مهدویت را موضوعی تمدنی بدانیم نه قیامی در اندازه دیگر انقلاب‌ها

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، دکتر محمدهادی همایون استاد دانشکده معارف و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) درباره ویژگی های تمدنی جامعه عصر ظهور گفت: مهم ترین موضوع در این مساله تمدنی دیدن ظهور است. شاید تصور شود که ظهور، قیامی است که علیه ظلم شکل می گیرد و ظالمان کنار می روند. برنامه ریزی جدی و مدبرانه خداوند در تاریخ اجرا می شود و ما به آن تمدن می گوییم که اوج آن بعد از ظهور اتفاق می افتد و این موضوع مهمی است که باید بر آن تاکید کنیم و ابعاد آن را بر این اساس تبیین کنیم.

وی افزود: نباید جریان قیام امام زمان(ع) را قیام و انقلاب مقطعی در یک سرزمین و مجموعه ای از یک سرزمین و در مقطع زمانی خاص و برای مشکلی خاص ببینیم مانند آنچه که در بعضی از انقلابها و جنگها اتفاق افتاده است. این پدیده عظیمی است که جهت گیری تاریخ را در سطح جغرافیا و هم در سطح تاریخ و زمان تعیین می کند و دارای پیشینیه بسیار جدی و آینده است.

همایون اضافه کرد: از جهت پیشینه از روز اول که انسان زندگی خود را بر کره زمین آغاز کرد انبیاء آمدند تا مقدمات آن حکومت جهانی را مهیا کنند. حضور انبیاء(ع) و حرکت های پراکنده فقط در جهت ترویج خداپرستی نبودند بلکه سلسله به هم پیوسته و سازماندهی شده معناداری هستند که جهت گیری به سمت زمینه سازی ظهور و حکومت امام زمان(عج) داشتند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: این جریان با ورود به دوران بعثت پیامبر اسلام وارد مقطع حساس و نقطه عطف خود شد که به آن دوران آخر الزمان گفته می شود. پیامبر اسلام(ص) پیامبر آخرالزمان هستند. بنابراین ما از زمان بعثت در تاریخ چند هزار ساله انبیاء وارد دوره آخر الزمان شده ایم و اکنون بحث این نیست که آخرالزمان است یا نه زیرا ما از آن زمان وارد این دوره شدیم.

همایون اظهار کرد: در مقطع نزدیک به جریان ظهور مقدمات ظهور فراهم می شود. مقطع بعد از این مرحله استقرار حکومت امام زمان(عج) است که به تدریج شکل می گیرد. اینکه در آن حکومت چه اتفاقی می افتد برای فهم امروز ما بسیار تعیین کننده است. این یک جریان صرفا دنیوی نیست که مثلا حکومت دنیوی و عادلانه تشکیل شود. این حکومت مقدمه ای برای ورود ما به عرصه های بسیار معنوی تر و عوالم بالاتر است.

وی تصریح کرد: ذیل آیه «وذکرهم به ایام الله» ایام الله شامل روزهای ظهور، رجعت و قیامت است و باید بین این سه مرحله ارتباطی را دریابیم. ظهور مقدمه رسیدن ما به عوالم بالاتر است. تمدن که شکل می گیرد انسانها را به رشد می رساند تا حرکت جمعی ذیل آن حکومت رفتن به سوی عوالم بالاتر باشد. به همین دلیل آن مقطع را آخر الزمان می دانیم.

کی از ویژگی های دوره ظهور شناخته شدن عاشورا و اسرار و اعماق آن است. چیزی که امروز اتفاق افتاده و جهان با موضوع اربعین و عاشورا آشنا شده است

همایون اضافه کرد: این مقطع را آخرالزمان می دانیم، زیرا از فضای زمان خارج می شویم. ویژگی ورود به عوالم بالاتر این است که ما بر زمان مسلط شویم و جنس رجعت تفوق بر زمان است. ظهور مقدمه ورود ما به سطوح بسیار کیفی تر حیات است تا به سوی قیامت حرکت کنیم. این گونه نیست که ظهور پدیده ای باشد که رخ دهد و حکومت جداگانه شکل بگیرد و رجعت بدون هیچ ارتباطی با این مساله به عنوان یک واقعه در آن حکومت رخ بدهد و در روزی که همه زندگی عادی خود را انجام می دهند، قیامت رخ دهد.

