تشریح عدالت از منظر متفکران معاصر

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، دغدغه عدالت آنقدر همه جا و همیشه مطرح بوده است که برخی از انسان‌ شناسان آن را یکی از معدود مسائلی می ‌دانند که بعدی ذاتی از انسانیت به حساب می ‌آید. اما سرنوشت مسئله عدالت در تاریخ طولانی و پرفراز و نشیب لیبرالیسم موضوعی است بسیار مناقشه ‌برانگیز که در قرن گذشته، هیچ گاه از معرکه آراء بیرون نرفته است.

کسی مثل فردریش هایک معتقد است عدالت سرابی گمراه‌ کننده است و اندیشمندی مثل جان راولز مهم ‌ترین قدم برای بازسازی لیبرالسم را توجه جدی به عدالت می ‌داند؛ با این حال، هر دوی آنها به عنوان نمایندگان سرشناس لیبرالیسم در دوران ما شناخته می ‌شوند. گذشته از این، موشکافی درباره فهم لیبرالیسم از مسئله عدالت به دایره نوشته ‌های متفکرانی که در مجموع، خود را لیبرال می ‌دانند محدود نمی ‌شود.

جامعه‌ گرایان، چپ ‌گرایان و دیگر گروه‌ ها نیز به نوبه خود درباره این مسئله تحقیق کرده ‌اند. مجموعه مقالات این کتاب کوشیده است تا پاره‌ای از مهم‌ ترین مقالات را انتخاب کند که مستقیم یا غیرمستقیم به مسئله عدالت در لیبرالیسم پرداخته‌ اند و با ترجمه آنها، به روشن شدن زوایایی از آراء متفکران معاصر در این باره کمک کند.

کتاب لیبرالیسم و مساله عدالت دارای مقاله های زیر است:

 ارث آبا و اجدادی عدالت اجتماعی (فردریش فون هایک، ترجمه علی سلیمیان ریزی(
 عدالت توزیعی (رابرت نوزیک، ترجمه احمد بیگلری(
 عدالت به مثابه انصاف: برداشتی سیاسی نه متافیزیکی (جان رالز، ترجمه مریم اشجع(
 برابری چه؟ (آمارتیا سن، ترجمه علی سلیمیان ریزی(
قابلیت ها به عنوان استحاق های بنیادی: سن و عدالت اجتماعی (مارتا نوسبام، ترجمه محمد حقانی فضل(
 عقل و احساس در عدالت اندیشی (سوزان مولر اوکین، ترجمه محمد حقانی فضل(
 لیبرالیسم و هنر تفکیک (مایکل والزر، ترجمه مریم اشجع(
 روابط اجتماعی، استدلال عملی، خیر عمومی و خیر خصوصی (السدیر مکینتایر، ترجمه مریم اشجع و محمد ملاعباسی)
 عدالت، حقیقت، صلح (یون الستر، ترجمه مریم اشجع(
 سرمایه داری، آزادی، پرولتاریا (جرالد کوهن، ترجمه حمید حسنی(
 ریشه های ایدئولوژیک و سیاسی نابرابری در آمریکا (جان ای رومر، ترجمه علی سلیمیان ریزی(

هایک در اولین فصل این مجموعه عدالت اجتماعی را کلیشه ای میان تهی می داند. یک سراب که از نظر فکری مایه رسوایی است و پوچی تمام عیار آن را از اختلافاتی که درباره اش وجود دارد می شود فهمید.

در مقاله دوم با عنوان عدالت توزیعی، محتوای مقاله هنگام تشریح کار کانو توضیح داده شده است. نوزیک فیلسوف سیاسی آمریکایی و نویسنده این مقاله یکی از جدی ترین نقدها را به نظریه عدالت رالز در کتاب «آنارشی، دولت و ناکجاآباد» نوشته است.

جان رالز نویسنده مقاله سوم، آن را بازنویسی و توضیحی از ایده اصلی اش در کتاب «نظریه ای درباره عدالت» نوشته است.

آمارتیا سن نویسنده مقاله چهارم معتقد است هر نظریه هنجاری در سازمان دهی اجتماعی، نوعی از برابری را در پیش فرض های خود دارد.

مقاله پنجم نوشته مارتا نوسبام استاد مشهور حقوق و اخلاق در دانشگاه شیکاگوست. نوسبام این مقاله را بر نقدی بر دیدگاه های آمارتیا سن درباره عدالت نوشته است.

سوزان مولر اوکین نویسنده ششمین مقاله با عنوان «عقل و احساس در عدالت اندیشی» است. مولر استاد دانشگاه استنفورد و از چهره های سرشناسی است که به نقد فمینیستی نظریه های گوناگون عدالت دست یازیده است.

«لیبرالیسم و هنر تفکیک» نوشته مایکل والرز هفتمین مقاله این مجموعه است. والرز یکی از مشهورترین فیلسوفان سیاسی زنده آمریکاست. دیدگاه های او عموما علیه انتزاعی بودن نظریه های سیاسی زنده آمریکاست.

هشتمین بخش این کتاب ترجمه فصلی از کتاب «حیوانات ناطق به هم وابسته» نوشته السدیر مکینتایر است. مکینتایر در این مقاله تعریف جدیدی از زندگی انسانی و روابط فرد در دوران حیات خود با دیگران ارائه می کند.

مقاله نهم نوشته یون السراست. الستر نظریه پرداز اجتماعی و سیاسی نروژی است که عمده آثار خود را به تحقیق در نظریه انتخاب عقلانی اختصاص داده است.

جرالد کوهن نویسنده دهمین مقاله این کتاب است. کوهن نیز در راهبردهای نظری خود، نزدیکی هایی با الستر دارد. او نیز تلاش می کند تا با استفاده از دستاوردهای فلسفه تحلیلی از مارکسیسم و سوسیالیسم دفاع کند.

آخرین مقاله این کتاب نوشته جان رومراست. رومر اقتصاددان و نظریه پرداز سیاسی آمریکایی است که در دانشگاه ییل تدریس می کند. وی در کتاب نظریه عمومی استثمار و طبقه، تلاشی تمام عیار برای ترکیب مارکسیسم و نظریه بازی ها انجام داد.  

کتاب «لیبرالیسم و مساله عدالت» با گزینش و ویرایش محمد ملاعباسی در ۳۶۸ صفحه با تیراژ ۵۰۰ نسخه، توسط نشر ترجمان علوم انسانی در سال ۱۳۹۵ منتشر شده است.

انتهای پیام/