| امروز جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳ |
سرخط خبرها:

احمد مبلغی در نشست وحدت اسلامی:


باید در برابر وحدت امت حساسیت زیادی داشته باشیم

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: اختلافات کنونی در جامعه اسلامی به دلیل ایجاد شکافی در گذشته است که تا به امروز ادامه پیدا کرده است. باید در برابر وحدت امت حساسیت زیادی داشته باشیم.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، دومین نشست از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی با موضوع وحدت اسلامی و امت واحده اسلامی با حضور حجت الاسلام احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.

وی در ابتدا درباره اصطلاح امت در قرآن گفت: اصطلاح امت در قرآن به دو صورت آمده داده است: اصطلاح عام و اصطلاح خاص. امت در اصطلاح عام و عمومی در قرآن به معنای مجموعه ای است که یکی از دو عامل نژاد و جغرافیا و یا عواملی دیگر باعث تشکیل امت شود. آنچه که امروزه به عنوان «امم» در زبان عربی و سازمان ملل مطرح می شود به معنای کشورها و جغرافیای خاص هستند.

وی افزود: قرآن اصطلاح دیگری درباره امت دارد که موجب و تشکیل دهنده آن، شریعت است. امت در اینجا اصطلاح خاص محسوب می شود. «امتاً واحده» در چارچوب اصطلاح خاص در قرآن شکل گرفته است. امت اسلامی اصطلاح خاص قرآن درباره امت است.

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اصطلاح «ملت» هم گفت: اصطلاح ملت در قرآن بیان شده که جزو اصطلاح امت خاص قرار می گیرد. ملت اعم از امت است یعنی ملت چند امت را در برمی گیرد. آیه « مِلَّهَ إِبْراهِیمَ حَنِیفاً» یهودی و مسیحی و مسلمان را دربرمی گیرد یعنی ادیان الهی درون یک ملت قرار می گیرند.  

اختلاف در شریعت یعنی اگر شیعه و سنی نکته ای را به عنوان اختلاف درنظر گرفتند، آن اختلاف فکری نیست بلکه سیاسی و اجتماعی است

مبلغی درباره اختلافات موجود در شریعت بیان کرد: این اختلافات بر دو گونه اند: اختلاف بر شریعت و اختلاف در شریعت. اختلاف بر شریعت یعنی مجموعه هایی در امت اسلامی به دلیل داشتن روش و یا منابع خاص به تفسیر خاصی از شریعت روی می آورند. این تفسیر خاص در سطح پایین تا سطح بالا که مذاهب مختلف را شکل می دهد، وجود دارد.

وی تصریح کرد: اختلاف بر شریعت هرگز به صورت موجبه کلیه و تمام عیار نیست یعنی اینگونه نیست که دو مذهب در اختلافات بر شریعت در همه مسائل دچار اختلاف باشند. بلکه اشتراکات زیادی هم دارند که بخشی از آنها بدیهیات است و در آنها شکی وجود ندارد زیرا فرا اجتهادی است. برخی اشتراکات هم اجتهادی است اما اجتهاد هر مذهب به یک نقطه منتهی می شود و در نهایت حرف مشترکی عنوان می شود.

وی افزود: اختلاف در شریعت یعنی اگر شیعه و سنی نکته ای را به عنوان اختلاف درنظر گرفتند، آن اختلاف فکری نیست بلکه سیاسی و اجتماعی است.

مبلغی ادامه داد: اگر اختلاف بر شریعت را گریزناپذیر دانستیم و آن را پذیرفتیم و برای کشف شریعت به سراغ اجتهاد رفتیم در آن صورت نکته سوم بیان می کند وحدت امت به معنای وحدت رای نیست. اختلاف امت به معنای اختلاف وحدت فکری نیست زیرا در میان شیعیان هم وحدت فکری وجود ندارد. وحدت در اینجا، وحدت اجتماعی است یعنی جامعه واحدی داشته باشیم.  

این نویسنده اضافه کرد: نکته چهارم اینکه وحدت امت یعنی وحدت مجموعه ای که استناد به شریعت پیامبر(ص) دارند و بین آنها ممکن است اختلاف مذهبی هم باشد. در اینجا همه مذاهب، امت محسوب می شوند. پس امت به معنای صرفا شیعه و یا صرفا سنی نیست. اگر زمانی جنگی بین مذاهب امت رخ داد هیچ کدام از آنها از امت خارج نمی شوند. فرقه های مختلف در داخل امت هستند اما اگر در درون امت جنگ هم به وجود بیاید، هیچ کدام از آنها از امت خارج نمی شوند.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس افزود: شیعه و سنی اجازه ندارند امت را به نفع خود مصادره کنند بلکه امت چتر گسترده ای است که همه را فرا می گیرد. اینکه کدام صالح است در روز قیامت جوابگو باید باشند اما در این دنیا همه جزو امت محسوب می شوند مگر اینکه شخصی اعلام کفر کند که در آن صورت از امت خارج می شود. حتی اگر کسی مساله ای عنوان کند که از نظر اجتهاد دیگری، کفر محسوب شود، آن شخص تا مادامی که از اجتهاد خود این مساله را بسنجد، کافر نشده است.

