«سکوت» فرصت تفکر و راه رسیدن به درجات عالیه است

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از شبستان، حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی نصیری، استاد حوزه و دانشگاه در یادداشتی به نقش تفکر و سکوت در تحقق رشد و تعالی انسان پرداخته است که در ذیل می آید:

»یَا هِشَامُ إِنَّ لِکُلِّ شَیْءٍ دَلِیلاً ودَلِیلُ الْعَقْلِ التَّفَکُّرُ» عقل توانش است و آن چه که به آن جهت و راهنمایی می دهد و خط سیر آن را روشن می کند، تفکر است، شبیه آن که ناخدایی پشت سکان کشتی بیاستد و آن را هدایت کند.

»ودَلِیلُ التَّفَکُّرِ الصَّمْتُ» اساساً تفکر در بستر سکوت شکل می گیرد؛ زیرا انسان هم زمان قادر به انجام چند کار به ویژه در زمینه تفکر و اندیشه ورزی نیست و از آن جا که تفکر همه قوای عقلانی را به کار می گیرد، لازم است انسان در سکوت محض مجال لازم برای تفکر خود را فراهم آورد.

راز آن‌که عموم پیامبران الهی (ع) پیش از رسیدن به مقام نبوت یا رسیالت دوران تحنث یا سکوت و انزوا را داشتند، همین نکته است.

دعوت به صمت و سکوت که در عرفان از پله های اصلی سیر و سلوک معنوی اعلام شده، نیز همین امر است؛ زیرا تنها در سایه سکوت است که تمرکز لازم برای اندیشیدن فراهم می شود.

»ولِکُلِّ شَیْءٍ مَطِیَّهً ومَطِیَّهُ الْعَقْلِ التَّوَاضُعُ» روح و جان تواضع بی ادعایی و اعتراف واقعی به هیچ بودن و هیچ داشتن است؛ زیرا انسان هر چه دانش اندوزد در برابر نادانستنی‌ها هیچ است و هر چه توشه معنوی برگیرد در برابر حق گزاری به الطاف الهی هیچ است و وقتی که باور کند تمام هستی او وابسته به خداوند است و او در اصل هستی و ادامه آن از خود هیچ ندارد، به هیچ بودن وجود خود ایمان پیدا خواهد کرد.

هنگامی که انسان به هیچ بودن و هیچ داشتن خود اذعان داشته باشد، مرکبی برای رشد و تعالی او فراهم می گردد؛ زیرا هماره در درون حرکت میان وضع موجود با وضع مطلوب و فاصله میان آنها مقایسه می شود.

شاهد مدعا آن که در روایات آمده است که عُجب و خودشیفتگی انسان را از رشد و بالندگی باز کمی دارد: «العجب یمنع الازیاد».

وقتی انسان ببیند که وضع موجود او سراسر با نداشتن همراه است البته برای دارای بیشتر تلاش می کند از این جهت تواضع مرکب عقل و عقلانیت خواهد بود.

انتهای پیام/