ضرورت تدوین نظام اخلاقی اسلام درباره فضای مجازی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، حجت الاسلام والمسلمین حسینعلی رحمتی، استاد اخلاق حوزه و دانشگاه، ۳۱ اردیبهشت ماه در بیست و یکمین همایش بزرگداشت حکیم ملاصدرا با عنوان فلسفه در مواجهه با فضای مجازی که هر ساله به همت بنیاد حکمت اسلامی صدرا برگزار می شود در مورد مقاله تدوین نظام اخلاقی اسلام درباره فضای مجازی: ضرورت ها و بایسته ها به ارائه سخن پرداخت.

با توجه به این که  اخلاق فناوری اطلاعات از «مسائل مستحدثه اخلاقی» است، آیا می توان از آموزه های  اسلامی به گونه ای نظام مند در این عرصه استفاده کرد؟ اگر پاسخ مثبت است این کار چگونه امکان پذیر است؟ مقاله حاضر سعی کرده راهی برای پاسخ به این سوال ها پیدا کند و در این زمینه، راهکاری را نیز ائه نماید. در پستی مستقل، نمونه هایی از کاربرد آموزه های اخلاقی اسلام برای فاوا تقدیم شما خواهد شد.

آنچه در ادامه می آید چکیده مقاله ای است که در این زمینه نگاشته شده است.

با توجه به تاثیر فضای مجازی در زندگی انسان امروز از یک سو و اهمیت اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی آدمی از سوی دیگر، لازم است اخلاق پژوهان به بررسی و تحلیل اخلاق فناوری اطلاعات (اخفا) در دو عرصه اخلاق هنجاری و فرااخلاق بپردازند تا بسترهای لازم را برای اخلاقی شدن فضای مجازی (و حقیقی) فراهم نمایند. این کار وقتی با بهره گیری از آموزه های اخلاقی اسلام انجام شود جدای از برخورداری از مبانی عقلی، از پشتوانه دینی نیز بهره مند می شود و، دست کم برای دین باوران، انگیزه بیشتری برای مراعات اخلاق در فضای مجازی فراهم می کند. یکی از لوازم وصول به این مقصود آن است که مجموعه موضوعات اخلاقی و فلسفی مربوط به فضای مجازی از منظر اسلام به صورت یک سیستم طراحی شود تا هر بحث در جایگاه منطقی خود قرار گیرد و نسبت آن با موضوعات دیگر روشن شود.

مقاله حاضر با مفروض گرفتن این که در بافتار کلی کلان ـ نظام اخلاقی اسلام، امکان تدوین یک نظام  اخلاقی درباره فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد سعی می کند چرایی، چگونگی و شاکله محتوایی آن را تبیین کند. برای وصول به این مقصود، در بخش نخست ضمن تعریف نظام اسلامی اخفا، ضرورت ها،‌ پیشفرض ها، مبانی و بایسته های طراحی آن بیان شده و در بخش دوم، مهم ترین اصول اخلاقی و کدهای رفتاری مربوط به تولید و توزیع، بهره برداری و سیاستگداری ومدیریت فضای مجازی ومستندات دینی مربوط به آنها تبیین گردیده است.

انتهای پیام/