سود علی‌الحساب سپرده؛ ابزار سیاست‌گذاری یا متغیر واقعی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، دومین نشست منتخبی از اساتید علوم انسانی اسلامی ویژه اقتصاد اسلامی با تأکید بر مالی و بانکداری اسلامی، صبح امروز پنجم بهمن ماه در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در جوار حرم رضوی(ع) آغاز شد.

در این نشست که با حضور جمعی از اساتید حوزه اقتصاد اسلامی برگزار شد، دکتر محمد جواد توکلی، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه سود علی‌الحساب در بانک‌ها ابزاری برای سیاست‌گذاری پولی شده، اظهار کرد: این موضوع به گونه‌ای بوده که در عمل باعث ایجاد انحراف در سیستم پولی شده است.

وی افزود: با مشاهده تاریخچه سود علی‌الحساب مشاهده می‌شود که این موضوع در سال ۶۹ به علت تشکیل سرمایه‌گذاری به قانون اضافه شده است.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره به اینکه سود سرمایه‌گذاری دارای دو کارکرد است، افزود: این عامل، تبدیل به ابزاری برای تشویق سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بلندمدت شده است.

توکلی درباره اثر سود علی‌الحساب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت در مٶسسات اعتباری، گفت: این کارکرد میل به قطعیت پیدا کرده و زمینه ورشکستگی مٶسسات اعتباری را فراهم کرده است.

وی با تأکید بر اینکه رقابت مخرب میان بانکها و مٶسسات بیش از همه مشهود است، تشریح کرد: اعلام شده است که نرخ سود تا ۲۸ نیز درصد افزایش پیدا کرده که در عمل می‌بینیم جهت برعکس شده است.

استاد مؤسسه امام خمینی(ره) اضافه کرد: اتفاق جالبی که رخ داده، این است که با افزایش نرخ سود و دادن مهلتی یازده روزه به بانک‌ها، آن‌ها توانستند خود را با این شرایط وفق دادند.

توکلی با بیان اینکه در بخشنامه سال ۹۵ بانک مرکزی به این موضوع اشاره شده، افزود: بانک مرکزی در صدد حل این مسئله قرار گرفت گرچه مشکل ساختاری اجازه حل آن را نمی‌دهد.

وی همچنین ادامه داد: طبق این بخشنامه، میزان محاسبه سود و زیان باید هر سه ماه یکبار مورد بازنگری قرار گیرد و در صورت وجود انحراف به مردم اعلام شود.

این محقق و نویسنده کشورمان با اشاره به اینکه استفاده از سود علی‌الحساب در سیستم بانکی، ساختار نادرستی است، اظهار کرد: پاشنه آشیل نظام بانکی، در محاسبه میزان سود و زیان است که تنها ملاک آن نرخ‌های حق‌الوکاله است.

توکلی با بیان اینکه به نظر می‌رسد جهت علیت از بخش پولی به سمت واقعی تغییر کرده، تشریح کرد: سود علی‌الحساب بین مٶسسات اعتباری و بانکی انگیزش جابجایی ایجاد می‌کند.

وی درباره دو الگوی نرخ سود سپرده توضیح داد: این دو مورد، شامل الگوی نرخ سود علی‌الحساب در مدل سپرده‌گذاری وکالتی و الگوی نرخ سود مشاع است.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تشریح کرد: در سیستم بانکی، در عمل به سمت نرخ سود علی‌الحساب قطعی رفتیم که خروجی آن، رقابت بانک‌ها در افزایش نرخ سود بود.

توکلی در ادامه با اشاره به الگوی بانک اسلامی اردن به عنوان مدل پیشنهادی گفت: در این سیستم ۶۰ درصد برای اموال داخلی سرمایه‌گذاری، ۳۰ درصد برای بانک به عنوان عامل مضاربه و ۱۰ درصد برای حساب مقابله با خطرات سرمایه‌گذاری‌های مشترک در نظر گرفته شده است.

وی در خصوص الگوی نرخ سود مشاع بیان کرد: به نظر می‌رسد این الگو نسبت به الگوی سود علی‌الحساب برتری دارد و تنها خطر موجود این است که ممکن است یک قسمت سپرده‌گذاری درست کنیم و در قسمت تخصیص اتفاق چندانی نیفتد.

به همت دبیرخانه دائمی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی، دومین نشست منتخبی از اساتید علوم انسانی اسلامی ویژه اقتصاد اسلامی با تأکید بر مالی و بانکداری اسلامی، امروز پنجم بهمن ماه در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در جوار حرم رضوی(ع) برگزار شد.

انتهای پیام