تحقق مدنیت اسلامی در گرو عزتمندی علمی، اجتماعی و سیاسی است

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، تمدن نوین اسلامی کلید واژه مهم و اثرگزاری است که از سوی بزرگان و اندیشمندان جامعه اسلامی به شدت مورد تأکید و توجه است. رسیدن و دست یافتن به این معنا و مواجهات و تلاش برای تجلی عصر نوین و طلایی تمدن اسلامی که به عصر و دوران مهدوی(عج)، مشهور و منقول است و نیز راهکارها و چارچوبهای موجود در این پروسه، ما را بر آن داشت تا با حجت الاسلام والمسلمین اصغر کریم زاده، محقق و پژوهشگر مرکز تخصصی مهدویت(عج)، گفتگویی ترتیب دهیم که ماحصل آن در ادامه از نظرتان می گذرد.

*در عصر غیبت امام عصر(عج) و برای دست یابی به تمدن و فرهنگ عالی و نوین اسلامی از چه مناصبات و رویکردهای سیاسی و اجتماعی می بایست حذر کرد؟       

به نظرمی رسد قبل از پاسخ به این سوال باید مدل مطلوب نیل به آرمانهای بلند اسلام در حوزه تمدن سازی، کمی بازخوانی شود. شکی نیست که فرهنگ و تمدن اسلامی، با توانمندی خود توانسته است در طول چند قرن گذشته، تمدنی عظیم و بی نظیر را در منطقه وسیعی از جهان هستی به وجود آورد و از محدوده جغرافیایی شهرهای مقدس مکه و مدینه خارج شود و در مقاطعی نیز به اوج قله شکوفایی برسد.

بدون شک تمدن اسلامی، با توجه به ظرفیتهای موجود خود برای آفرینش و ایجاد یک تحول اجتماعی و حقیقی و گذاراز دوران آزمون و خطای ابتدایی، روز به روز در مسیر تجدید حیات و عظمت خود گام بر می دارد. از طرفی فرصت های بی نظیری برای احیای تمدن و فرهنگ عالی و نوین اسامی، پیش آمده است که نظیر آن را در طول تاریخ وجود نداشته است. عطش معنویت در جهان و شکست مکاتب فکری و ایسم های مدعی تمدن سازی، ازجمله این فرصتهای کم نظیر است. با این اوصاف که بستر و زمینه  تمدن سازی اسلامی در مقطع زمانی فعلی، بیش از قبل فراهم و مهیا است، سوال اصلی و اساسی اینجا است که برای تسریع دراین امرمی بایست چه کارکرد؟

در تاریخ همیشه دو گروه حق و باطل در برابر هم صف آرایی و ایستادگی کرده‌اند، این تقابل سیر جاری تاریخ و در همه دوره ها‌ی زمانی بوده است و تا ظهور نهایی حق و تجلی عصر مهدوی(عج) نیز ادامه خواهد داشت

به نظر می رسد دردرجه اول، این امر محتاج یک رجعت دوباره به آستان تعالیم ناب اسلام و منویات الهی آن می باشد. در واقع ما نیاز به یک پروسه باور پذیری دینی و ایدئولوژیکی در همه حوزه ها داریم. بنابرروایات مروی از اهل بیت (علیهم السلام)، درعصرغیبت امام عصر(عج)، تفسیرها و نگاه های غلط نسبت به آموزه های دینی آن چنان زیاد می شود که پس از ظهورامام عصر(علیه السلام) و شروع بهره مندی از منویات ناب الهی و اسلامی ایشان، مقاومت در مقابل این آموزه ها به یکی از چالشهای ابتدایی حکومت حضرت حجت(عج) تبدیل خواهد شد! (فَیَتَأَوَّلُونَ‏ عَلَیْهِ کِتَابَ اللَّهِ وَ یُقَاتِلُونَهُ عَلَیْه‏؛ غیبت نعمانی ص ۲۹۸)

با این اوصاف یکی از مواردی که می باید در میان متون پایه و بنیادین تمدن وفرهنگ متعالی اسلامی مورد بازخوانی قطعی و اصولی قرار بگیرد، باید ها و نباید های مناصبات و رویکردهای سیاسی و اجتماعی است.

