به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از ایکنا، شماره ۲۳ دوفصلنامه دارای علمی ترویجی «معرفت اخلاقی» ویژه بهار و تابستان ۹۷ به صاحبامتیازی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) و مدیرمسئولی محمود فتحعلی منتشر شد.
عناوین مقالاتی که در این شماره انتشار یافته است بدین قرار است: «چیستی مفاهیم اخلاقی بر اساس حکمت متعالیه»، «بررسی تطبیقی نظریه جی ای مور و ژان ژاک روسو در باب توجیه گزارههای اخلاقی»، «بررسی و نقد ماهیت سلبی سعادت در اخلاق وظیفهگرای کانت»، «معیارهای اخلاق حرفه ای کارگزاران در نظام مدیریت شایسته (در پرتو اندیشه علوی)»، «بررسی تاثیر معنویت بر رفتار اخلاقی در خانواده: واکاوای دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده و واحد سولدوز»، «چالشهای اخلاقی تبلیغ دین برای جنس مخالف؛ راه های برون رفت از آن».
در طلیعه مقاله «چیستی مفاهیم اخلاقی بر اساس حکمت متعالیه» اثر محمود شریفی میخوانیم: «مفاهیم اخلاقی، از این جهت که مثل مفاهیم فلسفی مشهور جزو معانیاند، نه صور و مابازای خارجی دارند، نه ذهنی، شباهت زیادی به معقولات ثانیه فلسفی دارند؛ اما ازآنجاکه اولاً تحقق خارجی محکی مفاهیم اخلاقی، دائرمدار فعل ارادی انسان است، و ثانیاً مصداقیابی آنها دائرمدار قصد فاعل است، از مفاهیم فلسفی مشهور فاصله پیدا میکنند. این تفاوت باعث شده حکمای مسلمان، مفاهیم و گزارههای فلسفی مربوط به فضای هستی شناختی را ذیل حکمت نظری، و مفاهیم و گزارههای مربوط به فضای ارزش شناختی را ذیل حکمت عملی بحث کنند».
در این مقاله، ضمن تحقیق درباره حقیقت مفاهیم فلسفی، سنخ مفاهیم اخلاقی و فرق آنها با مفاهیم فلسفی مشهور مورد بررسی قرار گرفته است. وجود تمایز اساسی بین این دو دسته مفاهیم، باعث شده است، از مفاهیم فلسفی مشهور با عنوان «معقولات ثانیه هستی شناختی»، و از مفاهیم اخلاقی و هر مفهوم مربوط به وادی عمل ارادی همراه با قصد انسان، با عنوان «معقولات ثانیه ارزش شناختی» تعبیر شود.
در چکیده مقاله «بررسی تطبیقی نظریه جی ای مور و ژان ژاک روسو در باب توجیه گزارههای اخلاقی» چنین میخوانیم: «یکی از مهمترین مسائل معرفت شناختی حوزه فلسفه اخلاق، مسئله توجیه گزارههای اخلاقی است. در باب توجیه گزارههای اخلاقی، نظریات متفاوتی از منظر فیلسوفان اخلاق ارائه شده است. از میان این نظریات، دو نظریه وجدانگرایی و شهودگرایی به صورت ظاهری بیشترین شباهت را به هم دارند. وجدان گرایان اخلاقی معتقدند: برای انجام امور اخلاقی نیاز به تفکر منطقی نیست؛ بلکه وجدان به تنهایی انسانها را به اعمال اخلاقی دعوت میکند. از سوی دیگر، شهودگرایان نیز چنین ادعایی را با بیان دیگری مطرح میکنند.
