| امروز پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳ |
سرخط خبرها:


ناکارآمدی لیبرالیسم به عنوان مبنای یک تمدن انسانی

نظام لیبرال ـ دموکراسی از آنجا که بر اهواء و آرای سرگردان و بی هدف توده ها استوار است، نتیجه ای جز سردرگمی و در بهترین شکل آن دیکتاتوری اکثریت و توده ها و در شکل رایج آن دیکتاتوری صاحبان سرمایه و تبلیغات را نمی دهد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، تضاد اصلی در منطق آزادی از نظر اسلام، میان لیبرالیسم و تفکر دینی است و نه میان دموکراسی و دین. این مهم ترین مغالطه دوران مدرنیته است که لیبرالیسم را به عنوان دموکراسی به فکر و روح بشر تزریق می کنند حال آنکه دموکراسی به عنوان شیوه ای معقول برای کسب مقبولیت اجتماعی و سیاسی نه تنها با اندیشه دینی ناسازگار نیست بلکه می توان گفت شرط ضروری برای موفقیت و کارامدی هرگونه فلسفه سیاسی و اجتماعی است، حال آنکه لیبرالیسم که تنها در بخشی ازدعاوی خود با دموکراسی هم پوشانی دارد، در قسمت عمده ای از مطالبات خود به کلی با تفکر سعادت محور و فضیلت اندیش مغایر است.

آنچه که در کلام پوپر به عنوان آموزه محوری اخلاق کانتی به آن اشاره شده، انتقادی مشابه ادعای اصالت فرد دیگرخواه پوپری بر آن وارد است زیرا تا زمانی که برای فضیلت به عنوان حقیقتی وجودی در انسان مبنایی هستی شناسانه ای قائل نشویم – امری که فلسفه کانت به طور جدی و به کلی از فقدان آن رنج می برد و کانت به صراحت آموزه «من استعلایی» خود را فاقد خصیصه متافیزیکی معرفی می کند، در این صورت دعوت به فضیلت گرایی اخلاقی، یک آرزوی خیال پرورانه غیرواقعی است که به هیچ وجه نمی تواند منطقا موجبی برای عمل اخلاقی و خلاف امیال انسانی در فرد شود؛ کما اینکه فلسفه اخلاقی کانت نیز هرگز توفیقی در صحنه های اجرایی اخلاق انسانی نصیب بشریت نکرده است.

ناکارآمدی لیبرالیسم به عنوان مبنای یک تمدن انسانی

راه برتر و فراتر از لیبرالیسم، اندیشه همه جانبه اسلام شیعی است که در آن، میان عناصر معنویت، عدالت و عقلانیت با موزونیتی هرچه تمام تر جمع شده است. نظام لیبرال – دموکراسی از آن جا که بر اهواء و آرای سرگردان و بی هدف توده ها استوار است، نتیجه ای جز سردرگمی و در بهترین شکل آن دیکتاتوری اکثریت و توده ها و در شکل رایج آن دیکتاتوری صاحبان سرمایه و تبلیغات را نمی دهد ولی در نظام دموکراسی مبتنی بر فضیلت در جمهوری اسلامی، در راس هرم قدرت، رهبری فضیلت محور قرار گرفته که این رهبر می تواند از طریق مجموعه ای از نخبگان اخلاقی و متفکران حقیقی هر جامعه ای انتخاب شده باشد و البته نه از بازیگران سینما و یا فعالان عرصه سیاست و سرمایه که به شهرت کاذب عامیانه رسیده اند.

در هر جامعه ای می توان مجموعه ای از نخبگان دانشگاهی، علمای اخلاق، افراد مشهور به تقوا و فضیلت از روحانیان هر دین و صاحب نظران اقتصادی جامعه را با سازوکار مناسبی برگزید و سپس آنها از میان کاندیداهای دارای ویژگی های فضیلت و معرفت و انسانیت، فرد یا افرادی را انتخاب کنند و به عنوان شورای رهبری در راس هرم قدرت قرار دهند و سپس در مرحله پایین تر، روسای جمهورو نخست وزیر و سایر شخصیت های سیاسی و پارلمانی به همین روش های متداول دموکراتیک فعلی انتخاب شوند.

فایده این نظام این است که در امور بسیار حیاتی و کلیدی یک جامعه مانند جنگ و صلح و تصمیم های کلان تربیتی و اخلاقی جوامع، بر اساس سلسله تعاریفی قانونی رهبری فضیلت محور، می تواند جنبه حکمیت و حاکمیت بر رهبران منتخب سیاسی داشته باشد. به نظر می رسد این ساختار سیاسی از معایب نظام های لیبرال – دموکراسی یا نظام های سوسیالیستی مبرا باشد و بتواند برای پیشرفت اخلاقی جوامع در کنار پیشرفت مادی و اقتصادی آنها طراحی نو داشته باشد.

این روش و نظام دووجهی رهبری و مدیریت حکیمانه و اخلاقی به موازات رهبری سیاسی و اجرایی را هم می توان در نظام های سیاسی کشورها به کار گرفت و هم به عنوان بدیلی برای ترکیب شورای امنیت در سازمان ملل از آن استفاده کرد که حاکمیت نهایی امنیت و صلح جهانی را به جای آنکه صرفا در اختیار شخصیت های سیاسی دول بزرگ قرار دهیم، به ترکیبی از اندیشمندان این دولت ها، افراد مشهور به تقوا و فضیلت در این کشورها و در کنار آنها مشاوران سیاسی بسپاریم.

به نظر می رسد اگر دنیای غرب به جای معارضه سیاسی و روش حذفی و تخریبی با نظام اسلامی، روشی همدلانه و حقیقت جویانه را دنبال کند، جهانی سالم تر از نظر اخلاقی با آرامش ژرف تر از نظر روانی با نشاط و همدلی بیشتر بین همه انسان ها و تعامل و تبادل پر رونق تر از نظر اقتصاد و معیشت و رفاه عمومی پیش رو خواهیم داشت.*

*منبع: حسین غفاری، کتاب نقد و نظری بر بنیادگرایی، مقدمه ای انتقادی بر تفسیرهای مدرن غربی، نشر حکمت، ۱۳۹۵٫                                                      

انتهای پیام/

کد خبر : 64889
تاريخ ثبت خبر : 2 اردیبهشت 1397
ساعت بارگزاری خبر : 10:40
برچسب‌ها:, , ,

دیدگاه شما

( الزامي ) (الزامي)