بهار، نویددهنده رستاخیز عظیم بشری و خلقت دوباره انسان است

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، فرارسیدن بهار طبیعت و شکوفا شدن دوباره حیات در عرصه خلقت، امری است که به عنوان یک از نشانه های قطعی حیات مجدد آدمی و برانگیخته شدن انسانها در وادی محشر به شمار می رود؛ اینکه این معنی چه جایگاهی در باورالهی و قرآنی و اسلامی دارد و اینکه نگاه و تفکر و نوگرایی و خلقت مجدد طبیعت، چه تأثیری بر فکر و اندیشه و افعال انسان خواهد داشت، ما را بر آن داشت تا با حجت الاسلام والمسلمین احمد زادهوش، استاد حوزه و رئیس مرکز جامعه المرتضی(ع)، گفتگویی مبسوطی ترتیب دهیم که قسمت ابتدایی آن در ادامه از نظرتان می گذرد.

*استاد، در آغاز فصل بهار و رسیدن نوروز، جایگاه این معانی را در باور الهی و اسلامی تبیین نمایید و بفرمایید؛ این شروع و پیدایش و حیات تازه و جدید در طبیعت و آفرینش، چه تأثیری بر نگرش انسان و حیات بشر و تصحیح اموراجتماعی خواهد داشت؟

از پیامبر اکرم(ص) مروی است که ایشان فرمودند:«اذا رأیتم الربیع فاکثروا ذکرالنشور ما اشبه الربیع بالنشور»، معنای این حدیث شریف این است«هرگاه بهار را دیدید بسیاراز قیامت یاد کنید»، واژه نشور، به زیست و زندگی بعد از مرگ اطلاق می شود و انسان بعد از وفات، در قیامت دوباره حیات خواهد یافت که به این مسئله«بعث النشور» می گویند. حقیقت مطلب این است که خداوند تبارک و تعالی، برای یادآوری و توجه ما به مسائل و واقعیات خلقت، نشانه ها و علاماتی را در مسیر زیستن ما  قرار داده است. یکی از این علامات، نشان دادن این مطلب به انسان است که، خداوند قادر است انسان را بمیراند و دوباره زنده نماید.

در روایات وارد شده است که«النوم أخو الموت»، یعنی خواب برادر مرگ است و انسان زمانی که به خواب می رود گویی از این دنیا مفارقت کرده و با بیدار شدن، مجدد به حیاتش ادامه می دهد؛ این یکی از نشانه های قدرت و عظمت خلقت و استیلای خداوند بر انسان است. یکی دیگر از نشانه های قدرت خداوند برای انسان، رویاندن و برانگیختن دوباره شاخه های خشکیده و از بین رفته درختان و گیاهان درآغاز فصل بهار است. طبیعت خوابیده واز بین رفته در فصل زمستان که هیچ نشانه ای از حیات و زندگی ندارد، در آغاز فصل بهار و با وزیدن و وزش نسیم روح بخش طبیعت مجدداً حیات می یابد و شروع به رویش و روییدن می نماید. این شروع نشاط و حیات و زندگی و بهجت طبیعت و طراوت دنیا، یکی از نشانه های حیات بعدازمرگ است که همانگونه که قرآن کریم می فرماید:«وَ یُنَزِّلُ مِنَ السَّماءِ ماءً فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها». می بایست گفت که این بهترین تذکرویادآوری برای انسان است که شما نیز بعد از مرگ اینگونه زنده می شوید؛ علت این مطلب شاید این باشد که هنوز عده ای در این مطلب، شک و تردید دارند که انسان بعد از مرگ، چگونه حیات می یابد و زندگی خواهد کرد ومعتقد باشند که مگرمی شود استخوانهای پوسیده و از بین رفته، دومرتبه استوار شوند و به یک موجود زنده تبدیل گردند؛ خداوند به این وسیله بیان می نماید که انسان نیز بعد از مرگش، دوباره حیات خواهد یافت و در پیشگاه خداوند حاضر خواهد شد.

