دیپلماسی اقتصادی ما برعکس عمل می‌کند

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از ایکنا، یکی از لوازم توسعه اقتصادی هر کشوری، گسترش ارتباطات اقتصادی و تجاری با سایر کشورهاست. در این زمینه دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور نقشی تعیین‌کننده دارد و به همین دلیل، اخیرا معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه شکل گرفته و رهبر معظم انقلاب نیز اخیرا در دیدار با مسئولان وزارت خارجه بر گسترش دیپلماسی اقتصادی تأکید کردند.

ایشان ارتباط با دانشمندان، رجال سیاسی غیر دولتی و فعالان اقتصادی دیگر کشورها را جزو روشهای رایج دیپلماسی در جهان برشمردند و افزودند: با این روش‌ها می‌توان گستره فعالیت‌های دستگاه سیاست خارجی را گسترش داد. رهبر انقلاب اسلامی همچنین قدرت میدانی را پشتوانه دیپلماسی خواندند و افزودند. مهم این است که هر گونه عنصر اقتدار به نوعی دستاورد سیاسی و اقتصادی تبدیل شود.

ابراهیم رزاقی، اقتصاددان و استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران به بیان نکاتی درباره اهمیت دیپلماسی اقتصادی و آثار آن بر اقتصاد کشور پرداخت و اظهار کرد: واقعیت این است که اکنون بازی پیچیده‎ای توسط مسئولان اقتصادی را شاهد هستیم. از یک سو شاهد موضع‌گیری‌هایی علیه غرب هستیم اما از سوی دیگر همین افراد، راه حل مشکلات اقتصادی را در بیرون جست‌وجو می‌کنند و این در حالی است که سرمایه‌داری دارای بدترین ویژگی‌هاست. این افراد به جای حمایت از تولید داخلی که محور هر اقتصادی است، در مسیر انهدامی قرار گرفته‌اند.

وی ادامه داد: مسئولان ما به جای توانمند کردن اقتصاد داخلی و مستحکم کردن این اقتصاد در مقابل ضربات خارجی، اکنون اقتصاد را در شرایطی قرار داده‌اند که اقتصاد ما مقاوم نیست و در مقابل تحریم‎ها ضربه‌پذیر شده‌ایم. ما وقتی متوجه شدیم کشورهای غربی در جنگ با صدام، به ما سلاح نمی‌دهند بنابراین به تولید داخلی رو آوردیم. اکنون هم باید چنین رویه‌ای را در پیش بگیریم.

رزاقی افزود: اکنون به قانون اساسی و آنچه حضرت امام(ره) فرمودند توجه نمی‎شود. ما باید بدانیم که مهم‌ترین مسئله هر کشوری، مسائل سیاست خارجی آن نیست بلکه باید مسائل داخلی که عمده‎ترین آن اقتصاد و تولید داخلی است را در اولویت قرار داد و دیپلماسی اقتصادی می‎تواند بخشی از این نیازها را تأمین کند.

این اقتصاددان یادآور شد: تمام کشورهای دنیا و مخصوصا کشورهای صنعتی، دیپلماسی اقتصادی را مورد توجه قرار داده‌اند. دیپلمات‌های ایرانی هم که در کشورهای مختلفی با هزینه‌های گزاف مشغول فعالیت هستند باید از توانایی کشورهای خارجی به نفع صادرات کالاهای تولیدی داخل بهره‌برداری کنند. اکنون خارجی‎ها صرفا مواد خام را به شکل ارزان از ما می‎خرند اما اگر دیپلماسی اقتصادی در ایران پیاده می‎شد، می‎توانستیم به خوبی با خام‌فروشی مقابله کنیم؛ اقدامی که قبل و بعد از انقلاب مورد توجه قرار نگرفته است.

