حرکت در مسیر انقلاب و اسلام ناب قرار گرفتن در راه تمدن‌سازی است

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، حجت الاسلام والمسلمین دکتر ابوذر مظاهری عضو هیئت علمی موسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی (ره) درباره دو دیدگاه عمده درباره تمدن نوین اسلامی گفت: یک دیدگاه، تمدن را شامل فرآیندی می داند و دیدگاه مقابل تمدن را طرح و برنامه و پروژه قلمداد می کند. معمولا این دو دیدگاه در مقابل یکدیگر قرار می گیرند و در فضای علمی نزاع گسترده ای بین این دو شکل می گیرد و راجع به تمدن اسلامی هم این بحث مطرح است.

وی با بیان اینکه عمدتا نوع نگاه مقام معظم رهبری را به تمدن نوین اسلامی نگاه پروژه ای و برنامه ای می دانند، افزود: مقام معظم رهبری مبدع دیدگاه و نظریه تمدن نوین اسلامی هستند و به هر دو روش آن را مطرح کردند. ایشان هیچ وقت تمدن سازی را به عنوان صرفا طرح و برنامه  ندیده اند و اصلا تمدن یک پروژه صرف نیست. تمدن مد نظر رهبری فرآیندی طرح پذیر و برنامه پذیر و پروسه ای است که قابلیت پروژه شدن را دارد.

وی با طرح این سوال که چرا رهبری نگاه فرآیندی هم به تمدن دارند؟ گفت: در نگاه فرآیندی روال طبیعی و حرکت در حال شدن به سمت تمدن مطرح می شود. یعنی تمدن ها اتفاق می افتند نه اینکه ما بخواهیم آنها را بسازیم. رهبری این نگاه فرآیندی را به علاوه  نگاه طرح و برنامه ای به تمدن دارند.

از دیدگاه رهبری لازمه حرکت در مسیر انقلاب اسلامی و اسلام ناب محمدی در برابر اسلام آمریکایی رسیدن به تمدن نوین اسلامی است هر کس در مسیر انقلاب و اسلام محمدی قرار بگیرد، در مسیر تمدن سازی قرار خواهد گرفت

لازمه حرکت در مسیر انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن نوین اسلامی است

مظاهری افزود: مقام معظم رهبری بر پایه حرکتی که به سمت تمدن سازی وجود دارد، طرح و برنامه و پروژه تمدن نوین اسلامی را ارائه می کنند. پس اساسا دیدگاه ایشان پروژه صرف نیست. از دیدگاه رهبری لازمه حرکت در مسیر انقلاب اسلامی و اسلام ناب محمدی در برابر اسلام آمریکایی رسیدن به تمدن نوین اسلامی است. هر کس در مسیر انقلاب و اسلام محمدی قرار بگیرد، در مسیر تمدن سازی قرار خواهد گرفت زیرا این ایده و جهان بینی ویژگی هایی دارد که به طور طبیعی ما باید انتظار وقوع تمدن نوین اسلامی را داشته باشیم.

عضو هیئت علمی موسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی (ره) افزود: ویژگی های این نگاه و بینش و فرهنگ که رهبری معتقدند پایه اصلی تمدن است شامل این موارد می شود: اول اینکه این بینش سیاست گریز نیست و سیاست را عین دیانت می داند لذا ما امر سیاست را رها نکرده ایم. امر سیاست در تمدن سازی بسیار با اهمیت است زیرا تمدن ها بر پایه دولت ها شکل می گیرند و تلاش می کنند که به حکومت اسلامی دست پیدا کنند. این تلاش بعد از سالها به حکومت دست پیدا کرده و اکنون امنیت و آرامش را برقرار کرده است.

وی افزود: دومین ویژگی این فرهنگ آن است که رشد و پیشرفت مادی را جدی می گیرد. نگاه این بینش آخرت گرایی صرف نیست و به دنیا هم کاملا توجه دارد لذا الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی را مطرح می کند و بر پایه آن قدم های خود را تنظیم می کند و سندهای رشد و پیشرفت را هم طراحی می کند.

مظاهری اضافه کرد: سوم: این فرهنگ به علم بها می دهد و در مسیر آن تلاش می کند زیرا بر اساس اعتقادش اسلامی را قبول دارد که «اطلبو العلم» را مطرح می کند. پس این فرهنگ به علم بها می دهد. چهارم اینکه این فرهنگ در برابر تهدیدها و دشمنی ها ایستادگی می کند. همه این موارد از شرایط شکل گیری تمدن هستند و تمدن پژوهان همه این فرآیند را در فرآیند تمدن سازی شرط می دانند. پنجم این فرهنگ به مردم بها می دهد و ظرفیت آنها را مورد توجه قرار می دهد. بار اصلی تمدن سازی به دوش مردم است. همه ملت های تمدن ساز از طریق مردم شان تمدن خود را ساختند.

