نظریه فلسفه تاریخ لازمه تحقق تمدن نوین اسلامی است

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از رسا، قاسم پورحسن، استاد دانشگاه علامه طباطبایی در کنگره بزرگداشت علامه جعفری در تبریز به تشریح بحث فلسفه تاریخ از دیدگاه علامه جعفری پرداخت و اظهار داشت: تمدن نوین اسلامی بدون تولید فکر، اندیشه و همت عالی در عرصه های علمی حاصل نمی شود.

وی خاطرنشان کرد: امروزه هزاران مقاله در کشور تولید می شود که هیچ یک دارای نظریه ای محکم نیستند، در مقابل به جرأت می توان اذعان داشت؛ نظریه فلسفه تاریخ علامه جعفری به درد تمدن نوین اسلامی می خورد.

پورحسن با بیان این‌که علامه طباطبایی، علامه جعفری و شهید مطهری همه دغدغه تمدن نوین اسلامی را داشته‌اند، گفت: بدون نگاه به تمدن نوین اسلامی نمی توان به کارآمدی علم و دین در تعالی جامعه سخن به میان آورد.

وی با بیان این‌که متأسفانه متفکران داخلی همچنان در حوزه میان‌فرهنگی اروپا محور حرکت می کنند، ادامه داد: هنوز فهم فلسفی دقیق درخصوص تکنولوژی نداریم، اما علامه جعغری با شناخت دقیق از مسائل روز و پیرامونی خود، توانست مباحث عمیق درخصوص انسان و ماشین مطرح کرد.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان این‌که علامه جعفری می‌گوید تاریخ را اراده های انسانی می‌سازند، نه ضرورت های بشری، گفت: بحران فلسفه تاریخ غرب از دیدگاه علامه جعفری؛ شامل بحران های عینبت، نسبیت، قوانین و الگوها، سوژه محوری و جزئی نگری است.

وی با اشاره به فلسفه تاریخ از دیدگاه علامه افزود: علامه جعفری اعتقاد دارد؛ دیدگاه قهری و تاریخی نگرانه و خطی تاریخ را نمی سازد، حرکت جامعه تکاملی و به سوی وحدت است، می توانیم تاریخ را بر اساس سنت دینی و الهی بفهمیم، اینگونه نیست که همه جوامع در همه شرایط آینده شان از گذشته‌شان بهتر باشد، تاریخ رها شده نیست، بلکه هدایت می شود، که هدایت عقلی و دینی بوده و جلوی سقوط تاریخ را می گیرد.

پورحسن در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: امیدوارم دومین کنگره بزرگداشت علامه جعفری بار دیگر بیست سال بعد برگزار نشود، انتظار داریم حداقل سالی یک بار باید برای بررسی آرا و اندیشه های علامه جعفری همایشی برگزار شود، متأسفانه در حوزه و دانشگاه در ذیل غرب اندیشه می کنند. که این امر اصلا بحثی فانتزی نیست، امروز نیازمند بزرگانی همچون علامه جعفری هستیم.

وی با بیان این‌که علامه جعفری متفکری مستقل بود، گفت: باید سنت اسلامی را فهمید تا بتوان به فلسفه اسلامی رسید، از نگاه نقادانه نسبت به متفکران خود غافل هستیم، یک متفکر تا زمانی که مورد نقد قرار نگیرد، ابعاد و عظمت وجودی‌اش شناخته نمی شود، بهتر است در برگزاری کنگره برای شخصیت‌ها تنها به بزرگداشت آن بزرگان توجه نشود.

همچنین در ادامه حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، اندیشمند برجسته حوزه و دانشگاه در کنگره بزرگداشت علامه جعفری در تبریز به تشریح بحث علم دینی از دیدگاه علامه جعفری پرداخت و اظهار داشت: دنیای مدرن مبتنی بر اومانیسم است، علامه جعفری با شناخت این مسأله بر انسان و انسان‌شناسی تأکید کرد.

وی با بیان این‌که علامه جعفری بر انسان حقیقی بحث داشت نه وجود، خاطرنشان کرد: انسانی که در حیات معقول است، مدنظر علامه بود، حیات معقول از دیدگاه علامه جعفری در کنار توجه به حیات طبیعی انسان است، حیات معقول از دیدگاه استاد زندگی پاسخگو به همه ابعاد حیات طیبه انسان است.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به این‌که حیات معقول از منظر علامه تنها منحصر در عقل جزئی و حسابگر نیست، گفت: در رابطه دین، علم و حیات معقول، علامه جعفری علوم تجربی و انسانی را با همه ویژگی‌هایش قبول می کند، اما استاد می گوید؛ این علوم به واسطه نفع‌گرایی و لذت‌گرایی تنها برای شناخت ابعاد انسان از منظر طبیعی به درد می خورند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این‌که استاد جعفری اعتقاد دارد؛ علوم انسانی مدرن از حقیقت انسان، شناختی ارائه نمی کند، افزود: اگر به واقعیت انسان بپردازیم، دارای دو دسته از نیازهاست که یکی نیازهای ثابت و دیگری متغیر می باشد؛ با شناخت این نیازها و حیات معقول می توان به علم دینی و قدسی رسید؛ به عبارت دیگر علمی که در تعارض با دین نیست.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: علامه می فرماید؛ علم برای انسان در حیات معقول است؛ حقیقت آن ست که رویکرد انسان با این تعریف استاد نسبت به عالم تغییر پیدا می کند؛ علامه جعفری اعتقاد داشت؛ علوم حوزوی باید بر تنظیم و اصلاح شئون زندگی انسان در حیات معقول استوار باشد، آن زمان پاسخگوی نیازهای زمان خواهد بود.

وی با بیان این‌که فقه نیز باید در مسیر حیات معقول قرار گیرد، گفت: در صورت تحقق این امر؛ علوم تجربی و انسانی نیز جهت‌دار خواهند شد و برای حیات معقول انسان کاربست خواهند داشت، دیدگاه علامه با افرادی که مدرنینه‌ستیز هستند، در این تفکرات مشخص می شود.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه ادامه داد: مشکل ما در این است که واقعیت و حقیقت انسان فراموش شده است و تنها اشتراکاتی با حیات حیوانی دارد، در چنین شرایطی حیات معقول حاصل نخواهد شد و علم تنها وسیله‌ای برای نفع و لذت خواهد بود و گاه در تعارض با مفاهیم دینی.

انتهای پیام/