| امروز سه شنبه, ۲۹ اسفند , ۱۴۰۲ |
سرخط خبرها:

یادداشت؛


قرآن در نگاه امام حسن مجتبی(ع)

امام حسن(ع) بعد از بیعت مردم، فرمود: ما حزب پیروز خداییم. نزدیک ترین خاندان پیامبریم. اهل بیت پاکیزه و پاک اوییم و یکی از آن دو گران سنگ هستیم که رسول خدا در امت خود به یادگار نهاد و دومی آن، کتاب خداست که «در آن بیان هر چیز است و از پیش روی آن و از پشت سرش باطل به سویش نمی آید».

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در آستانه شهادت جانسوز سومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت حضرت امام حسن مجتبی علیه‌السلام بررسی رویکرد قرانی آن امام همام را در یادداشتی از حجت‌الاسلام محمد عابدی عضو هیات علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی تقدیم می کنیم که در ادامه می‌خوانید:

امام حسن مجتبی(ع) همچون دیگر ائمه معصوم الگوی نیکو برای مسلمانان است و البته این کارکرد شخصیتی حضرت ابعاد متنوعی دارد. برای نمونه در حوزه رابطه امام با قرآن می توان از دو منظر،سخنان و سیره حضرت را مورد توجه داد؛ بخشی مربوط به رفتارهای قرآنی امام حسن مجتبی علیه السلام است وقسمتی هم مربوط به دیدگاه های حضرت پیرامون قرآن می باشد. در این گفتگو می کوشیم از این بعد اخیر به مواردی اشاره کنیم که امام در آن گاه از نقش راهنمایی قرآن سخن می گوید، زمانی تفسیر و شیوه ها و نبایدهای ان را بیان می فرماید یا از تأثیر آن در جلای سینه ها، تأثیر در قیامت و احوال مؤمنان و شرایط تمسّک به قرآن و… سخن دارد:

الف) قرآن؛ ثقل اکبر

امام حسن علیه السلام بعد از بیعت مردم، فرمود: ما حزب پیروز خداییم. نزدیک ترین خاندان پیامبریم. اهل بیت پاکیزه و پاک اوییم و «احدالثقلین الّذین خلّفهما رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فی امّته والثانی کتاب الله فیه تفصیل کل شی ء «لایأتیه الباطل من بین یدیه و لامن خلفه»(۱)؛ و یکی از آن دو گران سنگ هستیم که رسول خدا در امّت خود به یادگار نهاد و دومی آن، کتاب خداست که «در آن بیان هر چیز است و از پیش روی آن و از پشت سرش باطل به سویش نمی آید«.

ب) قرآن؛ امام هدایت

امام حسن علیه‌السلام فرمود:

«ما بقی فی الدنیا بقیّه غیرهذا القرآن فاتّخذوه اماماً یدلّک علی هداکم و إنّ احقّ النّاس بالقرآن من عمل به و إن لم یحفظه و أبعدهم منه من لم یعمل به و إن کان یقرأه (۲)؛ در دنیا غیر از این قرآن چیزی نمانده است. پس آن را امام خود قرار دهید تا شما را به هدایت راهنمایی کند. سزاوارترین مردم به قرآن کسی است که به آن عمل کند، هرچند آن را حفظ نکرده باشد و دورترین فرد از قرآن کسی است که به آن عمل نکند، هرچند آن را بخواند«.

ج) قرآن در قیامت

امام حسن علیه السلام فرمود:

«إنّ هذا القرآن یجی ء یوم القیامه قائداً و سائقاً یقود قوماً الی الجنّه أحلّوا حلاله و حرّموا حرامه و آمنوا بمتشابهه و یسوق قوماً الی النّار ضیّعوا حدوده و احکامه و استحلّوا محارمه (۳)؛ این قرآن در روز قیامت در حالی که راهبر است می آید؛ مردمی را که حلال قرآن را، حلال و حرام آن را، حرام گرفته اند و به متشابه آن ایمان آورده اند، به بهشت رهنمون می شود و مردمی را که حدود و احکامش را ضایع کرده اند و حرامهایش را روا شمرده اند، به آتش می اندازد«.

