نظام بانکی عامل مخل در تولید و اقتصاد ما شده است

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، محمدعلی متفکرآزاد استاد اقتصاد دانشگاه تبریز درباره وضعیت دانش اقتصاد اسلامی در جامعه امروز گفت: شروع دانش اقتصاد اسلامی در کشور ما بعد از پیروزی انقلاب بود و با تاسیس دفتر همکاری حوزه و دانشگاه شروع شد. تالیفاتی هم در این زمینه صورت گرفته و جمعی از اساتید دانشگاه و طلاب و روحانیون حوزه علمیه اظهار علاقه نشان دادند که در زمینه اقتصاد اسلامی کار کنند. این کار از سال ۱۳۶۰  شروع شده و تا اکنون ادامه دارد.

وی بیان کرد: از نظر کار نظری در بین علوم انسانی بیش از سایر رشته ها در رشته اقتصاد اسلامی کار شده است اما در حوزه عمل کار زیادی انجام نگرفته است. اقتصاد ما در جامعه اسلامی نیست و دلایل متعددی دارد. یکی از این دلایل این است که مردم باید اقتصاد اسلامی را با عمل به آموزه های اسلامی در حوزه اقتصاد پیاده کنند. مثلا در معارف اسلامی شرایط مفصلی برای بازار اسلامی داریم و باید بازاریان ما به آن توجه داشته باشند و از شرایط بیع و خرید و فروش اطلاع داشته و به آن عمل کنند.

متفکر آزاد اضافه کرد: همچنین دولت ها برای پیاده سازی اقتصاد اسلامی باید بسترها را آماده کنند اما این اتفاق نیوفتاده است. دولت ها در چارچوب الگوی منسجم اقتصاد اسلامی، بستر سازی برای فعالیت های دولت و بخش خصوصی کاری نکرده اند. دولت باید فرهنگ اقتصاد اسلامی را اشاعه دهد.

ولت فعلی باید مشخص کند الگوی اقتصادی او چیست و مررزهای اقتصاد لیبرالیستی از نظر مسئولان کجاست و آیا رعایت می شود یا خیر؟ این موضوعات مشکلات عملی اقتصاد اسلامی است

این استاد دانشگاه ادامه داد: ما در سیره ائمه رفتارهای اقتصادی داریم که بسیار غنی هستند و باید ملاک قرار گیرند. این ملاک ها را باید حوزه های علمیه و دولت، با نهادهایی که در اختیار دارند، فرهنگ سازی و بستر سازی کنند.

وی با بیان اینکه مردم باید به آموزه های اسلامی عمل کنند، گفت: تولیدکننده مسلمان با تولیدکننده غیر مسلمان تفاوت هایی دارد. تولیدکنندگان باید موارد بسیاری را رعایت کنند مثلا تولید جنس غیر استاندارد و یا احتکار و ربا جایز نیست.

وی افزود: باید منشور اقتصاد اسلامی با اجماع فقها تهیه شود و به تایید مراجع زیربط برسد. فقهای مختلف نظرات مختلف اقتصادی دارند که باید در قالب منشوری در جامعه عملیاتی شود. ما باید ساماندهی و نظم دهی در امور اقتصادی را در چارچوب اقتصاد اسلامی انجام بدهیم. ما مدل اقتصاد اسلامی تاکنون نداشته ایم و برای انجام آن هم تلاشی نشده است مگر در سالهای اخیر که مقام معظم رهبری الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند اما دولت ها در جهت الگوسازی آن عمل نکردند.

استاد اقتصاد دانشگاه تبریز گفت: دولت فعلی باید مشخص کند الگوی اقتصادی او چیست و مررزهای اقتصاد لیبرالیستی از نظر مسئولان کجاست و آیا رعایت می شود یا خیر؟ این موضوعات مشکلات عملی اقتصاد اسلامی است و اکنون متاسفانه اقتصاد اسلامی در عمل نداریم. ما فقط قانون عملیات بانکی بدون ربا داریم که آن هم ناقص و نارسا است و به درستی اجرا نمی شود و اکنون شبهه ربوی پیدا کرده به طوری که نظام بانکی عامل مخل در تولید و اقتصاد ما شده است.

