| امروز جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳ |
سرخط خبرها:

قاسم ترخان:


جهاد کبیر با پیشتازی در عرصه علم و تحقیق محقق می‌شود

مدیرگروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ابراز کرد: اگر جوامع از حیث علمی و اقتصادی، قدرتمند نبوده و محتاج به دیگران باشند یقینا از کفار اطاعت می کنند. برای اینکه جهاد کبیر محقق شود چاره ای جز توانمند شدن در عرصه هایی که به آنها اشاره کردم نیست.

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از شبستان، حجت الاسلام والمسلمین دکتر قاسم ترخان، مدیر گروه کلام و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه جهاد مولفه ای متشکل از چند قسم است، گفت: جهاد اکبر، جهاد اصغر و جهاد کبیر از اقسام جهاد است که هرکدام تعاریف متفاوتی نسبت به دیگری دارد.

 

وی ادامه داد: جهاد اکبر همان مبارزه با هوای نفس است که در روایات ما تصریح شده، چنانچه پیامبر اکرم(ص) فرمود: «مَرْحَبا بقَومٍ قَضَوُا الجِهادَ الأصْغَرَ و بَقِیَ علَیهِمُ الجِهادُ الأکْبَرُ.» قیلَ: یا رسولَ اللّه ِ! و ما الجِهادُ الأکْبَرُ؟ قالَ: جِهادُ النَّفْس» «خوشامد مى گویم به مردمانى که جهاد اصغر را گذراندند ولى جهاد اکبر همچنان بر عهده آنان باقى مانده است.» عرض شد: اى رسول خدا(ص)! جهاد اکبر چیست؟ فرمودند: «جهاد با نفس ».

 

این پژوهشگر با اشاره به اینکه در آیات مختلفی در قرآن کریم نسبت به مساله جهاد تاکید شده است، گفت: در آیه ۵۲ سوره مبارکه فرقان خداوند می فرماید: «فَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا؛ پس از کافران اطاعت مکن و با [الهام گرفتن از] قرآن با آنان به جهادى بزرگ بپرداز». در این تعبیر قرآنی، اشاره به جهاد کبیر است و یقینا مقصود جنگ نظامی نیست بلکه عدم اطاعت از کافران و مجاهدت مدنظر است. البته برخی مفسران امروز این مفهوم کبیر را جهاد علمی و فرهنگی می دانند.

 

وی ادامه داد: اما غرض از بیان این مسائل رسیدن به این نکته بود که اساسا جهاد علمی جزو مصادیق جهاد کبیر است و به تعبیر برخی این جهاد مطلق است و حتی از جهاد اکبر هم بالاتر است. اما شاید برای بسیاری این پرسش ایجاد شود که این عدم اطاعت از کافران که جهاد کبیر است چگونه محقق می شود؟

 

حجت الاسلام ترخان گفت: جهاد کبیر از نظر من با پیشتازی در عرصه علم محقق می شود، اگر جوامع از حیث علمی و اقتصادی، قدرتمند نبوده و محتاج به دیگران باشند یقینا از کفار اطاعت می کنند. برای اینکه جهاد کبیر محقق شود چاره ای جز توانمند شدن در عرصه هایی که به آنها اشاره کردم نیست. اگر این چنین شود آن عدم اطاعت از کفار یا همان جهاد کبیر تحقق می یابد.

 

وی افزود: بارها در فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) شنیده ایم که این روایت را از شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید بیان کردند بر این مبنا که: «العِلمُ سُلطانٌ، مَن وَجَدَهُ صالَ بِهِ، ومَن لَم یَجِدهُ صیلَ عَلَیه؛ دانش، سلطنت و قدرت است، هر که آن را بیابد با آن یورش برد و هر که آن را از دست بدهد بر او یورش برند.»

 

عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه گفت: از سوی دیگر اگر بخواهیم به تمدن برسیم، این تمدن در پرتو علم محقق می شود، علم در واقع آن جنبه سخت افزاری تمدن است، آن سبک زندگی و لایه و جنبه نرم افزاری تمدن به حساب می آید، بنابراین، اگر بخواهیم به تمدن برسیم راه تحقق این تمدن آن است که تولید علم داشته باشیم.

 

وی با اشاره به راهکارهای تولید علم اظهار کرد: یکی از مهمترین راهکارها فراهم سازی ابزار تحصیل علم است یعنی باید امکانات مناسب را تهیه و فضای علمی کشور را سیاسی نکنیم، در فضای علمی آزاداندیشی رواج داشته باشد، به ایده های نو توجه شود، تخبه پروری شود، این موارد چیزهایی است که لازمه تولید علم است یعنی اگر بخواهیم تولید علم داشته باشیم و از حیث علمی رشد کنیم نمی توانیم در فضایی که هیچ امکان و هزینه ای برای تولید علم وجود ندارد، پیشرفت کنیم.

 

مدیر گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر اینکه باید بتوانیم از فضای مناسب و حداکثر امکانات برای تولید علم بهره مند شویم، ادامه داد: مباحث آزاداندیشی و نخبه پروری و توجه به نخبگان از اقتضائات تولید علم است، اگر این رویکرد را داشته باشیم جهد علمی محقق می شود و در واقع مصداق آن جهاد کبیر می شود که قرآن گفته است و زمینه را فراهم می کند که از کفار اطاعت نکنیم.

 

وی با اشاره به نقش تولید علوم انسانی اسلامی در شاکله جهاد علمی و تمدن سازی تصریح کرد: اکنون با آن نقطه مطلوب فاصله داریم. ما باید برای تحقق جهاد کبیر و جهاد علمی سراغ تمدن اسلامی برویم که لازمه آن تولید علوم انسانی بومی است.

 

انتهای پیام/

کد خبر : 30896
تاريخ ثبت خبر : 7 مهر 1395
ساعت بارگزاری خبر : 09:47
برچسب‌ها:, , , ,

دیدگاه شما

( الزامي ) (الزامي)