این دو نظریه، با تمام شباهتهایی که به هم دارند، به علت اختلاف در معناشناسی، اختلافاتی در معرفت شناسی گزارههای اخلاقی دارند. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، نظریات ژان ژاک روسو سردمدار وجدان گرایی و جی ای مور سردمدار شهودگرایی را بررسی کرده و به نقد آن پرداخته است. حاصل این پژوهش این است که نظریات وجدانگرایی روسو و شهودگرایی مور در مسئله توجیه گزارههای اخلاقی، از سه منظر با یکدیگر اختلاف دارند. ابتدا آنکه اگرچه هر دو فیلسوف به عنوان درونگرایان معروفاند، روسو وجدان را یک حس درونی معرفی میکند، ولی مور شهود را مشاهده عقلانی میداند و تاکید دارد که شهود، حسی نیست. افزون براین، شهود و وجدان در دائمی بودن یا نبودن و طبیعی بودن یا نبودن، اختلافاتی نیز دارند.»
یکی از مقالاتی که در این شماره انتشار یافته است مقاله «معیارهای اخلاق حرفهای کارگزاران در نظام مدیریت شایسته (در پرتو اندیشه علوی)» اثر سیداحمد حبیبنژاد است. موازین و معیارهای اخلاق حرفهای، یک الگو و سرمشق واضح از رفتار درست حرفهای پیشروی کارگزاران است که به کارگزاران و فعالان نظام اداری کمک میکند در انجام وظایف خود از این الگو استفاده کنند و راه درست را برگزینند. رعایت این معیارها در هر نظام اداری شایسته، امری لازم و ضروری است. برای داشتن هویت اسلامی رفتار حرفه ای، مناسب است به شایستهترین نظام اداری اسلامی، یعنی حکومت علوی توسل جست. پرسش اصلی آن است که در حکومت علوی به عنوان شایستهترین نظام حکومتی پس از پیامبر، رعایت چه موازینی از اخلاق حرفهای به سبب تصدی مناصب حکومتی و کارگزاری مورد تاکید بوده است؟
هدف آن است که با شناسایی معیارهای اخلاقی حاکم بر رفتار کارگزاران در نظام شایسته علوی، قواعد حاکم بر رفتار کارگزاران و مدیران در نظامها و ساختارهای اداری دیگر را بر همین اساس بنا نهاد و به یک نظام اداری مطلوب در چارچوب اندیشه اسلامی دست یافت. این پژوهش یک مطالعه توصیفی و تحلیلی است و نتایج آن نمایانگر آن است که رعایت موازین اخلاقی در حکومت علوی، در چهار بخش معیارهای کلی حاکم بر رفتار کارگزاران، معیارهای حاکم بر وظایف کارگزاران در برابر مردم، در برابر مقام مافوق و در مقابل کارکنان تحت مدیریت، قابل شناسایی و تبیین است.
در چکیده مقاله «چالشهای اخلاقی تبلیغ دین برای جنس مخالف؛ راههای برون رفت از آن» چنین میخوانیم: «تبلیغ دین امر بسیار مقدس و دارای اهمیت ویژه است؛ در عین حال با چالشهای فراوانی مواجه است. از مهمترین این چالشها، چالشهای اخلاقی تبلیغ برای جنس مخالف و نیز تبلیغ در مناطق با تکثر دینی و فرهنگی است. این پژوهش با در نظر گرفتن اخلاق اسلامی و با هدف تبیین و حل یکی از این چالشها، یعنی تبلیغ برای جنس مخالف، نگارش یافته است. دغدغه اصلی در این پژوهش، پاسخ دادن به این پرسش است که چالش های اخلاقی تبلیغ دین برای جنس مخالف و راههای برونرفت از آن کدامند؟ بر اساس پژوهش انجام شده، راهکارهای برون رفت از چالش های اخلاقی تبلیغ برای جنس مخالف عبارتند از: رعایت عفت عمومی در گفتار، رفتار، پرهیز از نگاه حرام، پرهیز از اختلاط، پرهیز از مواضع تهمت، و برخورداری از غیرت اجتماعی. روش این پژوهش، از حیث گردآوری مطالب و اطلاعات، کتابخانهای، و از حیث تجزیه وتحلیل اطلاعات، توصیفی ـ تحلیلی است. همچنین این تحقیق از حیث اهداف، یک تحقیق کاربردی محسوب میشود.»
انتهای پیام/