د) قرآن؛ شفای سینه‌ها

از امام حسن علیه‌السلام است که فرمود:

«إنّ هذا القرآن فیه مصابیح النّور و شفاء الصّدور فلیجل جال بضوءه و لیلجم الصّفه قلبه، فانّ التّفکیر حیاه القلب البصیر کما یمشی المستنیرفی الظلمات بالنّور(۴)؛ چراغهای نور و شفای سینه ها در این قرآن است. پس باید سالک، در نور آن راه بپیماید و با این ویژگی، دل خود را لگام زند؛ زیرا این اندیشیدن حیات دل بیناست، همان گونه که آدمی در تاریکی ها با نور روشنایی می گیرد«.

ه) قرآن؛ طرف محاسبه و حجّت

کسی از امام حسن علیه السلام تقاضای اندرز کرد… امام فرمود: با نعمت‌های خداوندی خود را بازدارید و از اندرزها سود برید که خدا برای پناه جوئی و یاوری کافی است. «وکفی بالکتاب حجیجاً و خصیماً و کفی بالجنّه ثواباً و…(۵)؛ و قرآن حجّت و طرف محاسبه‌ای تمام است و بهشت برای ثواب و…«

و) شرط تمسک به قرآن

امام حسن علیه السلام در ضمن موعظه‌ای طولانی پیرامون تمسّک به قرآن فرمود: «واعلموا علماً یقیناً أنّکم لن تعرفوا التقی حتّی تعرفوا صفه الهدی و لن تمسّکوا بمیثاق الکتاب حتّی تعرفوا الذی نبذه و لن تتلوا الکتاب حقّ تلاوته حتّی تعرفوا الذی حرّفه فاذا عرفتم ذلک عرفتم البدع والتکلّف و رأیتم الفریه علی الله و التحریف و رأیتم کیف یهوی من یهوی و…(۶)؛ یقین داشته باشید تا ویژگی هدایت را نشناسید، تقوا را نخواهید شناخت و تا آنانی را که قرآن را پشت سر انداختید، نشناسید، به پیمان قرآن نتوانید آویخت و تا تحریف کنندگان قرآن را نشناسید، آن را چنان که حقّ تلاوت آن باشد، نخواهید خواند. پس وقتی اینها را شناختید، بدعت ها و پیرایه‌ها را نیز خواهید شناخت و افتراها بر خدا و تحریف را می‌بینید و پی می برید آن که سقوط کرد، چگونه سقوط نمود

ز) حرمت تفسیر به رأی

از نگاه امام حسن علیه السلام «تفسیر» باید روشمند باشد. بر این اساس، «تفسیر به رأی» حرام است. «من قال فی القرآن برأیه فأصاب فقد أخطاء(۷)؛ هرکسی درباره قرآن با رأی خود سخن گوید و به حق باشد، باز گناه کرده است

ح) پیرامون تلاوت قرآن

از امام حسن علیه‌السلام است که: «من قرأ القرآن کان له دعوه مجابه امّا معجّله و امّا مؤجّله(۸)؛ هرکس قرآن بخواند، یک دعای مستجاب دارد؛ دیر یا زود.» و فرمود: «من قرأ ثلاث آیات من آخر سوره الحشر اذا أصبح فمات من یومه ذلک طبع بطابع الشّهداء و إن قرأ اذا أمسی فمات فی لیلته طبع بطابع الشهداء(۹)؛ هرکسی هنگام صبح سه آیه آخر سوره حشر را بخواند، و در آن روز بمیرد، مُهر شهدا خواهد خورد و چون شب شود و بخواند و بمیرد، نیز ممهور به مهر شهدا می‌شود

منابع:

۱بحارالانوار،ج ۴۳، ص ۳۵۹؛ شیخ طوسی، ص ۶۹۱.

۲کشف الغمّه، ج ۱، ص ۵۷۳؛ ارشادالقلوب، ص ۷۹.

۳بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۱۲ و ج ۹۲، ص ۳۲؛ کشف الغمّه، ج ۱، ص ۵۷۳.

۴بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۱۲ و ج ۹۲، ص ۳۲.

۵تحف العقول، ص ۲۳۶؛ بحارالانوار،ج ۷۸،ص ۱۰۹.

۶تحف العقول، ص ۲۲۷.

۷کشف الغمّه،ج ۱، ص ۵۷۳؛ ارشاد القلوب، ص ۷۹.

۸بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۲۰۴.

۹ – همان، ص ۳۱۰.

انتهای پیام/

کد خبر : 78227
تاريخ ثبت خبر : 25 مهر 1397
ساعت بارگزاری خبر : 11:53
برچسب‌ها:, ,

دیدگاه شما

( الزامي ) (الزامي)