دفاع مقدس، سکولارها و روشنفکران را به حاشیه راند

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از فارس، حجت‌الاسلام والمسلمین داوود مهدوی‌زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در نشست «دفاع مقدس و فرصت گفتمانی امام خمینی(ره)» که ساعتی پیش (سه‌شنبه ۶ مهر) در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، گفت: همه می‌دانند که ما یک گفتمان‌های مسلطی داریم که اینها حاکم بر ذهن و عین افراد جامعه هستند.

وی در ادامه افزود: در مقابل گفتمان‌های نوظهوری هم وجود دارند که تازه وارد صحنه شده‌اند، این گفتمان‌ها هم می‌خواهند مثل گفتمان‌های حاکم تبدیل به گفتمان مسلط بشوند که البته اینها با توانایی بالای نظری و پاسخ گویی به مسائل و مباحث مختلف و همچنین فرصت‌های عینی نیازمند است.

مهدوی زادگان با اشاره به اینکه گفتمان‌های حاکم همه فضاها را طوری اشغال کردند که امکان نفوذ گفتمان نوظهور نباشد، افزود: گفتمان‌های مسلط همچنین با پیدایش هر نوع گفتمان نوظهور هم مخالفت می‌کنند چرا که آنها را رقیب خود می‌دانند لذا طبیعی است که این گفتمان‌ها اجازه ندهند که نظریات و تفکرات جدید و نوظهور بروز کنند، پس هر گفتمان نوظهور به فرصت‌های عینی به شدت نیاز دارد تا سر فرصت بتواند توانایی‌های خود را نشان دهد.

وی درباره فرضیه خود توضیح داد: جنگ تحمیلی یا دفاع مقدس همان فرصت عینی بود که در اختیار گفتمان انقلاب اسلامی گذاشته شد و گفتمان انقلاب اسلامی هم به خوبی توانست از این فضا استفاده کند البته اینکه جنگ را به مثابه فرصت عرض می‌کنم معنایش این نیست که گفتمان انقلاب اسلامی این فرصت را ایجاد کرد، بلکه این فرصت ناخواسته بود و انقلاب توانست از این فرصت را استفاده کند.

مهدوی‌زادگان با اشاره به اینکه جنگ در دوران جدید ماهیت ایدئولوژیک پیدا کرد و به معنی جنگ در خدمت ایدئولوژی جدید قرار گرفت، یادآور شد: مثلا در جنگ جهانی دوم مرزهای آلمان همان مرزها بود و چیزی تغییر نکرد، سایر مرزها هم همینطور پس زمین‌ها تغییر نمی‌کرد. اما این نکته مهم بود که جنگ در خدمت اهداف ایدئولوژیک قرار گرفت یکی از این اهداف عبارت از برداشتن موانع سر راه نحله‌ها و ایدئولوژی‌های مدرن مثل کمونیسم، لیبرالیسم و دموکراسی است. این راه حل هنوز هم ادامه دارد خصوصا که در جوامع دموکراتیک پدیده جنگ خیلی بیشتر مورد توجه است.

این عضو پژوهشگاه علوم انسانی توضیح داد: انقلاب اسلامی در ایران روی کار آمد، این انقلاب با خود گفتمانی نوظهور را همراه داشت این گفتمان اولین کاری که کرد اینکه نظام سکولار را در ایران سرنگون کرد بنابراین طبیعی است که عالم سکولار ، انقلاب اسلامی را رقیب خود بداند لذا برای ممانعت از انقلاب اسلامی می‌بینیم که این انقلاب سکولار طبق معمول از همان راه حل جنگ استفاده می‌کند.

وی با بیان اینکه انتخاب گزینه جنگ برای یک گفتمان نوظهوری مثل انقلاب اسلامی شرایطش با جنگی که در بین عثمانی‌ها راه افتاد، متفاوت است و ریسک بزرگی محسوب می‌شد، توضیح داد: گفتمان انقلاب اساسا در آن دوره ناشناخته بوده و این گفتمان هم توانایی بسیج عمومی فوق‌العاده‌ای هم دارد، دقیقا همین عوامل است که راه حل جنگ را برای دشمنان این گفتمان تبدیل به ریسک می‌کند.

مهدوی زادگان اظهار داشت: در نهایت همین جنگ توانست فرصتی برای گفتمان انقلاب اسلامی و اندیشه امام خمینی(ره) پدید بیاورد تا بتواند در طول مدت هشت ساله انقلاب تمام حرف‌ها و مسائل، مبانی و تحلیل‌ها و تبیین‌های خود از جهان را در این فرصت انجام دهد.

وی درباره جنبه فرصت‌گونه جنگ برای گفتمان انقلاب گفت: در ایران به یک باره تمام گفتمان‌هایی که در ایران حضور داشتند به خاموشی گراییدند، نه اینکه با زور نیزه و قدرت کنار بروند بلکه به دلیل اینکه این نوع گفتمان‌ها در فضای جنگ ظهور و بروز ندارند شما تصور کنید قبل از پیروزی انقلاب بخشی از خاک ما که کشور بحرین باشد ما از دست دادیم، درحالیکه نه جنگ و نه چیزی مطرح شد و گفتمان‌های داخلی هیچ عکس‌العملی از خود نشان ندادند.

این استاد پژوهشگاه توضیح داد: علتش هم این است که حاملان تفکر سکولار برای تمام فصول ساخته نشده‌اند جریانات روشنفکری برای فصل جنگ ساخته نشده بودند. همین جنگ یک خلاء و فرصت گفتمانی را برای امام خمینی(ره) ایجاد کرد و نکته اول اینکه در همین جنگ پیروز شود تا فضای خوبی برای گفتمان انقلاب فراهم شود.

وی در پایان گفت: امام خمینی(ره) نه تنها جنگ را اداره کردند بلکه جنگ را از آن مفهوم رایج که همان کشورگشایی و بدست آوردن خاک باشد متفاوت کرد و معنای جنگ را متفاوت تعریف کرد و به تعبیر خودشان این جنگ فقر و غنا، مستضعف و استکبار است. در همین جنگ امام یک بسیج عمومی انجام داد و از همین طریق نیز بر دشمن پیروز شد.

انتهای پیام/