خودباختگی در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های تعلیم و تربیتی ما وجود دارد

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، حجت الاسلام والمسلمین عباس پسندیده، عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث و رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث درباره نقش رسانه های مختلف مانند ماهواره و اینترنت در فرآیند تربیت اسلامی کودکان گفت: چنین رسانه هایی ابزار تلقی می شوند و ابزار می تواند هم فرصت باشد و هم تهدید و این بستگی به چگونگی استفاده از آن رسانه دارد. چاقوی تیز می تواند تهدید کننده امنیت شهروندان و هم تامین کننده منافع آنها باشد و این به نوع و نحوه استفاده افراد بازمی گردد.

بخش زیادی از تولید محتوای رسانه ها در اختیار ما نیست

وی افزود: بخش زیادی از تولید محتوای رسانه ها در اختیار ما نیست لذا این می تواند برای ما تهدید محسوب شود و ما نمی توانیم به راحتی از کنار این تهدید عبور کنیم. ما بخش کوچکی از تولید محتوا در رسانه های مجازی را در اختیار داریم اما تولید محتوا برای ماهواره ها نداریم هرچند که مخاطب ما به دنبال تماشای برنامه های تولیدی ما در ماهواره نمی رود ولی ما می توانیم برای دیگر کشورها تولید محتوا کنیم. لذا ابزار تهدید نیست اما نوع محتوا می تواند برای ما تهدید به حساب بیایند.

پسندیده با اشاره به نوع برخورد ما با تربیت نسل جدید، اضافه کرد: اگر کودکان راه های صحیح مقاومت در برابر محتوای نادرست را آموزش دیده باشند، می تواند به تربیت شان کمک کند. از سوی دیگر اگر رسانه های ما بتوانند فضای رسانه ای مطلوب را فراهم کنند که افراد به سوی چنین محتواهایی کشش پیدا نکنند یعنی گفتمان حاکم بر جامعه و فضای روانی جامعه محتوای ناسالم را منفی تلقی کند، برای ایمنی جامعه و نسل جوان کمک بسزایی می شود.

افراد رشد یافته بر وقت و زمان خود اعمال مدیریت می کنند و در زمینه نحوه استفاده از این محصولات رسانه ای موفق هستند زیرا انتخاب گری در اینجا از اهمیت بالایی برخوردار است

در مباحث فرهنگی انتخاب گر نیستیم

وی درباره میزان و نحوه کاربرد فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در بین کودکان گفت: در بحث فرهنگی که ما مشکلات زیادی هم در این زمینه داریم به هیچ عنوان ما انتخاب گر نیستیم و متاسفانه به نوعی اسیر امواج و فضاهای فرهنگی قرار داریم زیرا هر چه از مسائل محتوایی وجود دارد را استفاده می کنیم و انتخاب کننده نیستیم. در حوزه وقت گذاری هم ما اسیر فضاهای مجازی و میزان استفاده از آنها شده ایم و گاهی در استفاده از آنها اعتیاد پیدا کرده ایم. در حالی که انسان رشد یافته با برنامه از چنین فضاهایی استفاده می کند و اختیار خود را به دست ماهواره و شبکه های مختلف نمی دهد.

پسندیده افزود: افراد رشد یافته بر وقت و زمان خود اعمال مدیریت می کنند و در زمینه نحوه استفاده از این محصولات رسانه ای موفق هستند زیرا انتخاب گری در اینجا از اهمیت بالایی برخوردار است. خداوند در قرآن می فرماید : « فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ. به این معنی که انسان باید ببیند و بر اساس گزینش حرکت کند.» اما امروز چنین گزینشی در جامعه بسیار کم صورت می گیرد و بیشتر نسل جوان بی اختیار از رسانه های مختلف استفاده می کنند و مقهور چنین فضاهایی شده اند و کنترلی بر اوضاع ندارند.

وی با اشاره به نقش و اهمیت صدا و سیما و رسانه های مختلف در تعلیم و تربیت اسلامی گفت: هدف رسانه انتقال پیام است و بر این مساله شبهه ای وجود ندارد اما اینکه آیا رسانه ها نقشی در تعلیم و تربیت اسلامی دارند را خیلی کم و محدود می دانم و حضور رسانه ها در تعلیم و تربیت اسلامی را به اندازه چاشنی و نمک غذا می بینم درحالیکه فضای اصلی که رسانه ها باید در آن نقش اساسی ایفا کنند، وجود ندارد.

