در یادداشتی می گوید: برنو لاتور براساس نظریه کنشگر-شبکه، تلاش میکند واقعگرایی و برساختگرایی را باهم جمع کند. در نظر لاتور، برساخت نه توسط عوامل بهاصطلاح اجتماعی، بلکه توسط شبکهای از عوامل انسانی و غیرانسانی (فنی، طبیعی، زبانی) شکل میگیرد.
روش سازنده در علوم اجتماعی این است که بهجایاینکه روابط علّی بین هستومندها را در نظر بگیریم، صرفاً همپوشانی آنها را در نظر میگیریم؛ چون آنچه که وجود دارد، یا حداقل آنچه میتوانیم از آن شروع کنیم، کمترین میزان همپوشانی بین هستومندهاست.
عبدالرحمن تأکید میکند که بدون خوانش جدید از قرآن امکان ورود مسلمانان به مدرنیته وجود ندارد. برای او «خوانش نبوی» نخستین «فهم اسلامی مدرن» را محقق کرد.
دین باید به درک ناآگاهیهای گذشته بپردازد و در دنیای مدرن بررسی شود. علم امروزه زوایای تاریک انگارههای مذهبی را روشن ساخته و سبب رفع توهم و رهایی از طلسم ایدههای مختلف شده است.
در متون دینی برای تربیت کودک مطالبی وجود دارد که بخشی از آنها روایات سبع سنین است. بر اساس این پژوهش نقل مشهور «الولد سید» ضعیف است و دوره نخست دوره بازی است؛ دوره دوم دوره آموزش قرآن و آداب است؛ و بالاخره...
دیدگاه آیتالله العظمی جوادی آملی که علوم طبیعی از آن حیث که نمایشگر ذات و صفات الهیاند، متصف به دینی بودن میشوند، گستره مفهوم علم دینی را از حیث مصداق به اکثریت علوم گسترش میدهد اما اگر بدان علم از حیث مادیاش و بدون...