۵ خصلت بارز اخلاقی امام رئوف/ سبک زندگی رضوی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، همه از به دنیا آمدن فرزند موسی بن جعفر(ع) خوشحال و خرسند شده، زنان و مردان شیعه نیز از ولادت هشتمین خورشید ولادت شاد و مسرور بودند، امام رضا (ع) در خانه امامت رشد کرده و برای رهبری امت اسلامی تربیت شد.

فضائل و اخلاق عملی امام رضا (علیه‌السلام):

۱: عشق به نماز:

نمازِ با توجه و حضور قلب، از راه‌های اصلی ارتباط خلق با خالق است که همچون چشمه آبی گوار و شفا بخش عمل می‌کند و گناهان را از وجود انسان می‌زداید و او را به عالم ملکوت متصل می‌کند، حضور در پیشگاه خداوند و اظهار بندگى و عبودیت و اقرار به یکتایی و جاودانگى حضرت حق، باعث اصلاح و سعادت انسان و به کمال رسیدنش است، هشتمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت به نماز عشق می‌ورزید و دائما در ذکر نام و یاد خداوند به سر می‌برد، به طوری که رجاء بن ابی ضحاک که از طرف مامون مامور انتقال امام رضا (علیه‌السلام) از مدینه به مرو بود درباره نماز و ذکر حضرت می‌گوید: «و من پیوسته با او بودم و جدا نمى‏‌شدم از مدینه تا مرو، و بخدا قسم احدى را ندیدم که از او متّقى‏‌تر نسبت به خداى تعالى باشد، و یا از او بیشتر یاد خدا باشد و ذکر خدا گوید، در تمامى اوقاتش، و یا خدا ترس و پارساتر از او باشد، و چون سپیده مى‌‏دمید نماز بجاى آورده و در سجده‌‏گاه خود مى‌‏نشست و مشغول گفتن «سبحان اللَّه و الحمد اللَّه، و لا اله الّا اللَّه» و تکبیر و صلوات بود تا آفتاب بدمد، سپس به سجده مى‌‏رفت و در سجده بود تا آفتاب بالا آید، آنگاه برمی‌خاست و به مردم مى‌‏پرداخت و آنان را حدیث می‌کرد و موعظه و پند می‌داد تا نزدیک زوال ظهر، سپس تجدید وضو کرده و به محلّ نماز خویش باز می‌گشت، و چون زوال ظهر می‌شد شش رکعت نماز بجاى مى‌‏آورد (یعنى سه نماز دو رکعتى) و…».

در آخر شب، هنگامی که چشم‏‌هاى بسیارى از مردم در خواب است و جُنب و جوش‏‌هاى زندگى مادّى موقّتاً خاموش شده و سکوت همه جا را فرا گرفته است عاشقان واقعی در حال رکوع و سجود به درگاه حضرت حق هستند، آن‌ها از این فرصت که نه جایى براى ریاکاری و نه شواغل روزمرّه مادّى فکر انسان را به خود جلب مى‏‌کند، از گفتگوی با حضرت حق لذت می‌برند همانند امام هشتم که از این فرصت به خوبی استفاده کرده و نماز شب را با حضور قلب می‌خواند، در این باره نقل شده است که:

«چون ثلث آخر شب مى‌‏شد حضرت از خواب برخاسته و با ذکر تسبیح و تحمید و تکبیر و تهلیل و استغفار به مسواک دندان‌هاى خویش مشغول می‌گشت و سپس وضو ساخته و به نماز شب مى‌‏پرداخت».

۲: اهل بخشش و دارای کرامت بود:

خداوند روزی دهنده‌ای بی‌همتا است که با حکمت خود برخی از بندگان را فقیر خلق کرده است تا مسیر انسانیت را برای سایر بندگان هموار نماید، خداوند قادر متعال می‌توانست همه را غنی و غرق در ثروت، خلق کند اما برای این که افراد ثروتمند امتحان بشوند و در سایه این امتحان رشد کنند، برخی را فقیر خلق کرده تا ثروتمندان با انفاق و احسان خود، راه بندگی و عبودیت را با سرعت بیشتری طی کنند و با ایجاد حس انسانیت خود را از دنیا و متعلقات آن برهانند، همان گونه که امام رضا (علیه‌السلام) با دستان با سخاوت خود فقرا را حمایت کرده و حتی تمام اموال خود را در این راه صرف می‌کرد به طوری که در این باره می‌نویسند:

«امام در روز عرفه در خراسان همه اموالش را احسان و بین اهل نیاز تقسیم کرد، فضل بن سهل گفت: این غرامت و اسراف است، حضرت فرمود: نه، بلکه غنیمت است، آنچه را که در آن پاداش و کرامت هست، غرامت مشمار». 

