شأن کرسی‌های نظریه‌پردازی تولید علم است نه مناظره و تریبون آزاد

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از شبستان، نشست علمی «آزاداندیشی؛ ضرورت، راهبردها و آسیب‌شناسی» صبح امروز ۱۵ بهمن ماه در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی و به مناسبت گرامیداشت صدور نامه رهبر انقلاب برگزار شد.

رهبر انقلاب مورخه ۸۱/۱۱/۱۶ در منشوری مهم در پاسخ به نامه جمعی از دانش‌آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد کرسی‌های آزاد علمی، مباحث بسیار مهمی پیرامون تولید نظریه و فکر، نظریه‌پردازی روشمند، مناظرات علمی در بستر آزاداندیشی و شرایط لازم برای تحقق آن مطرح نموده‌اند. هم اکنون بعد از گذشت حدود ۱۵ سال از صدور نامه مزبور، مسیر آزاداندیشی با موانع و چالش‌های نظری و عملی مختلفی مواجه است؛ از این رو در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی گرامیداشت صدور نامه رهبر حکیم انقلاب، طی نشستی با نگاهی علمی و آسیب‌شناسانه به تبیین ضرورت‌ها و راهبردهای این حوزه پرداخته شد.

محمدصادق کوشکی در این نشست گفت: یکی از آسیب هایی که در مورد کرسی های آزاداندیشی وجود دارد این است که تعریف دقیق و منطبق با مقصود گوینده هنوز مشخص نشده است. مهمترین مسئله این است که کرسی آزاداندیشی را با مناظره یا تریبون آزاد اشتباه گرفته اند.

وی ادامه داد: کرسی نظریه پردازی بیش از ۲۰۰ سال در غرب رایج است و در قبل از آن در کشور ما نیز پیشینه داشته است. کرسی های نظریه پردازی و آزاداندیشی دو سازوکار تولید علم اند. اینها ذیل تولید علم قابل تعریف هستند.

وی افزود: این کرسی ها در حوزه های علمیه ماقبل صفوی وجود داشته است. در غرب هم مثلا در حوزه معرفت شناسی چند دانشجو و استاد از کسانی که حرف جدیدی دارند، برای مخاطبانی که مقدمات و موأخرات بحث را می فهمند بحثی را مطرح می کنند و چند استاد آن را نقد می کنند.

کوشکی گفت: هیچ گاه در مناظره، حق و باطل برای دانشجوی مثلا نفت در مورد حجاب روشن نخواهد شد چون با الفبای بحث آشنا نستند.

وی ادامه داد: شأن کرسی ها، مناظره و تریبون آزاد نیست بلکه شأن آن تولید علم است. پس باید سازوکار دقیق تولید علم در آن اتفاق بیفتد.

وی افزود: اساتید ما از بحث های تخصصی فراری اند. آیا تاکنون بحث در مورد مثلاً برنج تراریخته بین اساتید موافق و مخالف برگزار شده است؟ در دانشکده های کشاورزی باید در این مورد بحث شود. در کرسی های آزاداندیشیِ انتخاباتی بازنده کسی است که عالمانه حرف می زند.

کوشکی گفت: اگر این دو کرسی آزاداندیشی و نظریه پردازی درست فهمیده شوند و تبدیل به فرمت اداری شوند بسیاری از مشکلات حل می شود. صرفاً مقالات نباید ملاک ارتقای اساتید باشد و برگزاری کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی باید به یکی از ملاک های ارتقای اساتید تبدیل شود.

وی در پایان اظهار داشت: اصولگرا و اصلاح طلب کردن نظریه پردازی ها، تقلیل مسئله است. واژگان سیاسی را که ناظر به جریانات مختلف است اگر بر عرصه نظریه و اندیشه گره بزنیم، ان هم دیگر اندیشه نیست و صرفاً بحث های ژورنالیستی است.

انتهای پیام/