الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت به عنوان واقعیت بدیهی پذیرفته می شود

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، محسن حسن زاده در یادداشتی درباره الگوی ایرانی – اسلامی پیشرفت آورده است: «جِفری شَلیت» یکی از اساتید دانشگاه واترلوی کاناداست. او در سال ۲۰۰۵، مقاله‌ای نوشت با عنوان «science ,pseudoscience, and the three stage of truth» که در آن از خاستگاه دیدگاهی با عنوان «سه مرحله پذیرش واقعیت و ایده» سخن گفته است.

این دیدگاه به طور خلاصه بیان می‌کند که هر ایده، سه مرحله را طی می‌کند. ابتدا مورد تمسخر قرار می‌گیرد، سپس به شدت مورد مخالفت قرار می‌گیرد و در آخرین مرحله به عنوان یک واقعیت بدیهی پذیرفته می‌شود.

تجربه زیستن در فضای انقلاب اسلامی، این سه مرحله را بارها در ذهن ما تثبیت کرده است. بگذارید در ابتدا تأکید کنم که من گمان می‌کنم، الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت نیز از این سه مرحله عبور خواهد کرد و شاید بتوان گفت که ایده‌ تدوین الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت اکنون در میانه مراحل اول و دوم قرار دارد.

دیر زمانی نگذشته است که برخی از متفکران مسلمان ما که به معنای دقیق کلمه، دل در گرو مفهومی به نام دموکراسی- با تمامی لوازم آن- نداشتند، مورد تمسخر قرار می‌گرفتند و عقب‌مانده تلقی می‌شدند! من گمان می‌کنم که فیلسوفان غربی با انتخاب ترامپ و حواشی آن-از جمله تلاش دموکرات‌ها برای تغییر در نتیجه انتخابات که به معنای نارضایتی مطلق از نتیجه دموکراسی بود- اگر به سخنان متفکران مسلمان نیندیشند، دست‌کم به آراء ویل‌دورانت در «لذات فلسفه» رجوع خواهند کرد تا راهی برای تخفیف در نتایج سوء دموکراسی بیایند! و این البته هم می‌تواند مفید باشد و هم خطرناک…

غرض این که نباید به تمسخرهای امروزین سرگرم شد. این را زمانی می‌فهمیم که کسی مثل دکتر زیباکلام، الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت را با تمسخر می‌نوازد و با تعجب می‌گوید که یعنی نظام آمریکا باید پیشرفت را از ما-که جهان سومی و قاعدتا عقب‌مانده هستیم، یاد بگیرد؟!! گویی که تا کنون کشور به معنای کامل کلمه اسلامی اداره شده و دولت‌ها مجری اسلام بوده‌اند و به دلیل عمل به اسلام است که پیشرفت به معنای غربی آن حاصل نشده!

فارغ از این تمسخرها، عقبه فکری معتقد به پیشرفت اسلامی-ایرانی باید خود را برای مخالفت‌های شدید آماده‌تر کند. این آمادگی هم در ابعاد فکری و هم در ابعاد جریانی-اجتماعی حائز اهمیت است.

روشن است که یک ایده‌ ریشه‌دوانده در اذهان بسیاری از مردم و حکومت‌های جهان که با هزینه‌های آن‌چنانی و به زور سیاست و جنگ و تحریم، همچنان به سان رویای آمریکایی و دموکراسی آمریکایی ترویج می‌شود، به سادگی دست از ایران و اسلام و جهان نخواهد کشید و الگوهای غربی توسعه به رغم ناکارآمدی در بسیاری از ابعاد خواهند کوشید که خود را در یک فضای نابرابر رسانه‌ای-تبلیغاتی بر اندیشه‌های اسلامی تحمیل کنند؛ بنابراین در آینده نبردهای دشواری پیش‌روی جریان انقلاب خواهد بود.

کوتاه سخن؛ الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت اگر بتواند به سلامت از دو مرحله نخست عبور کند و به بهانه این دشواری‌ها پای از دایره پیش‌روی بیرون ننهد، در آینده به عنوان یک واقعیت بدیهی پذیرفته خواهد شد و این البته یک پیشگویی نیست؛ بلکه ظرفیت‌های نهفته در اندیشه‌های اسلامی از یک‌سو و ضعف اندیشه‌های غربی از سوی دیگر، این روند را راهبری خواهد کرد.

راستی! در سیر استقرار گفتمان مبتنی بر الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت، ما چه نقشی ایفا می‌کنیم؟

انتهای پیام/