تئوری آزادی غربی در مقام عمل دچار تناقض است

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، لیبرالیسم یکی از ایدئولوژی مدرن سیاسی است که امروزه بسط و نشر آن از برنامه های استکبار جهانی در رویارویی با اسلام و انقلاب اسلامی است. لیبرالیسم از جهات و جنبه های گوناگون با مکتب و فرهنگ اسلامی در تعارض و تقابل قرار می گیرد. لیبرالیسم آزادی را برترین ارزش و غایت نهایی می انگارد اما آزادی فردی در چشم انداز اسلامی به نیکوترین وجه کانون توجه قرار گرفته است. در اسلام آزادی انسان بنیاد الهی دارد که خداوند در نهاد انسان به ودیعه گذاشته است. با توجه به تفاوت های بنیادی میان دین مبین اسلام و مکتب لیبرالیسم با حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد جواد نوروزی مدیرگروه علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفتگویی را داشته ایم که در ادامه آن را می خوانید:

نوروزی درباره چالش های میان اسلام و مکتب لیبرالیسم گفت: لیبرالیسم از مکتب های رایج در دنیای معاصر ماست که از تفکرات غربی نشات گرفته است و با مکتب مارکسیسم و کمونیسم در قرن بیستم چالش های زیادی داشت. نارسایی هایی که در مکاتب ماکرسیسم وجود داشت باعث ایجاد مکتب لیبرالیسم شد هرچند مدعیان لیبرالیسم بر این نکته تایید داشتند که فروپاشی مارکسیسم ناشی از قوت نظریه لیبرالیسم بوده است.

مکتب لیبرالیسم سرنوشت مشابه مارکسیسم خواهد داشت

وی افزود: ما معتقدیم مکتب لیبرالیسم سرنوشت مشابه مارکسیسم خواهد داشت شاید این اتفاق با تاخیر رخ دهد اما این سرنوشت محتوم همه مکاتب مادی است زیرا بر بنیان های واقع بینانه ای از نظام هستی و انسان استوار نیست. از منظر اندیشه اسلامی، مکتب لیبرالیسم در بنیان های فکری و سبک زندگی و ساختارهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که ارائه کرده است، در مبنا و ساختار و سبک زندگی دچار معضل و نارسایی است. ما معتقدیم اندیشه اسلامی با توجه با تعریف دقیق از اسلام و نگاه واقع بینانه می تواند الگوی کاملی برای ما باشد.

آزادی که در لیبرالیسم و دین اسلام بیشتر مد نظر قرار می گیرد، آزادی های سیاسی و اجتماعی است که در آزادی بیان، آزادی های حقوقی، آزادی مطبوعات و آزادی در فعالیت های سیاسی و اجتماعی متبلور می شود

نوروزی با اشاره به اصول مکتب لیبرالیسم گفت: مکتب لیبرالیسم را می توان از ابعاد مختلفی سیاسی، اجتماعی، دینی و فلسفی مورد بررسی قرار داد اما از نظر سیاسی لیبرالیسم سیاسی تاکید بر اصالت فرد دارد. یعنی معتقد به عقلانیت خودبنیاد و به اصالت آزادی است و در ستیز با سنت های گذشته و دین است. ضمن اینکه لیبرالیسم با توجه به چالش هایی که با آن روبرو بوده تلاش کرده که خود را بازسازی فکری کند.

وی با مقایسه میان تفکر لیبرال درباره آزادی در مقابل تفکر اسلام درباره آزادی گفت: ما معتقدیم در اسلام و ادیان الهی و ابراهیمی که دچار تحریف نشده باشند، برای مقوله آزادی بر اساس نگاه واقع بینانه ارزش قائل می شوند. این آزادی از نظر دین اسلام دارای دو وجه است. اول آزادی تکوینی که معتقدیم انسان آزاد آفریده شده و مختار است. دوم آزادی در حوزه اخلاق به این معنا که انسان آزادمرد و دارای حریت است. این آزادی در حوزه سیاست مدنظر نیست.

