پایه‌ریزی ابواب نو متناسب با علوم اسلامی/ اسلام هدایتگر تمدن بشری

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی بعد از ظهر جمعه ۱۲ مردادماه در مراسم افتتاحیه چهارمین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی اظهار داشت: اسلام از بن مایه‌های تمدنی و فکری برخوردار است و توانسته ابعاد مختلف زندگی بشر را شکل دهد.

وی افزود: اگر این تمدن بر ریل درست قرار می گرفت، حتما نمودهای تمدن اسلامی به شکل دیگری رقم می خورد و از دامنه وسیع تر و عمق ژرف تری برخوردار می‌شد که این اتفاق نیفتاد، اما به شکل نسبی اندیشه اسلامی، آیات وحی و دستاوردهایی که در کتاب و سنت متجلی شد در کنار هم قرار گرفت و اندیشه ای را در جهان اسلام ایجاد کرد و دنیا را تحت تاثیر قرار داد.

مدیر حوزه های علمیه، اینکه تمدن در اسلام چگونه شکل گرفته و ویژگی های آن چیست را از مسائل ارزشمندی دانست که باید مطرح شود، گفت: ما بنا بر مفروضات معتقدیم در بنیان دینی و قرآنی یک تمدن وجود دارد که می تواند استمرار  داشته و با تحولات بشری همگام شود و هدایتگر باشد.

در گفتمان انقلاب معتقدیم که اسلام امروز هم می تواند هدایتگر تمدن بشری باشد

وی با اشاره به اینکه تمدن سازی اسلام منحصر در عصر و مجموعه ای از مؤلفه ها نیست، بلکه سامانمند، هدایتگر و فراگیر است و از انعطاف برخوردار است، ابراز داشت: در گفتمان انقلاب، معتقدیم که اسلام امروز هم می تواند هدایتگر تمدن بشری باشد.

آیت الله اعرافی گفت: اندیشه اسلامی هم می تواند به دستاورد های بشر حاشیه بزند و اصلاح و پالایش ایجاد کند و هم می تواند در عمق بیشتر به تمام آن ها روح و معنا دهد و تحولاتی در کاروان علم و معرفت بشر ایجاد کند.

وی با بیان اینکه علم بشری می تواند در پرتو روح قرآنی و ایمانی قرار بگیرد و سبقه، روح و جان مایه دینی و قدسی پیدا کند گفت: آنگاه که سخن از علم انسانی اسلامی به میان می آوریم اولین ترسیم و تئوری دخالت اندیشه دینی در مبانی علم است و بر اساس تحلیلی که از ساختار علم داریم معتقدیم که علوم چه انسانی چه غیر انسانی بر پابه مبانی فکری و عقلی استوار است، مبادی و مبانی که می تواند در پیکره علم و قلمرو علم اثر گذار باشد.

مدیر حوزه های علمیه تصریح کرد: گرچه این باور جا افتاده که دخالت در مبانی و مبادی کلی را قبول می کنیم و در پیکره علم به روش شناسی انحصاری معتقدیم؛ اما تصویری که در اصل وجود دارد این است که هرگز این گونه نیست و کشف حقایق عالم در جهان چند روشی است نه تک روشی  و عقل می تواند در کشف حقایق دخالت کند.

وی با بیان اینکه واقعیت این است که برای کشف ابعاد وجودی بشر و جهان به یک عصا نمی توانیم تکیه کنیم و دستگیره های دیگر و دوربین های دیگری وجود دارد  که باید مورد استفاده قرار بگیرد توضیح داد: اگر روش وحیانی را پذیرفتیم و قلمرو وحی را هم با مبانی علمی استنباط کردیم، عملا می بینیم این روش ها در این قلمرو ها کلی سخن برای گفتن دارد و این روش وحیانی در کنار روش نظری و تجربی می تواند عرصه ها ی جدید را باز کند و هیچ ادعایی هم نداریم که با این روش می شود به همه سؤا ل ها پاسخ داد.

آیت الله اعرافی افزود: اندیشه قدسی و دینی غیر از دخالت در مبانی و مبادی و دخالت در متولوژی، در گزاره های علمی دخالت می کند و در ساختار و پیکره مسائل علم نیز دخالت می کند.

وی با اشاره به گنجینه دین برپایه وحی و نقل، گفت: این گنجینه عظیم چیزی نیست که از کنارش  گذشت و غیر از مبادی متولوژی، علم اسلامی پرتو می افکند در ساختار مسائل علم و گزاره می دهد.

مدیر حوزه های علمیه ادامه داد: این علوم انسانی از منظر اسلامی قابل نقد و بررسی است و جالب اینکه  بسیاری از استنتاج هایی که در علم می آید اگر در منظومه بزرگتری قرار بگیرد رنگ می بازد.

وی اظهار کرد: همه علوم می تواند اسلامی باشد و علم انسانی به طور ویژه می تواند اسلامی باشد و این صبغه اسلامی در چند تئوری ذاتی است.

آیت الله اعرافی گفت: این تحول و پیشرفت نیاز به تحولات و توسعه هایی در حوزه علوم انسانی دارد  که در ارزیابی خروجی آن افراط و تفریط وجود دارد و گاهی تند روی هایی در برخورد با علم می شود.

وی با اشاره به اینکه انجمن های علمی حوزه در این زمینه در حال فعالیت هستند و امیدواریم اواخر سال جاری محصولی را بتوان از این فعالیتها ارائه نمود، عنوان کرد: نیازمند تئوری هایی در علوم انسانی اسلامی هستیم.

رئیس جامعه المصطفی(ص) العالمیه با بیان اینکه در مدیریت حوزه در ذیل طرح های متعدد جدید فقه معاصر را داریم، گفت: ابواب نو متناسب با علوم اسلامی باید پایه ریزی شود و امتداد فلسفه اسلامی باید فنی و تخصصی تنوع پیدا کند.

وی تأکید کرد: توسعه مرزهای اندیشه فلسفی، کلامی، تخصصی شدن توسعه مرزهای فقه در پایه ریزی ابواب نو و اجتهاد جامعه تمدن ساز باید صورت گیرد و حوزه باید این را انجام دهد و دانشگاه نیز در پرتو این نگاه بنیادی اقداماتی را انجام دهد.

انتهای پیام/