«گفتارهایی در فرهنگ و ارتباطات اسلامی» اثر شاخصی است

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از روابط عمومی دانشگاه امام صادق(ع)، مراسم رونمایی از کتاب «گفتارهایی در فرهنگ و ارتباطات اسلامی»‌ با حضور ناصر باهنر عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات،‌ احمد پاکتچی عضو گروه قرآن و حدیث دانشکده الهیات، محمدحسین ساعی رئیس دانشکده ارتباطات دانشکده صداوسیما، معاون پژوهشی دانشگاه و جمعی از دانشجویان در مرکز کتب علوم انسانی اسلامی  دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد.

تدوین کتاب بر اساس روش آموزش محور

ناصر باهنر این کتاب را که حاصل تدریس هفت ساله فرهنگ و ارتباطات در اسلام است،‌ به عنوان اثری تلفیقی در راستای اهداف و رسالت های دانشگاه امام صادق علیه السلام معرفی کرد و گفت: استفاده از روش آموزش محور در تدوین کتاب عاملی برای پختگی و ماندگاری اثر است. به منظور به کارگیری این روش در تدوین کتاب؛  اقدام به برگزاری سمینار توسط اساتید برجسته رشته‌های مختلف شد.

باهنر ویژگی منحصر به فرد این کتاب را تدوین بر اساس محتواهای  تدریس شده عنوان کرد و گفت: استفاده از این روش را در آثار بزرگانی چون علامه طباطبایی (ره) و شهید مطهری (ره) می‌توان مشاهده نمود و این بزرگان را می توان به عنوان پایه گذار این روش ارزشمند در تدوین کتاب نام برد.

وی مشارکت  دانشجویان و همچنین اساتید رشته‌های مختلف جهت تدوین بخش های کتاب اعم از محورهای روش شناسی، نظری، تاریخی و مطالعات موردی را به عنوان یک کار جمعی جدی قلمداد کرد و گفت: توجه به کارجمعی روشی ارزشمند است که امروزه توجه به این روش در تدوین کتب کمتر مشاهده می‌شود.

اثری تلفیقی در راستای اهداف دانشگاه امام صادق علیه السلام

احمد پاکتچی این کتاب را به عنوان اثری تلفیقی که در راستای اهداف دانشگاه امام صادق علیه السلام است عنوان کرد و گفت: امیدوارم این اثر بتواند خلا موجود در حوره فرهنگ وارتباطات را تا حدودی پرکند. چرا که اگر در این زمینه کتابی به زبان عربی و یا زبان های دیگر وجود می‌داشت حتما ترجمه می‌شد و لذا با توجه به اهمیت این مساله ضرورت برداشتن گام‌های بعدی در این خصوص ضروری است.

عضو گروه قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام  با اشاره به نو بودن مطالعات فرهنگ و ارتباطات و شروع این مطالعات در دانشگاه امام صادق علیه السلام، اهمیت توجه به مبانی را امری ضروری عنوان کرد و گفت: پر کردن خلا آثار تالیفی که به صورت مبنایی و بنیادی توانسته باشد ارتباط بین فرهنگ و ارتباطات را در راستای شکل دادن یک دانش تلفیقی محقق کند از جمله دستاوردهای این کتاب بود.

پاکتچی در خصوص همکاری بین‌بخش های مختلف دانشگاه در تدوین کتاب افزود: در دنیای امروز به دانشگاه به این صورت نگاه نمی شود که یک موسسه و چند دانشکده باشد و هر یک به طور مستقل عمل کنند بلکه نگاه‌های جدید به دانش اینگونه است که دانشکده‌ها به مثابه اندام های مختلف یک بدن با هم کار کنند و در نهایت یک بدن و یک ارگانیسم را تشکیل دهند نه اینکه به صورت مکانیکی هر یک به فعالیت خود بپردازند و این وضعیت به صورت آرمان در ذهن هر یک از ما وجود دارد و به صورت شعارگونه از همکاری بین دانشکده‌ها سخن می‌گوییم.

