| امروز جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳ |
سرخط خبرها:

عطاء الله بیگدلی در گفتگو با طلیعه مطرح کرد:


لزوم به چالش کشیدن بنیادهای فکری غرب مدرن

مسئول دفتر حمایت از دوره های آموزشی علوم انسانی موسسه اشراق گفت: مهمترین کار در حال حاضر به چالش کشیدن بنیادهای فکری غرب مدرن است تا مشخص شود چه زمانی می توانیم به ظهور تمدنی اسلامی برسیم که در آن شهرها مبتنی بر بنیادهای اسلامی ساخته شوند و نه بر اساس شهر مدرن غربی.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، عطاء الله بیگدلی مسئول دفتر حمایت از دوره های آموزشی علوم انسانی موسسه اشراق درباره رقابت تمدنی اسلام و غرب و مواجهه تمدن نوین اسلامی با آن گفت: تمدن ها در سیر رشد در دوران ابتدایی و جنینی و بعد از گذشتن فرآیندها پیر شده و می میرند. در دوره ای ما تمدن پرشکوه اسلامی را داشتیم اما به تدریج پیر و فرتوت شد و الان در دوران احیای تمدن جدیدی هستیم و این تمدن در دوره ابتدایی و جنینی قرار دارد. تمدن در دوران ابتدایی خود که از مراحل تفکر بسیط و فهم از جهان به فرهنگ و زایش عملی می رسد و سپس به تصرف در جهان در می آید، با تمدن های هژمونی دیگر در تقابل قرار می گیرد.

وی افزود: تمدن غرب در حال حاضر در دوران میانسالی و تصرف قرار دارد و شاید تا حدود صد الی صد و چنجاه سال دیگر ادامه داشته باشد و سپس به تدریج به دوران فرود نزدیک شود. ما اکنون در برهه ای قرار گرفته ایم که با تمدن بسیار قوی هژمونیک و قوی به نام تمدن غربی مواجه هستیم اما این تمدن شور جوانی را در سر ندارد و دچار تردیدهایی شده است. از این سو تمدن نوین در آغاز طفولیت و نوباوگی است. به همین علت تمدن غرب قوی و تمدن نوین اسلام در موضع ضعیف تری قرار دارد ضمن اینکه تمدن اسلامی در حال حرکت به سوی پیشرفت و جوانی اما تمدن غرب به سمت افول است.

بیگدلی اضافه کرد: اکنون در وضعیت فعلی در برخورد میان تمدن نوین اسلامی و تمدن غرب، ظهور و وجوه تمدن اسلامی اندک و محدود است زیرا تمدن وجوه عینی معماری، شهرسازی، نظام اقتصادی و سیاسی و … است اما اکنون ما با زندگی مواجهه هستیم که به طور کامل زندگی غربی بر نحوه زندگی ما غلبه پیدا کرده است اما با فعالیت مستمر می توانیم امیدوار به احیای تمدن اسلامی در سال های آتی باشیم.

از حدود اوایل قرن بیستم در غرب با ظهور پست مدرن و پراگماتیسم آمریکایی و جریان هایی که در فلسفه اروپایی و آمریکایی رخ داد، اضمحلال تفکری غرب مدرن نمایان شد و غرب در فهم خود راجع به جهان دچار شک گردید. این شک در حوزه تفکر به تدریج در تمدن آشکار شد که یکی از مهمترین پایه های ایجاد این تردید وقوع انقلاب اسلامی و نگاه دینی به جهان بوده است.

به گفته وی با توجه به سرعت پایین ما و سرعت حرکت تمدن غربی، شکوفایی تمدن نوین اسلامی طی حدود صد سال آینده میسر شود.

ایجاد تردید در تفکر تمدن غربی با وقوع انقلاب اسلامی

بیگدلی با بیان اینکه مهمترین ضربه وارده شده به هر تمدن از تردید در مبانی تفکری آن بوجود می آید، گفت: هر تمدنی جهان را به نوعی می فهمد و اگر احساس کند فهم و تفسیرش از جهان غلط است به تدریج رو به زوال می رود. از حدود اوایل قرن بیستم در غرب با ظهور پست مدرن و پراگماتیسم آمریکایی و جریان هایی که در فلسفه اروپایی و آمریکایی رخ داد، اضمحلال تفکری غرب مدرن نمایان شد و غرب در فهم خود راجع به جهان دچار شک گردید. این شک در حوزه تفکر به تدریج در تمدن آشکار شد که یکی از مهمترین پایه های ایجاد این تردید وقوع انقلاب اسلامی و نگاه دینی به جهان بوده است.

مسئول دفتر حمایت از دوره های آموزشی علوم انسانی موسسه اشراق گفت: غرب گمان می کرد که ما رو به جهان فلسفه و علم و پراگماتیسم آمریکایی داریم اما ناگهان نگاه دینی در جهان در صورت انقلاب اسلامی و تحولات منطقه و حتی داعش احیا شد. داعش با توجه به اینکه ابزاری سیاسی در دست جهان غرب است اما نشانه ای از تحولات در جهان دینی دارد. داعش دارای تفکرات انحرافی است اما انحراف از اصلی که در حال بیدار شدن است ولو اینکه در صورتی انحرافی خود را نشان می دهد.

اکنون نظام غرب بر تمام دنیا گامی فراتر از تاثیر گذاشته است. اکنون کل جهان در واقع به معنایی، غرب محسوب می شود و همه به دنبال شیوه زندگی یکسان که همان غربی است، هستند. بطوریکه به شکل بالفعل و بالقوه همه مردم می خواهند به شیوه ای شبیه غربی زندگی کنند.