وی یادآور شد: ما در دوران جنگ تحمیلی، صنایع دفاعی را با کمترین هزینه ایجاد کردیم اما الان دلار ۴۲۰۰ تومانی به برخی افراد ارائه می‎دهیم اما کالاهای اساسی وارد نمی‎شود بلکه صرف خرید موبایل و…. می‎شود؛ بنابراین وقتی چنین مواردی را کنار هم قرار دهیم، دیپلماسی اقتصادی به شکل برعکس عمل می‎کند. اکنون مسئولان ما از یک طرف، شیفته ارتباط با کشورهای غربی و تلاش برای بهبود وضعیت اقتصادی از این طریق هستند اما از سوی دیگر تهدید به بستن تنگه هرمز می‎کنند.

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: ما ابتدا باید تلاش کنیم اقتصاد و تولید داخلی را بهبود ببخشیم و با دنیا سرشاخ نشویم اما اگر به ما حمله کردند، قطعا از خودمان دفاع می‎کنیم. گویا مسئولان ما نمی‎دانند که آمار رسمی می‌گوید ۶۶ میلیون ایرانی در سن کار هستند اما فقط ۲۳ میلیون ایرانی مشغول کار هستند. این نشان می‎دهد که اگر به دیپلماسی اقتصادی اعتقاد دارند باید بهبود وضعیت اقتصادی را مورد توجه قرار دهند.

رزاقی عنوان کرد: مسئولان ما به دیپلماسی اقتصادی اعتقادی ندارند. آنها می‌دانند که ما مشغول فروش نفت خام هستیم اما دیپلمات‎های ما اصلا در دنیا تبلیغ نمی‎کنند که بیایند محصولات پتروشیمی ما را خریداری کنند؛ چراکه اصلا به این مسئله اعتقاد ندارند و معتقدند باید لیبرالیسم اقتصادی را در پیش بگیریم و اقتصاد را آزاد بگذاریم تا مسیر خود را برود؛ این همان سخنی است که آدام اسمیت در شرایط خاصی متناسب با شرایط انگلستان مطرح کرد که مردم سرمایه خود را وارد تولید صنعتی می‎کردند اما اکنون که تولید دارای سود ۱۵ درصدی و واردات دارای سود ۲۰۰ درصدی است بنابراین نباید انتظار موفقیت برنامه‎های اقتصادی را داشته باشیم.

استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران درباره وضعیت کنونی فعالیت اقتصادی سفارت‎خانه‌های ایران در سایر کشورهای دنیا تأکید کرد: چون اعتقادی به اینکار ندارند، موفقیتی هم در عرصه دیپلماسی اقتصادی نداشته‌اند. حتی بعد از برجام هم روابط اقتصادی بهبود پیدا نکرد و سرمایه‌های خارجی وارد کشور نشد و این مسئله، دیپلماسی اقتصادی ما را بی‎معنی کرده است.

وی درباره معاونت اقتصادی وزارت خارجه نیز گفت: اگر واقعا کار کنند، قطعا نقشی تعیین‌کننده دارد. آنها می‎توانند برای ایران بازاریابی کنند. سفرای ما باید کشورهایی که در آن مشغول فعالیت هستند را به خوبی بشناسند و توانایی‎های ما در داخل را به آنان معرفی کنند و تلاش کنند که وارداتی که صورت می‎گیرد هم به نفع ما انجام شود و کالاهایی که تولید می‎کنیم را وارد نکنیم.

رزاقی در پایان عنوان کرد: وظیفه این معاونت و سفرای ما در کشورهای دیگر است که چنین مواردی را به دولت و بانک مرکزی منتقل کنند تا دلار ارزان‌قیمت در اختیار برخی واردکنندگان قرار ندهند که کالاهای بُنجُل خارجی را وارد کنند. اکنون فرصت‌سوزی زیادی انجام می‌شود و مسیری انهدامی در عرصه اقتصادی در پیش گرفته شده است. در واقع این افراد، چشم و گوش ایران در کشورهای خارجی هستند؛ بنابراین باید تلاش کنند وظایف اقتصادی خود را به خوبی انجام دهند.

انتهای پیام/