واکاوی و شیوه یابی این مناصبات، قطعاً ما را در مسیر معرفی و عرضه کردن این هدیه‌ی الهی، یعنی تمدن نوین اسلامی و تحویل آن به دنیا، کمک رسانی خواهد کرد. به عنوان نمونه، در مسیر آسیب شناسی مسیرعرضه و ارائه تمدن و فرهنگ نوین اسلامی درعصر حاضر، به بحث الگوگیری ناشیانه از مدرنیته برمی خوریم، اتفاق نامبارکی که ما را در مکان یابی موقعیت اسلام ناب با مشکل مواجه می کند.

یکی از مواردی که  می باید در میان متون پایه و بنیادین تمدن وفرهنگ متعالی اسلامی مورد بازخوانی قطعی و اصولی قرار بگیرد، باید ها و نباید های مناصبات و رویکردهای سیاسی و اجتماعی است. واکاوی  و شیوه یابی این مناصبات، قطعاً ما را در مسیر معرفی و عرضه کردن این هدیه‌ی الهی، یعنی تمدن نوین اسلامی و تحویل آن به دنیا، کمک رسانی خواهد کرد

از قرن شانزدهم و هفدهم میلادی که اروپایی‌ها شروع کردند به شالوده‌ریزی و پی ریزی یک تمدن جدید و همه مناصبات سیاسی و اجتماعی خود را، براساس همین شالوده بر پایه تأمین نیازهای مادی و با عرضه کردن جلوه‌های زیبایی از فناوری و ایجاد سرعت و سهولت و همچنین دست آویزی ابزارهای زندگی مادی، تنظیم و نشر دادند، متأسفانه مسلمانان هم با غفلت و تسامح از باطن خطرناک این پدیده شوم، در مقاطعی، مغلوب این نگاه ناقص تمدنی و پذیرش یک نوع نگاه تحقیری شدند!

بنابراین اولین مهمی که در این پروسه به نظر می رسد و می باید در دستور کار نظام مند تمدن نوین اسلامی قرار بگیرد، پرهیز و حذر از تقلید نمودن الگوهای وارداتی است  که با روح تمدن اسلامی در حوزه های گوناگون فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی، منافات کامل دارد. به عنوان نمونه، نگاه عزتمندانه ای که در تعالیم اسلامی، از آغاز شکوه مندانه اش تا اوج و عزت گیری آن در حکومت امام عصر(علیه السلام) موج می زند، یکی از مولفه های بی بدیلی است که  می بایست در همه شئونات مورد توجه و دقت و اهتمام قرار گیرد. در واقع تحقق مدنیت اسلامی مورد انتظار، در گروعزتمندی علمی، اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی قرار دارد.

*به نظر شما تقابل دیدگاه ها و رویکردها و باورهای عصر مهدوی(عج) و سایر دیدگاه ها و تمدن ها، در چه مولفه هایی قابل رصد هستند و اصولاً این تضاد دیدگاهی، با چه سرانجامی مواجه خواهد شود؟

در تاریخ همیشه دو گروه حق و باطل در برابر هم صف آرایی و ایستادگی کرده‌اند، این تقابل سیر جاری تاریخ و در همه دوره ها‌ی زمانی بوده است و تا ظهور نهایی حق و تجلی عصر مهدوی(عج) نیز ادامه خواهد داشت. این تقابل (خیر و شر)، از سنخ تقابل دو ضد است، نه تقابل دو نقیض، این مطلب به این معناست که این تقابل، میان دو امر وجود ایجاد می شود که اصلاً با یکدیگر جمع نمی شوند، لذا یا این معنا تحقق می یابد یا آن معنا. نمی تواند هر دوی آنها باشند و به تعبیری هر دو منفعت و سود ببرند.

از حضرت علی (ع) مروی است که «الْبَاطِلُ مُضَادُّ الْحَقِّ»، یعنی، باطل ضد حق است و جمع ضّدین ممکن نخواهد بود، لذا مقاصد دیپلماسی اسلامی و مناصبات دوره مهدوی(عج) وسلسله مراتب ترجیحی آن، براساس نگرش توحیدی غلبه حق بر باطل بنا شده است و بر همین اساس و مبنا، ماهیت غالب و نوع دیپلماسی و مواجهه اسلامی، ترجیحاً فرهنگی خواهد بود و به اصطلاح امروزی از نوع دیپلماسی عمومی است.

انتهای پیام/