پسندیده درباره نحوه عملکرد رسانه ها در حوزه تعلیم و تربیت اسلامی گفت: رسانه ها باید معارف را توسط نظریه پردازها تئوریزه کنند و سپس متخصصانی در رشته های ارتباطات و جامعه شناسی برنامه ریزی های لازم را انجام دهند. افراد باید دغدغه فرهنگی داشته باشند اما امروز این دغدغه وجود ندارد حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی هم دغدغه فرهنگ و اینکه چه اتفاقی در حوزه های فرهنگی رخ می دهد را ندارد زیرا بیشتر مسایل به صورت سازمانی پیش می رود.

امروز حتی دغدغه تربیت دینی وجود ندارد و کسی برای فرهنگ جامعه و تربیت نسل جوان دل نمی سوزاند تا زمانی که چنین دغدغه ای وجود نداشته باشد کسی به دنبال پرسش های نظری در این حوزه نمی رود و پاسخ علمی به نیازهای تربیتی داده نمی شود و عملیاتی نمی گردند

باید مباحث فرهنگی را متناسب با شرایط و تهدیدهای روز تئوریزه کنیم

عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث ادامه داد: ما باید مباحث فرهنگی را متناسب با شرایط و تهدیدهای روز تئوریزه کنیم و سپس آنها را عملیاتی کنیم. امروز سیستم آموزش و پرورش ما در دانشگاه و مدارس بر اساس تربیت صحیح اسلامی آموزش نمی دهند و آموزش های صحیح و درستی داده نمی شود و تبلیغات دینی هم در فضاهای مجازی و معابر کمتر دیده می شود.

وی نقش همسالان را و دوستان را در تربیت فرزندان دارای اهمیت دانست و گفت: بعد از دوران کودکی یکی از گروه های موثر بر این افراد گروه همسالان هستند.

پسندیده با اشاره به عدم وجود دغدغه تربیت در کشور گفت: امروز حتی دغدغه تربیت دینی وجود ندارد و کسی برای فرهنگ جامعه و تربیت نسل جوان دل نمی سوزاند. تا زمانی که چنین دغدغه ای وجود نداشته باشد کسی به دنبال پرسش های نظری در این حوزه نمی رود و پاسخ علمی به نیازهای تربیتی داده نمی شود و عملیاتی نمی گردند.

وی اضافه کرد: بیشتر فضای جامعه ما اختصاص به مسائل سیاسی و اقتصادی پیدا کرده و مسئولان ما کمتر به مباحث فرهنگی و تربیتی می پردازند.

رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی دارالحدیث با اشاره به موضوع سند ۲۰۳۰ و جلوگیری از اجرای آن گفت: جلوی اجرای سند ۲۰۳۰ توسط رهبر انقلاب گرفته شد و معلوم نبود مسئولان تا آن زمان کجا بودند. ضمن اینکه چرا سند تحول نظام آموزش و پرورش ما تاکنون اجرایی نشده اما سند ۲۰۳۰ بلافاصله آماده اجرایی شدن می شود. چرا اسنادی که متناسب با اهداف و فرهنگ کشورمان تنظیم شده اند کار نمی شوند؟ دلیل عدم اجرایی شدن آنها عدم وجود دغدغه است. دغدغه ای که برای اجرای سند ۲۰۳۰ وجود دارد به دلیل مرعوب بودن در فرهنگ غرب است و تصور می کنیم هرآنچه از سمت غرب می رسد باید اجرا شود تا عنوان کشور رشد یافته و پیشرفته به ما تعلق گیرد.

وی افزود: متاسفانه خودباختگی در بسیاری از تصمیم گیری های ما وجود دارد و اعتماد به داشته های خودمان نداریم. لذا زمانی که برنامه های آن سوی آبها مطرح می شود به سرعت آنها را اجرایی می کنیم در حالی که در کشور ما حرفهای زیادی برای گفتن وجود دارد اما به آنها اهمیتی داده نمی شود.

رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی دارالحدیث در پایان سخنانش گفت: درباره برنامه هایی مانند سند ۲۰۳۰ دغدغه های فرهنگی و تربیتی وجود ندارد بلکه مسایل سیاسی در پس زمینه آنها وجود دارد.

انتهای پیام/