وی افزود: ششم: این فرهنگ با تفرقه و دودستگی مقابله می کند و وحدت و اتحاد را جدی می گیرد و منطق مدارا و تعامل و تساهل را می پذیرد و این از مولفه های اصلی تمدن سازی است. دشمنان اسلام به دنبال ایجاد تفرقه در جهان اسلام هستند تا شیعه و سنی به جان یکدیگر بیفتند تا مسلمانان به فکر تمدن سازی نباشند. توطئه ای که دشمنان ما در جهان اسلام بوجود آوردند حرکتی علیه تمدن سازی جهان اسلام به رهبری انقلاب اسلامی است. همچنین این فرهنگ از تعصب کورکورانه دوری می کند.

تمدن نوین اسلامی صرفا یک پروژه نیست بلکه یک فرآیند است

مظاهری یادآور شد: این ویژگی هایی که برشمرده شد از ویژگی های انقلاب اسلامی و اسلام ناب است. هر فرهنگ و اسلامی که دارای چنین ویژگی هایی باشد، دارای حرکت تمدنی است و قطعا در این مسیر حرکت می کند. پس تمدن نوین اسلامی صرفا یک پروژه نیست بلکه یک فرآیند است. ما می توانیم بخش فرآیندی را از سخنان رهبری استخراج کنیم.

وی با اشاره به بخش پروژه محور تمدن نوین اسلامی گفت: انقلاب اسلامی با توجه به اینکه علاقه و توانمندی برای رسیدن به تمدن را دارد و این فرآیند را بوجود آورده و در این مسیر در حال حرکت است، مقام معظم رهبری به عنوان رهبر این حرکت طرح و برنامه هم برای آن ارائه می دهند.

عضو هیئت علمی موسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی (ره) بیان کرد: این طرح و برنامه به سه شکل اجرا می شود: اول اینکه رهبری ملت را به وجود ظرفیت ها و سوابق تاریخی خودآگاهی می دهند. شاید ملتی دارای ظرفیت باشد و در مسیر تمدن سازی هم به طور ناخودآگاه قرار گیرد اما حرکتش خودآگاه نیست. وقتی رهبری این فرآیند و ناخودآگاه را تبدیل به خودآگاه می کنند یعنی در حال برنامه ریزی است. خودآگاهی ملت را محافل دانشگاهی باید تئوریزه کنند.

مظاهری افزود: دوم اینکه رهبری برای اینکه این حرکت را از فرآیند صرف به پروژه و طرح و برنامه تبدیل کنند، امید و افق گشایی می کنند. این افق ها مانند تمدن مهدوی در فرهنگ ما وجود دارند. مقام معظم رهبری از این افق ها پرده برمی دارند. سوم طراحی و برنامه ریزی و چشم اندازی است که دارای جنبه عملیاتی و راهبردی است و این بخش هم توسط مقام معظم رهبری ارائه می شود. رهبری بارها فرمودند من صرفا فقط به دلیل اینکه رهبر هستم، امیدبخشی نمی کنم بلکه بر پایه آنچه که می بینم امید می دهم.

وی در ادامه گفت: ایده و نگاه رهبری در تمدن نوین اسلامی دارای این پایه هاست. ایده کاملی که نگاه به فرآیندها، پروسه ها و طرح و برنامه و پروژه دارد که همه آنها واقعی هستند. همه این طرح ها قابلیت تفکر و تامل را دارا هستند و نخبگان آنها را به جامعه علمی معرفی کنند. تمدن نوین اسلامی شعار نیست بلکه حرکت تاریخی یک ملت است.

ایده تمدن نوین اسلامی ایده علمی است که در جهان اسلام توسط نظریه پردازی که رهبر هم در عین حال است، مطرح شده و مولفه ها و ارکان و اصولش هم توسط ایشان ارائه شده است و ما باید آنها بر واقعیت ها تطبیق دهیم و تئوری پردازی کنیم

مظاهری یادآور شد: تمدن نوین اسلامی به یک حرف، مفهوم و دستورالعمل محدود نشده و نمی شود و این نگاه عمیق مقام معظم رهبری به تمدن اسلامی است. در این نگاه نفی سکولاریسم، اتحاد اسلامی، دیانت عین سیاست، نگاه امیدبخش، مهدویت و توجه به انقلاب اسلامی به عنوان پایه و اساس تمدن اسلامی مطرح شده و آماده تئوری پردازی توسط نخبگان و دانشگاهیان و حوزویان است.