مدیرگروه علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: آزادی که در لیبرالیسم و دین اسلام بیشتر مد نظر قرار می گیرد، آزادی های سیاسی و اجتماعی است که در آزادی بیان، آزادی های حقوقی، آزادی مطبوعات و آزادی در فعالیت های سیاسی و اجتماعی متبلور می شود. ما معتقدیم در اسلام از انسان و مقصد حرکت او تعریف داریم، چارچوب های آزادی بیان می شود و می گوید حد و مرز انسان در فعالیت هایش تا چه اندازه باشد.

در تئوری لیبرالیسم آزادی کامل مطرح شده است اما در عمل در بعضی از کشورهایی که مدعی لیبرالیسم هستند مانند انگلیس یا آمریکا پدیده ای به نام حریم خصوصی وجود خارجی ندارد

نوروزی اضافه کرد: هرچیزی که کرامت انسان را لکه دار کند با آزادی ما منافات دارد و یکی از مرزهای آزادی می تواند عدم تجاوز به حقوق دیگران باشد. در مکتب لیبرالیسم چون اصالت به آزادی داده می شود و مدعی آزادی حداکثری است، معتقد است انسان آزاد آفریده شده و برای دفاع از آزادی محدودیت هایی را می پذیرد تا بتواند از آزادی هایش بیشتر استفاده کند. با توجه به این نکته می توان نتیجه گرفت که اگر نظام سیاسی در مکتب لیبرالیسم شکل بگیرد باید تلاش کند تا قانون حداقلی و آزادی حداکثری داشته باشد.

وی در ادامه گفت: نقدی که بر آزادی لیبرالیسم بیان می شود در آزادی های عملی است. در تئوری لیبرالیسم آزادی کامل مطرح شده است اما در عمل در بعضی از کشورهایی که مدعی لیبرالیسم هستند مانند انگلیس یا آمریکا پدیده ای به نام حریم خصوصی وجود خارجی ندارد. دولت بوش در دوران ریاست جمهوری اش قانونی را تصویب کرد که به موجب آن مکالمات تلفنی مردم شنود شوند و این باعث مخل آزادی افراد در حریم خصوصی شان است.

نوروزی اضافه کرد: در مقام کاربرد و عمل تئوری آزادی در غرب دچار مشکل نقض شده است. از نظر تئوری این قوانین با کرامت و حقوق انسان ناسازگری دارد و این مکتب راهکار مشخصی برای حل آنها پیشنهاد نکرده است.

تفاوت در سبک زندگی از نگاه اسلام و لیبرالیسم

وی با اشاره به تفاوت در سبک زندگی از نگاه اسلام و لیبرالیسم گفت: سبک زندگی را در دو بعد می توان بررسی کرد: سبک زندگی در نظام سازی و ساختارها مانند ساختار آموزش و پرورش و نظام آموزش عالی و ساختارهایی که ابعاد فرهنگی آنها پر رنگ است و سبک زندگی در زوایای ابعاد زندگی انسانها مانند نحوه زندگی خانوادگی. قاعدتا تفکر لیبرالیسم با توجه به مبانی فکری اش که اصالت را به آزادی می دهد تلاش می کند الگوهایی را برای زندگی ارائه کند که حداکثر وظایف مادی در آن تعبیه شده باشد. چنین دیدگاهی با نگاه غایت مندانه ای که ما در فرهنگ اسلامی داریم و به جهان آخرت قائل هستیم، ناسازگار است.

وی اظهار کرد: آزادی یکی از مبانی مکتب لیبرالیسم قلمداد می شود و بهره مندی از لذات دنیوی در آن گنجانده شده است ضمن اینکه توجه به حقوق اقشار محروم و ناتوان و تعاون اجتماعی از چنین جامعه ای رخت بربسته است. لذا این الگوها چه در حوزه ساختارسازی و چه در حوزه سلوک فردی و فرهنگی زندگی انسانها نمی تواند الگویی برای تعالی باشد.

نوروزی در پایان سخنانش گفت: با توجه به نگاه اجتماعی که اسلام به ما می دهد و شامل ده ها دستور اخلاقی است قاعدتا سبک زندگی لیبرالیستی نمی تواند الگوی مناسبی برای رفتار یک انسان باشد. 

انتهای پیام/