حضرت برای این که فقرا بدون خجالت بر سر سفره‌ با کرامتش بنشینند، خود ابتدا سر سفره فقیرانه آنان می‌نشست و از غذای آنان تناول می‌کرد و می‌فرمود: «افراد سخاوتمند از خوراک دیگران استفاده مى‌کنند تا دیگران هم از امکانات ایشان بهره گیرند و استفاده کنند؛ ولیکن افراد بخیل از غذاى دیگران نمى‌خورند تا آن‌ها هم از غذاى ایشان نخورند». 

۳: با اسراف مبارزه می‌کرد:

اسراف یکی از گناهانی است که نعمت‌های الهی را ضایع کرده و خیر و برکت را از بین می‌برد، برخی حاضرند اموال خود را با اسراف حیف و میل کنند ولی حاضر نیستند با استفاده درست و بهینه بخشی از آن را در اختیار فقرا و نیازمندان قرار بدهند، امام رضا (علیه‌السلام) به شدت با اسراف مخالف بوند به طوری که روزى غلامانش میوه‏ هایی را خوردند ولى آن را تمام نخوردند و مقدارى مانده به دور انداختند، امام بر آنها بر آشفت و فرمود: «سبحان الله، اگر شما بى‌نیاز هستید دیگران بدان نیازمندند، به جاى دور انداختن، به مستمندان انفاق کنید». 

۴: تواضع امام رضا:

امروزه اگر کسی اندکی علم و دانش و تخصص در زمینه‌ای را داشته باشد به خود می‌بالد و گاهی غرور او را فرا می‌گیرد به طوری که سخن گفتن و کمک کردن به افرادی که پاین‌تر از و هستند را خلاف شأن و منزلت خود می‌داند اما علی بن موسی الرضا (علیه‌السلام) که معدن تمام علوم بودند با کمال تواضع و فروتنی با اطرافیان خود نشست و برخاست داشتند و حتی با غلامان خود سر یک سفره غذا می‌خورند، مردى از اهل بلخ می‌گوید: در سفر خراسان در خدمت امام رضا (علیه‌السلام) بودم، روزى طعام خواست، همه خدمتکاران از سیاهان و دیگران را کنار سفره جمع کرد، گفتم: فدایت شوم، بهتر آن است که آنها در خوان دیگرى بخورند. فرمود: «آرام باش پروردگار همه یکى است، مادرمان حوا و پدرمان آدم یکى است، مجازات بسته به اعمال است». 

در تواضع و فروتنی هشتمین اختر تابناک امامت و ولایت نوشته‌اند: «روزی امام وارد حمام شد مردی که حضرت را نمی‌شناخت از وی درخواست کرد تا او را کیسه کشد، امام نیز پذیرفت و مشغول شد، حاضران به آن مرد حضرت را معرفی کردند، و او با کمال شرمندگی و سرافکندگی از حضرت عذر خواهی کرد، امام او را آرام کرد و به کار خود همچنان ادامه داد».

۵: توصیه به دعا به خود و دیگران:

حضرت علاوه بر خدمات جسمی و مالی و علمی به مردم زمان خود، آنان را نیز دعا می‌کرد و از خداوند برایشان خیر و مغفرت را خواستار بود و مردم را در گام اول به دعا کردن توصیه می‌کرد و می‌فرمود: «بر شما باد سلاح پیامبران، عرض شد: سلاح پیامبران چیست؟ فرمود: دعا».

 و در گام بعدی مردم را توصیه می‌کرد که در حق همدیگر دعا کنند و برای آنان ارزش دعا کردن در حق مومنین را بیان کرده و می‌فرمود: «هیچ مؤمنى نیست که در حقّ برادران و خواهران مؤمن و مسلمان خود دعا کند -چه زنده و چه مرده- مگر آنکه خداوند به تعداد مؤمنانى که از این دنیا رفته‌اند، و یا آنان که تا به قیامت به دنیا مى‏‌آیند، یک حسنه براى او ثبت مى‏‌فرماید». 

امید است همه کسانی که عشق علی بن موسی الرضا (علیه‌السلام) را در قلب خود پرورش می‌دهند در مقام عمل نیز عاشقانه از آن حضرت پیروی کرد و با خضوع و خشوع و حضور قلب نمازشان را بخوانند و به ذکر خدا مشغول باشند و در نعمت‌هایی که خداوند به آنان داده فقرا را نیز شریک سازند و از اسراف و زیاده روی پرهیز نمایند و همیشه در هر پست و مقامی که هستند اهل تواضع و فروتنی باشند و با دعای خیرشان گره کار مومنین و مؤمنات را بگشایند.

انتهای پیام/