بیگدلی اضافه کرد: مهمترین کار در حال حاضر به چالش کشیدن بنیادهای فکری غرب مدرن است و اینکه کی می توانیم به ظهور تمدنی برسیم که شهرها مبتنی بر بنیادهای اسلامی ساخته شوند و نه بر اساس شهر مدرن غربی.

نظام غرب بر تمام دنیا گامی فراتر از تاثیر گذاشته است

وی افزود: اکنون نظام غرب بر تمام دنیا گامی فراتر از تاثیر گذاشته است. اکنون کل جهان در واقع به معنایی، غرب محسوب می شود و همه به دنبال شیوه زندگی یکسان که همان غربی است، هستند. بطوریکه به شکل بالفعل و بالقوه همه مردم می خواهند به شیوه ای شبیه غربی زندگی کنند.

بیگدلی در پاسخ به این سوال که تمدن نوین اسلامی چگونه می تواند از بحران های ناشی از تمدن غربی عبور کند، گفت: در روایات ما واژه دولت به معنای وجه همه گیر مساله است . در حال حاضر که دولت باطل بر تاریخ سیطره پیدا کرده است، خارج کردن خود از این وضعیت بسیار مشکل است. چنین دولتی لباس، زبان بومی و سبک زندگی بومی را به زوال می برد و این کار را از راه های مختلفی مانند زور، فرهنگ سازی و اقتصاد انجام می دهد.

مهمترین مساله ای که ما را از جهان غرب دور یا نزدیک می کند، جهان اتوپیایی یا مدینه فاضله و آرمان ماست. اینکه مطلوب ترین شیوه زندگی از نظر ما چیست؟  این مساله نشان دهنده این است که ما چقدر از تمدن غرب فاصله داریم. ما به طور بنیادی، عملی و نظری به غرب نزدیک هستیم و هر چقدر از آن فاصله بگیریم دچار بحران های کمتری می شویم.

وی اضافه کرد: در چنین وضعیتی بسیار سخت است که قومی بخواهد در مقابل تمدن غربی بایستد و این کار نیازمند تصمیم جمعی است. باید همه ایران تصمیم بگیرد که در فرآیند ساخت تمدن نوین اسلامی همدل شوند و اقداماتی انجام دهند تا از آسیب ها و بحران های جهان مدرن محفوظ تر باشد. ما از هجوم تمدن غرب در شرایط فعلی ضربه می خوریم و فقط باید بیندیشیم که کمتر آسیب ببینیم. یکی از راه های این مساله فاصله گرفتن اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی از جهان غرب است.

وی تصریح کرد: مهمترین مساله ای که ما را از جهان غرب دور یا نزدیک می کند، جهان اتوپیایی یا مدینه فاضله و آرمان ماست. اینکه مطلوب ترین شیوه زندگی از نظر ما چیست؟  این مساله نشان دهنده این است که ما چقدر از تمدن غرب فاصله داریم. ما به طور بنیادی، عملی و نظری به غرب نزدیک هستیم و هر چقدر از آن فاصله بگیریم دچار بحران های کمتری می شویم.

مهم ترین ساحت وابستگی ما به غرب، ساحت فکری است

بیگدلی در پاسخ به این سوال که وابستگی ملت های مستضعف به ابرقدرت ها تا چه اندازه می تواند در جلوگیری از تحقق تمدن نوین اسلامی موثر باشد، گفت: مهم ترین ساحت وابستگی ما به غرب، ساحت فکری است. ما به این دلیل که از لحاظ فکری با جهان مدرن در حال مشارکت هستیم، به آن وابسته شده ایم و هر طور که غرب فکر و تفسیر می کند ما هم به آن صورت عمل می کنیم. پس بالبع وابستگی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی  و اجتماعی پیدا کرده ایم. اما اگر زمانی راه خود و نحوه تفکرمان را تغییر دهیم، امکان اینکه در سیاست و اقتصاد و فرهنگ از آن تبعیت نکنیم، وجود دارد اما در حال حاضر که الگوهای مان مانند دنیای غرب است امکان قطع وابستگی وجود ندارد.

وی افزود: شاید به مرحله ای برسیم که صد در صد تولید داخلی داشته باشیم اما در آن نقطه هم وابستگی وجود دارد زیرا کالایی را تولید می کنیم که تا قبل از این در غرب تولید می شد و به کشور ما صادر می گردید اما الان خود ما آن کالا را می سازیم.

مسئول دفتر حمایت از دوره های آموزشی علوم انسانی موسسه اشراق در پایان با تاکید بر ضرورت اعتقاد قلبی مسلمانان به نجات بخشی اسلام گفت: مسلمانان باید ایمان قوی داشته باشند که قرآن و سنت نجات بخش است. که در این صورت چنین عقیده ای به حوزه تفکر و عمل مسلمانان جریان پیدا می کند. اولین نقطه عزیمت ما در این زمینه فهم غرب به مثابه دیگری است یعنی ما به این نقطه برسیم که غرب جهان کفر است و الحاد را در جهان پیش می برد در حالیکه ملت مسلمان ماموریت دیگری دارد. در این وضعیت می توان به شکل گیری تمدن نوین اسلامی امیدوار بود.

انتهای پیام/

کد خبر : 38897
تاريخ ثبت خبر : 26 دی 1395
ساعت بارگزاری خبر : 11:38
برچسب‌ها:, , , ,

دیدگاه شما

( الزامي ) (الزامي)