این استاد دانشگاه بیان کرد: قیامت فرآیند رشدی است که از زمان ظهور آغاز می شود و انسان به تدریج بر زمان و مکان غلبه پیدا می کند و وارد عوالم بالاتر می شود. به این شکل ما متوجه می شویم که در اصل و نهاد قیامت و کل ماجرای خلقت انسان موضوع ظهور قرار داده شده و موتور محرک حرکت انسان به سمت قیامت، ظهور است که در زمین اتفاق می افتد.

همایون افزود: کاری که در جامعه نزدیک به ظهور به عنوان زمینه ساز ظهور انجام می دهیم فراهم  کردن رشد عمومی بشر است که البته در سطح اول همان اتفاقی می افتد که در آیه «وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا» رخ می دهد یعنی قیام شکل می گیرد و اقبال عمومی جهان نسبت به این حکومت و قیام ایجاد می شود. همه در ذیل پرچم امام زمان(عج) قرار می گیرند و بر آن پرچم هم یا لثارات الحسین(ع) نوشته شده است که همان موضوع عاشوراست.

وی ادامه داد: یکی از ویژگی های دوره ظهور شناخته شدن عاشورا و اسرار و اعماق آن است. چیزی که امروز اتفاق افتاده و جهان با موضوع اربعین و عاشورا آشنا شده است. به همین دلیل اتفاقی که ما منتظر آن هستیم بسیار بزرگتر از یک مساله تاریخی است. جامعه ای که پای این ماجرا می ایستد تا زمینه سازی ظهور را انجام دهد باید متوجه باشد که چنین ماموریت و رسالت بزرگی را به عهده دارد.

ما موضوع مهدویت را باید از یک موضوع کلامی در حوزه معارف اسلامی خارج کنیم. و به عنوان موضوعی صرفا کلامی و یکی از اعتقادات ما به آن نگاه نشود

وی با اشاره به نقش آموزه های مهدوی در احیای تمدن نوین اسلامی گفت: ما اساسا باید موضوع مهدویت را موضوعی تمدنی بدانیم نه قیامی در اندازه دیگر انقلابها. بزرگترین واژه برای این مساله تمدن است که برای آن به کار می بریم و آنچه که شکل می گیرد تا ما را تا عرصه قیامت رشد خواهد داد، بسیار بزرگتر از آن چیزی است که امروز از تمدن می فهمیم.

همایون اضافه کرد: ما موضوع مهدویت را باید از یک موضوع کلامی در حوزه معارف اسلامی خارج کنیم. و به عنوان موضوعی صرفا کلامی و یکی از اعتقادات ما به آن نگاه نشود. مهدویت توانایی اشراب همه حوزه های معارفی و علمی ما را دارد. با ورود مهدویت به عرصه تفسیر انقلاب بزرگی در فهم آیات قرآن رخ می دهد و با ورود مهدویت به حوزه کلام تحول عظیمی در فلسفه و کلام رخ داد.

وی اظهار داشت: باید مهدویت را از قالب تنگ عقیده خاص کلامی شیعه بتوانیم بیرون بیاوریم و به عنوان نظام حاکم بر همه نظام خلقت دیده شود. همه انبیاء با این ماجرا آشنا بودند و اگر از این موضوع اطلاع نداشتند رسالت شان بی معنی بود و باید برای چه تلاش و مجاهده می کردند. اگر موضوع مهدویت را اینگونه ببینیم عرصه های علم گسترش زیادی در شاخه های گوناگون خواهد داشت و ما هم می توانیم مدل و الگویی برای ائتلاف و تفاهم بین حوزه های متفاوت علمی ایجاد کنیم. و همه را در ذیل مهدویت به عنوان عنصر وحدت بخش هم در عرصه علم و هم درعرصه سیاست و جامعه انسانی جمع کنیم.

به گفته همایون ما به سوی وحدت یعنی توحید می رویم که در قیامت آشکار خواهد شد و مهدویت سازوکار آن خواهد بود.

وی با اشاره به نقش انتظار ظهور در ایجاد فرهنگ مقاومت گفت: در حوزه های معارف اسلامی مهدویت تحول جدی در فهم آنها ایجاد می کند. فهم مسائل معاصر ما مانند تحولات منطقه خاورمیانه در چارچوب فهم مسائل آخر الزمان قابل تحلیل دقیق است. ما در زمینه سازی ظهور از مقطع جمهوری اسلامی به سوی مقطع منطقه و جهان اسلام حرکت کردیم و از حدود ۱۰ سال پیش این مساله به ویژه با  بیداری اسلامی جدی شده و زمینه سازی ظهور که از انقلاب اسلامی در داخل آن را تجربه کردیم در ابعاد بزرگتر در سطح جهان اسلام و منطقه عملیاتی می کنیم.

انتهای پیام/