چرا امروز در بازار ما اعتماد نیست؟ چرا کالاها تقلبی شده اند؟ در حالیکه اولین شرط در بازار اسلامی اطمینان است اما بازار ما غیر مطمئن است

وی بیان کرد: اقتصاد ما غیرشفاف و توام با رانت است. بانک ما که مبنای سرمایه داری دارد به دنبال گرفتن سود حداکثری از اقتصاد رانتی است و سپرده های مردم را  برای ساختمان سازی در شمال تهران سرمایه گذاری می کند اما برای اعطای تسهیلات برای تولید، نقدینگی ندارد در حالیکه تسهیلات زیادی می دهد و آنها تبدیل به معوقات می شوند اعلام می کند نقدینگی برای تولید ندارد.

به گفته متفکر آزاد باید مبنای سیستم بانکی، بازار و نهادهای دیگر عوض شود و در مبنای اسلامی قرار گیرد.

وی افزود: ما به لحاظ دانش اقتصاد اسلامی پیشرفت نسبتا خوبی نسبت به سایر شاخه های علوم انسانی داشته ایم اما به لحاظ عمل آثاری از اقتصاد اسلامی نمی بینیم. چرا امروز در بازار ما اعتماد نیست؟ چرا کالاها تقلبی شده اند؟ در حالیکه اولین شرط در بازار اسلامی اطمینان است اما بازار ما غیر مطمئن است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دانش اقتصاد اسلامی ما می تواند مشکلات ما را حل کند، گفت:  چاره حل مشکلات کشور اعم از اقتصادی و غیره بستگی دارد به اینکه دانش اقتصاد اسلامی پیشرفت کند و عملیاتی شود. اگر در جامعه ارزش های اسلامی را در اقتصاد پیاده نکنیم یعنی حلال و حرام در اقتصاد رعایت نشود منجر به وجود بحران های اقتصادی و بلکه بحران های فرهنگی و اجتماعی می شود. لقمه حرام به قدری در زندگی انسان موثر است که امام حسین(ع) در روز عاشورا به دشمنانش می گوید: «می دانید چرا حرف حق من در شما اثر نمی کند به خاطر این است که شکم های شما با لقمه حرام پر شده است.»

متفکر آزاد ادامه داد: اگر اقتصاد بر اساس چارچوب اسلامی قرار نگیرد و حلال و حرام در اقتصاد رعایت نشود و لقمه حرام به سفره های مردم برود، کار به جایی می رسد که مردم بر روی امام معصوم شمشیر می کشند و این در نظام اسلامی ما هم شاید رخ دهد.

وی ادامه داد: چاره کار ما اقتصاد مقاومتی است که آن هم پیاده نمی شود مگر اینکه اقتصاد ما در چارچوب مدل اقتصاد اسلامی پیاده شود. مشکلات اقتصادی ما حل نمی شوند مگر اینکه چارچوب اقتصادی و نهادهای پولی و مالی، بازارها و تولید ما، اسلامی شوند. در غیر این صورت نباید گفت اسلام قادر به حل مشکلات ما نیست.

متفکر آزاد در پایان گفت: اسلام هنوز در اقتصاد پیاده نشده است و مشکلات ما ناشی از عدم پیاده سازی اسلامی است که اگر اسلام پیاده شود، شکوفایی، پیشرفت، رفاه و سعادت دنیوی و اخروی حاصل می شود. اما باید دولتمردان و تصمیم گیران اجرایی اراده و فهم و اعتقاد لازم را برای رعایت کردن اقتصاد اسلامی داشته باشند.

انتهای پیام/