معرفی چند کتاب برای سیر مطالعات تاریخ سیاسی

«اکنون» چیزی نیست جز لحظه‌ای میان گذشته و آینده. گذشته ما عبارت است از «تاریخ» و آینده پیش‌روی ما همان «افق تمدنی ما» است. بدون گذشته و آینده، اکنون شکل نمی‌گیرد و بدون تفکر بر روی تاریخ و تمدن، حال ما معنا ندارد.

بحث پیرامون دو مبحث اساسی «تاریخ معاصر ایران» و «تمدن نوین اسلامی» از مهم‌ترین مسائل علوم انسانی و نظریه پردازی است. آن چه این دو مهم را به یکدیگر وصل می‌کند مقوله «هویت» است و اساسا تاریخ گذشته و تمدن آینده ما هر دو بر روی اساس هویت شکل گرفته‌اند. بیش از یکصد سال است که «هویت» ما در معرض «تجدد غربی» یا همان «مدرنیته» قرار گرفته است و از این منظر صورت مسئله‌های فراوانی آغاز گردیده است که ما تا به امروز نیز درگیر آن هستیم. از طرف دیگر برای نیل به سوی «تمدن نوین اسلامی» نیز راهی نداریم جز آن که این «تجدد» را بشناسیم و نسبت خود با آن را بیابیم.

پس در این جایگاه مطالعه تاریخ معاصر یعنی از زمانی که هویت ما درگیر مسئله تجدد به معنای غربی‌اش شد، ضروری است و این مهم ضرورت خود را در کلیه مراحل نیل به «تمدن نوین اسلامی» حفظ می‌کند و چه بسا بیشتر از پیش آشکار می‌سازد. در بررسی هویت به این نتیجه می‌رسیم که ما ساخته و پرداخته تاریخمان هستیم و تامل بر تاریخ به این منظور صورت می‌گیرد که ما امکانات خویش را برای ادامه مسیر به سوی آینده مطلوب شناسایی کنیم.

با وجود چنین مقدماتی طبیعی بود که سیل دانش‌پژوهان در حوزه مباحث تمدنی خواستار منابعی برای مطالعه عمیق‌تر در این موضوع بودند. در همین راستا خانه مشروطه اصفهان پس از صرف سه سال تلاش پژوهشی مجموعه «و انتم الاعلون» را با ده عنوان کتاب در حوزه‌های تمدنی و تاریخی تدوین نموده است.

مسئول واحد پژوهشی خانه مشروطه اصفهان از تکمیل سیر مطالعاتی این مرکز در دو حوزه «تاریخ» و «تمدن» خبر داد. محمود فروزبخش افزود: خانه مشروطه اصفهان با همکاری نشر آرما، ده عنوان کتاب‌ از مجموعه کتاب های «و انتم الاعلون» را در بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران عرضه می‌کند.

«و انتم الاعلون» عنوان مجموعه کتاب‌هایی است که به موضوع تاریخ، تفکر و تمدن می‌پردازد. هدف از این کتاب‌ها شناخت هر چه بیشتر «هویت تاریخی» است. اصلی‌ترین سرفصل‌های «و انتم الاعلون» عبارتند از:

۱-تاریخ تحولات معاصر، شناخت اندیشه‌ها و نهضت‌ها

۲- تجددشناسی، نسبت ما با تجدد

۳- افق تمدنی داشتن، تمدن اسلامی و رویارویی با تمدن غرب

مسئول تدوین سیر مطالعاتی «و انتم الاعلون» خاطرنشان کرد، استقبال از کتاب‌های این مجموعه در دوسال اخیر مطلوب بوده است و اکنون با چاپ دو کتاب «غرب شناسی» و «نام‌ها و نهضت‌ها» بسته ده گانه مطالعاتی ما تکمیل شده است. عناوین این ده کتاب به شرح زیر است:

بصیرت تاریخی، موسی نجفی، چاپ چهارم

تاریخ معاصر ایران، موسی فقیه حقانی و موسی نجفی، چاپ چهارم

مشروطه شناسی، موسی نجفی، چاپ سوم

نام‌ها و نهضت‌ها، موسی نجفی

هویت شناسی (پیرامون نظریه هویت ملی در ایران)، موسی نجفی

غرب شناسی، مجموعه نویسندگان

دوباره در اوج (بایسته های تمدن اسلامی در نگاه شهید مطهری)، مهدی طیب صحرایی

تمدن برتر (نظریه تمدنی بیداری اسلامی و طرح عالم دینی)، موسی نجفی، چاپ چهارم

افق تمدنی آینده انقاب اسلامی، ابوذر مظاهری

نظریه تمدن جدید اسلامی (فلسفه تکامل تمدن اسلامی و جوهر افول یابنده تمدن غرب)، موسی نجفی

آن چه بیش از پیش بر اهمیت این مجموعه می‌افزاید، سیر مطالعاتی هدفمندی است که در سه دسته مقدماتی، تکمیلی و عالی، کتاب‌ها را به مخاطبان پیشنهاد می‌کند. واحد پژوهشی خانه مشروطه جهت مطالعه هدفمند دانش‌پژوهان ۵ کتاب را در «تاریخ» و ۵ کتاب دیگر را در حوزه «تمدن» دسته بندی کرده است. از این پس این سیر مطالعاتی مشخص در دو زمینه اساسی علوم انسانی به کسانی پیشنهاد می‌شود که قصد دارند در این حوزه‌ها عمیق‌تربه مطالعه داشته باشند.