نشست آشنایی با مسائل فلسفه علم و علم جدید برگزار شد

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از فرهنگستان علوم اسلامی قم، اولین دوره از سلسله جلسات آموزش تخصصی مقطع مقدمات، ویژه دانش پژوهان جدید الورود گروه فلسفه و روش شناسی اسلامی علوم با عنوان «آشنایی با مسائل فلسفه علم و علم جدید» توسط علیرضا شفاه، عصر جمعه ۱۵ بهمن ماه از ساعت ۱۴:۳۰ تا ۱۷:۳۰ برگزار شد.

لازم به ذکر است که دوره مقدماتی شامل دو دوره عمومی و اختصاصی می باشد. هدف اصلی از سرفصل های اختصاصی، آشنایی بیشتر دانش پژوهان با سرفصل ها و مسأله ها و بعضا نتایج علمی گروه مربوطه است.

در این دوره تلاش می شود، تا به نحو عمیق تر، دانش پژوهان را با پرسش های محوری و اساسی که موجب شده فرهنگستان علوم اسلامی، پاسخ های متفاوت و خلاف مشهور بدهد، بررسی شود.

متن حاضر، گزارشی محتوایی از جلسه فوق الذکر می باشد.

در این کارگاه، دکتر علیرضا شفاه به بررسی «مسائل اصلی در فلسفه علم» پرداخت.

وی در ابتدای جلسه، به دوران پیدایش حلقه وین پرداخت و توضیح داد که چگونه دو راهی هیوم در بررسی گزاره ها و مواجهه با مسأله «ارجاع» به ارنست ماخ انجامید و چگونه مسأله معناداری گزاره ها و نسبت میان علم و فلسفه به مسأله اصلی در فلسفه علم آن دوران بدل شد.

شفاه در ادامه به مسأله ای دیگر اشاره کرد و آن چالشی بود که اثر ظهور هندسه های نااقلیدسی در علم به وجود آمد. با ظهور هندسه های نااقلیدسی این روال جدی شد که علم با جهان بیرون چه نسبتی دارد؟ چگونه ممکن است برخلاف گذشته که یک دستگاه هندسی (هندسه اقلیدسی) به توصیف جهان می پرداخت، اما با شکل گیری هندسه های نااقلیدسی این سوال مطرح شد که چگونه ممکن است چند دستگاه هندسی به طور همزمان به توصیف جهان بپردازند؛ این چالش با انتشار نسبیت عمومی انیشتین که از هندسه نااقلیدسی در توصیف فضا ـ زمان استفاده کرده بود بیشتر شد، لذا این ایده مطرح شد که علم می تواند به نحو اکسیوماتیک و به انسجام درونی نظری پیش رود و نیاز به اثبات مطابقت با جهان خارج ندارد. این مسیر تا جائی رسید که امکان ایجاد طرح بنیادین برای علم را مخدوش کرد و رویکرد آمریکائی به علم کاملاً بر همین اصل نفی طرح بنیادین برای علم استوار است.

شفاه در پایان به ریشه های این تحولات در دکارت پرداخت و اصل مسأله شناخت و آگاهی را حاوی این چالش‌ها دانست.

انتهای پیام/