پاکتچی همکاری دانشکده‌‌های مختلف در تدوین اثر تلفیقی و تبلور این همکاری در تدوین این کتاب را مصداقی بر حرکت دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در تحقق مشارکت بخش‌های مختلف دانشگاه جهت تدوین اثر جمعی برشمرد و دانشکده معارف اسلامی وفرهنگ و ارتباطات را حلقه وصل این همکاری توصیف کرد.

وی با مهم برشمردن همکاری بخش های مختلف دانشگاه در تدوین اثر تلفیقی؛  کتاب « گفتارهایی در فرهنگ و ارتباطات اسلامی » ‌را به عنوان مصداقی بر حرکت دانشگاه امام صادق علیه السلام  در این بخش توصیف کرد و گفت: به گمان من این اثر اثری شاخص به عنوان کارنامه‌ای برای دانشگاه امام صادق علیه السلام است که امیدواریم از این نوع همکاری ها در آینده بیشتر وجود داشته‌باشد.

عضو گروه قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام  در راستای برشمردن ویژگی‌های این کتاب گفت: آموزش محور بودن این کتاب شاخصه دیگر این کتاب است. در خصوص آموزش پژوهش محور بسیار سخن گفته شده است ولی اینکه امکان تحقق آموزش پژوهش محور به چه صورت باشد باید این کتاب را به عنوان نمونه مناسب آموزش پژوهش محور مطرح نمود. چرا که اساتیدی که در این زمینه مطالب خود را ارائه داده‌اند و در راس آنها دکتر باهنر که نقش اصلی را در این کار داشته‌ و هدایت گر این مساله بود و تلاش زیادی کرد.

پاکتچی که عهده دار تدوین محور روش شناسی در علوم اسلامی و مساله تلفیق در این کتاب بود با ابراز خوشحالی از فراهم آمدن مجالی جهت طرح بحث در خصوص این موضوع به توضیح این بخش از کتاب پرداخت و گفت: برای من تجربه خوبی بود که بتوانم حرفهایی را که مجالی برای طرح آنها نبود در این سلسله جلسات مطرح کنم و الان این مطالب به صورت مکتوب در قالب این کتاب ارائه شده است. صورت مساله‌ای که به دنبال آن بودم این است که در حوزه مطالعات اسلامی چه متدهایی را می توان به کار گرفت و هر یک از این متدها چه ظرفیت هایی دارد.

وی اضافه کرد: اما ما این مسیر را دنبال نکردیم و کار ما اینجا مبنایی بود و به طور ویژه؛  نیمه فلسفی و نیمه تاریخی بود. ما به دنبال این بودیم که بگوییم درک علمای اسلام در طول ۱۴۰۰ سال از روش چیست؟ اینکه درک علمای اسلام از کار روشمند چه بوده است؟ وقتی علمای اسلامی در حوزه‌های مختلف فقه و عقاید و تفسیر و زمینه‌های مختلف از قرن دو و سه مشغول به کار بوده‌اند صورت مساله آنها چه بوده است و اگر ما امروز بخواهیم سلسله مباحث روشمندی داشته باشیم به گونه‌ای نباشد که ارتباط خود را با گذشته قطع کنیم. و به گونه‌ای نباشد که بخواهیم موجب ایجاد یک گسست متدولوژیک باشیم. یعنی نمی‌خواهیم در مسیری حرکت کنیم که امکان اتصال و پیوست دستاوردهای جدید ما به آنچه که به عنوان سنت علوم انسانی اسلامی تلقی می شود ایجاد گردد. دغدغه ما این بود که موضوع مورد مطالعه قرارگیرد. به این صورت که شخصی که به کلیه نیاز دارد از قبل آزمایشاتی را انجام می‌دهد تا مشخص گردد که چه کلیه‌ای به بدن این شخص سازگار است و آیا ما هر کلیه‌ای را می‌توانیم به این بدن پیوند بزنیم؟