خداوند تبارک و تعالی، برای یادآوری و توجه ما به مسائل و واقعیات خلقت، نشانه ها و علاماتی را در مسیر زیستن ما  قرار داده است. یکی از این علامات، نشان دادن این مطلب به انسان است که، خداوند قادر است انسان را بمیراند و دوباره زنده نماید

این نکته در برابر دیدگان انسان با حیات مجدد طبیعت و شروع رویش شاخه های خشکیده درختان عینیت می یابد. اگر خداوند قادر است که طبیعت و نباتات از بین رفته در اثر سرمای زمستان را، مجدد احیا نماید و از شاخه های پژمرده و نابود شده درختان، گیاهان سرسبز و میوه های لذت بخش به وجود آورد، قطعاً خواهد توانست استخوانها و اندامهای از بین رفته انسان را احیا نماید و به انسان حیات دیگری ببخشد. نکته مهم و مؤثر در این مقوله این است که آدمی، با تمامی این نشانه ها و معجزات باز هم به وجود قدرت خداوند معترف نمی شود و این مسئله به خوبی نشان می دهد که انسان به شدت محتاج سرپرستی و هدایت خداوند قادر متعال است.

*تعابیر وارده در ادعیه آغاز سال نو در این باب چه جایگاهی دارند؟ این مواجهات با رویکرد تحول و دگرگونی انسان، چگونه معنی می شوند؟

اوج این مطلب در همان دعای شریفی است که همگان در ابتدای سال نو می خوانند این دعای شریف«یا مقلب القلوب و الابصار، یا مدبر اللیل و النهار، یا محول الحول و الاحوال، حول حالنا الی احسن الحال»می گوید آن کسی که قلبها و دیده ها را متحول می نماید و آن کسی که شب ها و روزها را به گردش درمی آورد، کسی نخواهد بود جز ذات اقدس الهی؛ این دعا، گویای این مطلب است که خداوند ما را فراموش نکند، هرچند که امکان دارد ما او را فراموش کرده باشیم. ما در این دعا از او می خواهیم که هدایت و راهنمایی خود را از ما برندارد و با ما قهر نکند.

ما از خداوند در دعای آغاز سال جدید می خواهیم که از وجودمان فاصله نگیرد و ما را به احوال خود رها نسازد. انسان مؤمن در این دعا از خداوند می خواهد،همانگونه که با رویش دوباره و حیات مجدد در طبیعت، دخل و تصرف می نماید در وجود او هم وارد شود و او را به بهترین حالات رهنمون سازد

ما از خداوند در این دعا می خواهیم که از وجودمان فاصله نگیرد و ما را به احوال خود رها نسازد. انسان مؤمن در این دعا از خداوند می خواهد،همانگونه که با رویش دوباره و حیات مجدد در طبیعت، دخل و تصرف می نماید در وجود او هم وارد شود و او را به بهترین حالات رهنمون سازد. واقعیت مطلب این است که متأسفانه دلهای ما مرده است و شرایط دنیوی، دلهای ما را سنگین و کدر کرده است. این دلهای کدر وسنگین یک آب حیات بخش و یک قدرت توانگر و یک نفس حیات بخش می خواهد تا با ایجاد دگرگونی و تحول، یک حیات تازه و فرح بخش مجدد بیابد. این معنا در چند مقام از قرآن کریم بیان شده است؛ قرآن کریم می فرماید:«وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَکَىٰ مِنکُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَٰکِنَّ اللَّهَ یُزَکِّی مَن یَشَاءُ»،معنای این آیه شریفه این است که اگر فضل و رحمت خداوند نباشد، احدی از شما پاک و منزه نخواهد شد.

بنابراین رفتن زنگارها و آلودگی ها و ناپاکی ها و ایجاد روحیه حیات و شادابی و طهارت تنها با لطف الهی حاصل خواهد شد. انسان می بایست با باز کردن پنجره ها و کنار زدن پرده ها، شرایط را طوری مهیا نماییم که اگر باران رحمت خداوند باریدن گرفت، همانند سنگ سخت، باران لطف الهی را از خو دور نکند. اگر انسان این باران لطف و مرحمت خداوند را پذیرفت به طور قطع شکوفا خواهد شد. باران در همه جا می بارد ولی خاک هموار و متواضع شرایط بهتری برای جذب و پذیرش باران دارد و در نتیجه بارورتر و شکوفاتر خواهد شد. انسان عاقل و کاردان می بایست در بدو ورود بهار خواب نباشد. انسان مؤمن در زمان وزش نسیم فرح بخش نوروز، نمی بایست در مکان گناه و آلودگی باشد. باید دقت داشت اگر موانع و حجاب ها از این سمت برداشته شود، به طور قطع، رحمت و مرحمت سمت دیگر قطع نخواهد شد.

ادامه دارد….