درآمدی بر فلسفه و ادبیات

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی طلیعه؛ اوله مارتین اسکیلیز، در کتاب خود با عنوان «درآمدی بر فلسفه و ادبیات» به بررسی تفصیلی حالت‌های گوناگون بین ادبیات و فلسفه می‌پردازد.

این کتاب که به قلم ابوالفضل توکلی‌ شاندیز به فارسی برگردانده شده، در یک پیشگفتار و هشت فصل فراروی خوانندگان قرار گرفته است.

«مقصود از «فلسفه و ادبیات» چیست؟» و «فلسفه و ادبیات در دوران باستان» عناوین دو فصل نخست این کتاب است. «تعریف ادبیات»، «مؤلف: فروخفته در آرامگاه ابدی؟» و «هرمنوتیک و تأویل»، فصل‌های سوم تا پنجم کتاب را تشکیل می‌دهند.

خوانندگان در ادامه مطالعه این کتاب و در فصل‌های ششم و هفتم با عناوینی چون «ادبیات در فلسفه؟» و «فلسفه در ادبیات؟» روبه‌رو هستند. فصل پایانی کتاب، «فلسفه / ادبیات» نام دارد.

هر فصل «درآمدی بر فلسفه و ادبیات» با فهرستی برای مطالعه بیشتر و پی‌نوشت‌هایی بسیار همراه است. کتاب با کتاب‌شناسی و نمایه به پایان می‌رسد.

در فصلی از نوشتار فصل هشت این کتاب (با عنوان «فلسفه / ادبیات») می‌خوانیم:

«جدال دیرین فلسفه و ادبیات به خاطر مدعاهای این دو رقیب برای تسلط بر یک قلمرو واحد بوده و در سالهای اخیر شاهد افزایش اختلاط ساکنان این قلمرو بوده‌ایم. زمانی افلاطون و دیگران بنا داشتند به طرد ادبیات بپردازند آن هم به دلیل تشبث جستن آن به عواطف و احساسات که کنترل آنها از توان خرد خارج است؛ اما به‌عکس، نوشته‌های اخیر در این‌ باره، درست به همین دلیل که ژانرهای ادبی قادرند احساسات را نیز دخیل کنند، در پی بازگرداندن دوباره ادبیات هستند. تصویری که فلسفه از خویش دارد اغلب به هیئت نگهبان عقلانیت محض بوده، و سبک و فرم فلسفه مکتوب کمابیش آگاهانه کوشیده است تا بازتاب‌دهنده این امر باشد. چنین است که برخی طنزی در این قضیه دیده‌اند که افلاطون خود دست به استفاده از بسیاری از فرم‌ها و صناعات مربوط به همان نوع نوشتاری بزند که یکسر از آن انتقاد کرده است. با این همه، فلسفه نیز مجبور است دست به برقراری ارتباط بزند و … شخص باید کسانی را که می‌خواهد اقناعشان کند با استفاده از شیوه‌ها و فرمهای مناسب با غایتش مورد خطاب قرار دهد. به این ترتیب «فلسفه و ادبیات» چیست؟ آیا صرفاً عبارت است از همپوشانی دو مفهوم بسیار مبهم و غیر قابل تشخیص؟ باید، هم در خصوص از میان رفتن مرز بین ادبیات و فلسفه و هم در مورد تفکیک دقیق این دو حوزه از یکدیگر احتیاط به خرج داد.» (صص ۲۲۵ ــ ۲۲۶)

کتاب حاضر در سال ۲۰۰۱ میلادی از سوی انتشارات دانشگاه ادینبورگ منتشر شده و پس از ترجمه در ایران، نشر بوی کاغذ (بوکا) آن را در ۲۴۰ صفحه، با شمارگان ۵۰۰ نسخه به بهای ۹ هزار تومان به چاپ رسانده است.

منبع: ایبنا

انتهای پیام/