پاکتچی در ادامه افزود: لذا از همان اصطلاح ارگانیسم و یک بدن استفاده می کنم و به دنبال این بودم که ویژگی‌های این بدن و آنچه در طول تاریخ علما به عنوان اسلام عرضه کردند شناسایی کنیم و ببینیم که گمشده ما چه بوده است. لذا من علاوه بر مبانی به بحث نظام‌گرایی هم پرداختم که ایا علمای ما در طول تاریخ به دنبال نظام سازی بودند؟‌ و اگر دنبال نظام سازی بودند درک آنها از نظام و نظام‌سازی چه بوده است و سعی کردم این را در واقع تاریخی مورد کاوش قرار بدهم وتیپولوژی و گونه‌شناسی  از انواع نظام‌هایی که صورت گرفته بود سعی کردم که ارائه بدهم. سپس وارد رویکرد کنترلی علوم اسلامی شدم، اینکه علمای ما چگونه نگرانی از هرج‌ومرج و ناروش ها داشتند؟ نگرانی از روش هایی که می‌تواند منجر به بدعت هایی در جهان اسلام شود که به ترتیب سعی کردم یک تیپولو‍ژی از علمای اسلامی در مورد کنترل علم داشته‌باشم.

پاکتچی در پایان گفت: لذا به نظر می‌رسد که این سه مجموعه وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند بتوانند تصویری را از گذشته ما ارائه بدهد تا بتواند ویژگی‌های ژنتیک آنچه را به عنوان علوم اسلامی می‌شناسیم ارائه دهد که هنوز در ابتدای مسیر هستیم.

ضرورت تحول در روش های مرسوم رشته فرهنگ و ارتباطات اسلامی

ساعی با ارائه توضیحاتی در خصوص رشته فرهنگ و ارتباطات به واکاوی و نقد روش‌های موجود در این رشته پرداخت و گفت: تحول درروش های مرسوم این رشته امری ضروری است و کتاب گفتارهایی در فرهنگ و ارتباطات اسلامی به تعبیری توانسته که به یک مدشکنی در این حوزه دست بزند که از این نظر ارزشمند است.

ساعی با ارائه توضیحاتی در خصوص رشته فرهنگ و ارتباطات اسلامی و روش های مرسوم به کاررفته در این رشته لزوم تحول در این روش ها را امری مهم برشمرد و گفت: با اشاره به عدم استفاده کتاب  از روش های موجود، این مساله نوعی مدشکنی محسوب می شود و استفاده از مثال های بومی جهت توضیح مطالب از نقاط قوت این اثر است و در واقع همان انتظاری که از دانشگاه  به لحاظ تمدنی داریم در این کتاب رخ داده است.

وی در پایان سخنان خود پیشنهاداتی را جهت بهتر شدن اثر عنوان کرد و معلوم شدن بستر تاریخی کتاب را عاملی برای تقویت اندیشه ورزی و تحقیق در خصوص مطالب کتاب دانست و افزود: پژوهش گر بر  این اساس متوجه خواهد شد که مطالب کتاب در چه بستر تاریخی نوشته شده است و این امر موجب تقویت  اندیشه ورزی خواهدشد.

فروش آثار تخصصی علوم انسانی اسلامی در مرکز فروش انتشارات دانشگاه امام صادق

عادل پیغامی معاون پژوهشی دانشگاه ضمن تقدیر از این اثر؛ انتخاب مرکز فروش کتب انتشارات دانشگاه جهت برگزاری مراسم رونمایی را شروعی جهت برگزاری سایر مراسم های رونمایی در این مکان عنوان کرد و گفت: در آینده نزدیک این مرکز علاوه بر عرضه کتب منتشرشده انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام  به مکانی برای عرضه کتب علوم انسانی اسلامی تبدیل می شود. هم چنین تبدیل این مکان به عنوان پاتوقی برای اهالی علوم انسانی اسلامی و برگزاری مراسمات مختلف رونمایی و نقد کتاب و … از جمله کاربری‌های این مرکز است.

وی با ذکر این نکته که روز و ساعت مشخصی را برای حضور خود در این مکان در نظر گرفته‌ افزود: امیدوارم سایر اساتید با اختصاص بخشی از وقت خود جهت حضور در این مکان زمینه گفتگو با دانشجویان داخل و خارج دانشگاه را فراهم آورند و هم‌چنین اساتیدی که کتب تالیفی آنها در این مرکز وجود دارد می‌توانند جهت راهنمایی مشتریان در خصوص محتوای کتب تالیفی خود و ارتباط با مشتریان و پاسخ به سوالات دانشجویان و اساتید در این مکان حضور یابند.

اتهای پیام/