به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از ایکنا، حجتالاسلام و المسلمین عباسعلی مشکانی سبزواری، محقق و پژوهشگر حوزه علمیه در نشست علمی «ظرفیتهای فقه نظام برای ارایه سبک زندگی» که در پژوهشگاه فقه نظام برگزار شد گفت: سبک زندگی چیزی جز الگوی رفتاری نیست و از دید بنده تنها فقه است که میتواند این الگوی رفتاری را به ما ارایه کند.
وی با بیان اینکه فقه حکومتی از فقه موجود متفاوت است تصریح کرد: این فقه دو بال دارد که یکی حکم و دیگری موضوع است اگر چه در مقام عمل این دو در هم تنیده است.
مشکانی سبزواری با اشاره به فرمایش مقام رهبری در بحث فقه حکومتی و استخدام واژگانی ایشان از برخی مفاهیم غربی و مصادره به مطلوب آن تصریح کرد: مقام معظم رهبری واژگانی را از غرب میگیرند ولی آن را با تعریف بومی ارایه میکنند همان طور که در واژگانی مانند مردمسالاری و … شاهد هستیم و این مسئله سبب میشود تا غرب هم زبان گفتمانی ما را بفهمد.
این محقق عنوان کرد: تمامی مباحث سبک زندگی از پایگاه فقه شروع میشود و این نوع فقه، هم توصیف و هم توصیه دارد بیان کرد: عبادت در نماز و روزه خلاصه نمیشود لذا وقتی الگوهای رفتاری را از خدا بگیریم و تنها برای خدا اجرا کنیم همه کارهای ما عین عبادت است و عبادت خلاصه در نماز و روزه نیست.
وی با بیان اینکه فقه سامانهای برای سامان بخشیدن به زندگی آسان است عنوان کرد: فقه نحوه زندگی و رفتار کردن ما در زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی را آموزش میدهد.
وی با بیان اینکه الگوهای رفتاری، نظامساز و تمدن ساز است اظهار کرد: ما تا زمانی که منتظر بنشینیم و غرب برای ما الگوی رفتاری بسازد وضعمان از وضعیت موجود بهتر نخواهد شد.
مشکانی سبزواری با بیان اینکه فقه مکی و مدنی و رساله ای در امتداد یکدیگر هستند ولی ما چون فقه رساله ای را در عرض آن ها گرفتیم دچار مشکل شدیم ادامه داد: تشتت در عناوین ارایه شده از سوی محققان سبب شده تا گفتمان واحدی برای سبک زندگی شکل نگیرد.
این محقق با بیان اینکه یکی از وظایف فقیه، جریانسازی و ابزارسازی و آینده نگری است عنوان کرد: فقیه باید نظام کارشناسی تربیت کند که غرق در موضوعات باشد تا در ۵۰ سال آینده با مسایل غیرقابل پیشبینی مواجه نشویم.
وی تاکید کرد: فقه موجود ما خدمت بزرگی به غرب کرده است زیرا غرب خودش هم میگوید نظریات ما مستند به دین نیست ولی ما مقولات و ابزارغرب ساخته آنان را دینی میکنیم و به خورد مردم می دهیم.
همچنین در این نشست، حجتالاسلام و المسلمین محمد حاج ابوالقاسم دولابی، رئیس پژوهشگاه فقه نظام در سخنانی به نقد سخنان ارایه دهنده پرداخت و گفت: برخلاف گفته مولف، فقه، روش زندگی نیست بلکه شیوه استنباط زندگی را به ما آموزش میدهد ضمن اینکه در بحث منهج نیز انتقاداتی به این مطالب وارد است.
وی افزود: به علت کوتاهی فعالان سبک زندگی نتوانستهایم نظام کنشی را متناسب با نظام بینشی بسازیم ولی نمیتوان گفت جامعه دینی نیست.
ابوالقاسم بیان کرد: فقه هم نظریه و هم حکم می دهد که نظریه توصیف است و حتی ممکن است حکم را هم توصیه ای بدانیم از این رو اگر فقه توصیف هم دارد باید سؤال شود این فقه عالی است یا غیر آن.
وی خطاب به ارایهدهنده بحث عنوان کرد: شما باید فقه را به روشنی تبیین و به خصوص فقه نظام را تعریف میکردید زیرا فقه را به اکبر و اصغر تقسیم می کنند که فقه اصغر همان رابطه عبد و مولاست ولی در فقه اکبر بسیاری از توصیفات نیز وجود دارد.
ابوالقاسم با بیان اینکه به نسبت فقه نظام و نهاد به زیبایی پرداخته شده است مانند مسایل فرهنگی و اقتصادی و خانواده افزود: ولی فقه نظام مجموعهای از نیازهای فقهی مانند نظام اقتصاد و … است اما تفاوت فقه نظام با فقه حکومتی همچنین فقه مضاف روشن نشده است.
وی با بیان اینکه ظرفیت فقه نظام و سبک زندگی باید روشن می شد تصریح کرد: البته سبک زندگی و رابطه آن با تکنولوژی به خوبی بیان شده است مثلا اتومبیل که محصول پسینی تمدن غرب است ولی به صورت پیشینی به سبک زندگی ما جهت می دهد اما این مسئله ربطی به فقه نظام و حکومتی ندارد.
ابوالقاسم با بیان اینکه مولف از موضوع دور شده است بیان کرد: کار فقیه استنباط حکم است ولی ما در سبک زندگی با موضوعات خارجی مواجه هستیم لذا چگونه می توان بر دوش فقیه ورود به موضوعات خارجی را گذاشت؟
وی به طرح این سؤال پرداخت و گفت: آیا در تولید سبک زندگی لازم است کسی که وارد میدان شده و مدل می خواهد ارایه دهد خودش مجتهد باشد یا می تواند از محصول کار مجتهدان دیگر استفاده کرده و برآن اساس سبک زندگی را بسازد.
ابوالقاسم عنوان کرد: در این مورد این سؤال مطرح است که متولی اصلی ساختن سبک زندگی فقیه است یا مقلد؟ همچنین سؤال دیگری مطرح است که این فقه به معنای فقه اکبر است یا فقه اصغر؛ و اینکه در سبک زندگی ما فقه را به کدام معنا گرفته ایم.
وی با طرح این سؤال که نظامات کلی، میانی و خرد چه سهمی در سبک زندگی دارند افزود: فقه نظام به نظامات کلان می پردازد و هر قدر وارد نظامات میانی و خرد شویم نقش فقه کمرنگ میشود حال این سوال مطرح است که چگونه فقه میتواند وارد این حیطه که سازنده سبک زندگی است بشود.
انتهای پیام/