وی با اشاره به مساله وحدت اجتماعی امت گفت: چند اصول وجود دارد که اگر رعایت شود، وحدت اجتماعی مد نظر اسلام رخ می دهد. اگر به برخی از آنها توجه شود وحدت اجتماعی در مرحله ای پایین تر شکل می گیرد و اگر به هیچ کدام عمل نشود وحدت اجتماعی بین امت وجود نخواهد داشت. این اصول ماخوذ از قرآن و روایات هستند.

عضو مجلس خبرگان در تشریح اصول وحدت اجتماعی گفت: اصل اول تعارف یا هم شناسی است که از قرآن اخذ شده است. تعارف را قرآن برای همه بشریت بیان کرده ولی به طریق اولی بین اجزای امت اسلامی باید رعایت شود. مفهوم آیه «یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوباً و قبائل لتعارفو..» این است که اقوام برای این آفریده شدند که همدیگر را بشناسند و تمایزگذاری نژادی و زبانی برای شناخت یکدیگر است. تعارف مقدمه تعامل است. اگر تعارف و شناخت برای تمام بشریت بیان شده پس به طریق اولی اجزای امت باید یکدیگر را بشناسند. شیعه و سنی باید یکدیگر را بشناسند. 

اختلافات کنونی در جامعه اسلامی به دلیل ایجاد شکافی در گذشته است که تا به امروز ادامه پیدا کرده است

مبلغی اظهار کرد: اصل دوم تعایش یا همزیستی است. اصطلاح همزیستی کلمه مدرن و امروزی است اما در روایتی از امام باقر(ع) کلمه تعایش آمده و فقط یکبار این اصطلاح توسط ایشان ذکر شده است. امام می فرماید: «صلاح مردم در تعایش است.» تعایش یعنی تکوین زندگی مشترک. برای تحقق تعایش باید دارای چهار رکن وجود داشته باشد. رکن اول تعاشر و معاشرت، رکن دوم تغافل و ندیدن اختلافات میان مناسک، رکن سوم زیرکی و دانایی و رکن چهارم تأخی یا برادری. متاسفانه اکنون رکن برادری در جامعه کمرنگ شده است. شیعه برادر سنی و سنی برادر شیعه است. اگر بین مسلمانان جنگ هم رخ دهد باز هم برادری آنها از بین نمی رود.

وی اضافه کرد: اگر جامعه اسلامی به سوی اختلاف برود اصلاح کردن آن با مشکل روبرو می شود. اختلافات کنونی در جامعه اسلامی به دلیل ایجاد شکافی در گذشته است که تا به امروز ادامه پیدا کرده است. باید در برابر وحدت امت حساسیت زیادی داشته باشیم.

وی بیان کرد: اصل بعدی تقریب است که ماخوذ از روایت پیامبر(ص) است. تقریب باید مطابق با واقعیات جامعه اسلامی باشد. در تقریب مذاهب اسلامی باید سنی ها هم وارد شوند. اصل دیگر تعاون است که برای همه بشریت بیان شده است. تسابق و رقابت اصل بعدی است که باید در جهت مثبت رخ دهد. شیعه و سنی نباید تقابل با یکدیگر داشته باشند.

مبلغی با بیان اینکه انقلاب اسلامی در ارتباط با تقریب مذاهب اسلامی چند نقش مهم را ایفا کرده است، گفت: انقلاب در گام اول نهاد مستقلی برای تقریب مذاهب ایجاد کرد. دوم اینکه اصل وحدت امت به مثابه اصل راهبردی پذیرفته شده است اما ما نتوانستیم ذیل این راهبرد خط مشی و برنامه تعریف کنیم. سوم اینکه گام های خوبی در راستای وحدت امت برداشته ایم. چهارم ما در ارتباط با وحدت امت توانسته ایم به تحلیل جهان اسلام بر اساس اصل وحدت امت دست بزنیم. ما اگر تحلیل دقیقی بر اساس عنصر وحدت امت نداشته باشیم بعضی از رفتارهای ما به تفرقه می انجامد.

وی در پایان سخنانش گفت: وحدت امت، اصلی نیست که در زمان تزاحم مذاهب کنار گذاشته شود بلکه وحدت امت، فرا اصول است. وحدت فراتر از هر مساله ای است و در هر شرایطی باید برقرار شود. باید وحدت امت به مثابه روح در سیاست ها و شعارهای مان حلول کند.

انتهای پیام/

کد خبر : 75095
تاريخ ثبت خبر : 12 شهریور 1397
ساعت بارگزاری خبر : 10:09
برچسب‌ها:, , , ,

دیدگاه شما

( الزامي ) (الزامي)