سبک‌شناسی معماری ایرانی در دوره اسلامی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، رساله دکتری «سبک‌شناسی معماری ایرانی در دوره اسلامی» توسط مجید حیدری دلگرم نگاشته شده است.

محمدرضا بمانیان، استاد راهنما و مجتبی انصاری، استاد مشاور این رساله در دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری بودند.

چکیده:

سبک‌شناسی یکی از مهم‌ترین ابزارهای تاریخ‌نگاری معماری است. بیشتر نویسندگانی که به تاریخ‌نگاری معماری ایرانی پرداخته‌اند توجه چندانی به مبانی سبک‌شناسی نکرده و آن را تبیین نکرده‌اند.
به همین علت نحو استفاده از این ابزار و نسبت آن با تاریخ‌نگاری معماری ایرانی روشن نیست. هدف از این رساله روشن کردن جایگاه سبک‌شناسی در تاریخ‌نگاری معماری ایرانی در دوره اسلامی و پیش نهادن مبانی‌ای است که بافرهنگ بومی سازگارتر باشد، چراکه برای فهم دقیق‌تر معماری ایرانی نیاز به دستگاهی است که هم‌نوا با نظام پدیدآورنده آن معماری باشد.
در این تحقیق روش‌های تحلیل مضمون و استدلال منطقی در کنار روش تفسیری تاریخی استفاده می‌شوند تا مفهوم سبک در ایران و جهان روشن شود و آنچه با مبانی‌ای که معماری ایران را ساخت سازگارتر است مشخص شود.
برای این منظور پس از تعریف مسئله و بررسی تعاریف سبک، پیشینه مفهوم سبک را در تاریخ هنر ایران و اروپا بررسی کرده‌ایم و ایرادهای اساسی را که به نظرمان در نگاه رایج سبک‌شناسانه به معماری ایران پدید می‌آید نشان داده‌ایم.
سپس میان دو معنای سبک‌شناسی در تاریخ‌نگاری معماری تفکیک کرده‌ایم. سبک‌شناسی در تاریخ‌نگاری معماری شامل دو سطح طبقه‌بندی آثار و تدوین روایت سبکی است.
در سطح طبقه‌بندی آثار به معیارهایی پرداخته‌ایم که در آثار معماری به کار می‌روند. همچنین مفهوم خبرگی در ایران و تفاوت آن با معادل اروپایی‌اش را روشن کرده‌ایم.
در سطح تدوین روایت سبکی نیز، عناصر روایت‌های سبکی را از تاریخ‌نامه‌های معماری انتزاع کرده‌ایم و با آنچه به‌دست‌آمده به دو تاریخ‌نامه سبکی معماری نگاه کرده‌ایم. برای تدوین سبک‌شناسی در معماری ایران سه‌پایه برشمرده‌ایم.
این سه‌پایه شامل طبقه‌بندی سبکی و مؤلفه‌های آن، ساخت روایت سبکی و توجه به محدودیت‌ها و لغزشگاه‌های نگاه سبکی است.
انتهای پیام/