ایده تمدن نوین اسلامی ایده علمی است

مظاهری گفت: ایده تمدن نوین اسلامی ایده علمی است که در جهان اسلام توسط نظریه پردازی که رهبر هم در عین حال است، مطرح شده و مولفه ها و ارکان و اصولش هم توسط ایشان ارائه شده است و ما باید آنها بر واقعیت ها تطبیق دهیم و تئوری پردازی کنیم.

وی با اشاره به اینکه در مباحث تمدنی بحث شکل گیری حوزه تمدنی مطرح می شود، گفت: تمدن ها متکی بر یک کشور شکل نمی گیرند بلکه جرقه تمدن ها از یک کشور آغاز می شود و سپس الگوی موفقی را ارائه می دهد و بعد آن الگوی موفق توسط همسایگان و همفکران آن کشور اقتباس می شود. کشور ام القری و مرکز تمدن، حوزه امنیتی و سیاسی و استراتژیک را هم ایجاد می کند. به مرور حوزه تمدنی شکل می گیرد که در انتها تبدیل به یک تمدن می شود. تمدن ها معمولا به این ترتیب شکل می گیرند و چند کشور به دنبال یک اتفاق تبدیل به یک تمدن نمی شوند.

مظاهری با بیان اینکه تمدن از منطقه مرکزی شروع می شود و گسترش پیدا می کند، افزود: انقلاب اسلامی در ایران اتفاق افتاد و موجی را ایجاد کرد. شعاع این موج از ابتدای انقلاب پیرامون خود را تحت تاثیر قرار می دهد. از انقلاب های منطقه، نهضت ها، همگرایی های منطقه، پیمان های استراتژیک نظامی و غیر نظامی و همکاری های منطقه ای. اینها به مرور حوزه تمدنی را شکل می دهند. البته این سخن به معنای آن نیست که در این حوزه عنصر مخرب وجود ندارد. در این حوزه تمدنی با کمک این عنصر مخرب رقبا و دشمنان تمدنی ما باعث ایجاد اختلال می شوند.

وی افزود: اکنون عربستان نقش عنصر مخرب را در حوزه تمدنی اسلامی که شکل گرفته را ایفا می کند، اما این عنصر چقدر می تواند پیش برود و مانع شعاع های این اتفاق شود؟ این بستگی به درایت و برنامه ریزی و عمق نگاه ما به جهان اسلام دارد و اینکه آیا ما نگاه متعصبانه و انحصارگرانه از اسلام ارائه می کنیم و یا نگاه عام و جامعه گرا؟

وی اظهار کرد: هر چقدر ما با این نگاه ها حوزه تمدنی و حامیان آن را گسترش دهیم در شکل دادن به این حوزه و تمدن موفق خواهیم بود. رهبری گاهی به تمدن بین الملل اسلامی تعبیر می کنند و من این جمله را از شهید مطهری هم شنیده ام. اساسا تمدن اسلامی در فضای بین الملل شکل می گیرد نه فقط در فضای ایران یا چند کشور شیعه. ایران و لبنان و سوریه می توانند جلودار کاروان تمدن اسلامی با ارائه نگاه متحدانه و استفاده از محور مقاومت در جهان اسلام باشند. کسانی که در جهان اسلام در برابر نظام سلطه و اسرائیل مقاومت می کنند، پیش قراولان تمدنی جهان اسلام هستند.

وی بیان کرد: باید مقاومت در جهان اسلام شکل بگیرد تا کمربند ایمنی تمدن باز نشود. این کمربند با مقاومت مقاوم تر می شود. بعد از آن می بینیم حوزه تمدنی گسترده در جهان اسلام بوجود می آید که به مرور تعامل ها و معاهدات و پیمان ها و همگرایی ها شکل می گیرند و منجر به ایجاد تمدن اسلامی می شود. این چیزی است که جهان غرب در تلاش است تا شکل نگیرد.    

مظاهری در پایان سخنانش گفت: طبق گفته مقام معظم رهبری ما می توانیم تمدن اسلامی را ایجاد کنیم. این امیدها و وعده ها امر واقعی و مبتنی بر حقیقت است و نه امر خیالی و مبتنی بر وهم.  

انتهای پیام/