آسیب‌شناسی و مقاوم‌سازی اقتصادی؛ اجزاء نظریه اقتصاد مقاومتی

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از ایکنا، به تازگی کتاب «خاکریز اقتصادی(خوانشی بر اقتصاد مقاومتی)» به قلم محمدجواد توکلی، عضو هیئت‌ علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده که به بررسی مسائلی از قبیل چیستی و مشخصه‌های اقتصاد مقاومتی و راهبردهای افزایش مقاومت اقتصادی پرداخته است. همچنین ایشان در این کتاب تلاش دارد تا با تأکید بر اندیشه‏‌های رهبر معظم انقلاب و تحلیل ریشه‌‏های قرآنی و روایی اندیشه ایشان، تبیین دقیقی از اقتصاد مقاومتی ارائه دهد.

توکلی درباره اهداف نگارش و محورهای اصلی این کتاب گفت: مخاطب کتاب، عمدا جوانان هستند و برای کانون اندیشه جوان نگاشته شده است اما کاری که در این کتاب انجام شده، این است که اقتصاد مقاومتی را در قالب نظریه اقتصاد اسلامی ارائه می‌شود که شاید یکی از مزیت‌های این کتاب است.

وی ادامه داد: براساس تعریفی که از اقتصاد مقاومتی ارائه داده‌ایم و آن را به بیانات مقام معظم رهبری مستند کرده‌‌ایم، اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که مستحکم و غیرشکننده باشد و در مقابل آسیب‌های درونی و بیرونی ایمن باشد و براساس همین تعریف، گفته‌ایم که نظریه اقتصاد مقاومتی باید دارای دو جزء باشد که یکی از این موارد، داشتن نظریه آسیب‌شناسی اقتصادی است.

توکلی یادآور شد: همچنین اقتصاد مقاومتی باید دارای نظریه مقاوم‌سازی اقتصادی باشد و برای اینکه این دو نظریه را بتوانیم در قالب نظریه اقتصاد اسلامی مطرح کنیم، عنوان شده است که هم باید آسیب‌شناسی اقتصادی و هم مقاوم‌سازی اقتصادی از زاویه اقتصاد اسلامی مطرح شود و در این کتاب تلاش شده است این موضوع به خوبی تحلیل و بررسی شود.

عضو هیئت‌علمی مؤسسه امام خمینی(ره) عنوان کرد: به عنوان مثال در رویکرد اسلامی، ربا را به عنوان یک آسیب‌پذیری تعریف کرده و در مقابل، الگوی مشارکت در سود و زیان را به عنوان ابزار مقاوم‌سازی اقتصاد تعریف می‌کنیم؛ در حالی‌که در اقتصاد متعارف، از ربا با عنوان تقویت‌کننده اقتصاد یاد می‌شود.

وی افزود: همچنین ما فرهنگ حرص‌طلبی و خودخواهی را از منظر رویکرد اسلامی یک آسیب‌پذیری به حساب می‌آوریم اما از منظر اقتصاد آدام‌اسمیتی، منشأ تحرک و تقسیم کار و منافع جمع و فرد تلقی شده است که به تبع این تحلیل، وقتی بحث تعلیم و تربیت اقتصاد مقاومتی را مطرح کرده‌ا‌یم، گفته‌ایم که باید رویکردی که در اسلام با عنوان تهذیب نفس از آن یاد می‌شود، اسلام تلاش دارد احکام عبادی را با احکام اقتصادی پیوند بزند و همچنین اسلام سعی کرده است این خودخواهی‌ها به گونه‌ای کنترل کند.

نویسنده کتاب «خاکریز اقتصادی؛ خوانشی بر اقتصاد مقاومتی» یادآور شد: در این کتاب دو ویژگی برجسته دیگر هم مطرح شده است که یکی از این موارد این است که اقتصاد مقاومتی را در مقابل سه گفتمان بدیل شامل گفتمان اقتصاد تجارت جهانی یا اقتصاد لیبرال، گفتمان اقتصاد ملی‌گرایی و گفتمان تاب‌آوری اقتصاد مطرح کرده‌ایم که به گفتمان اقتصاد مقاومتی شبیه است که در کشورهایی کوچک مطرح شده است.

توکلی ادامه داد: نکته ویژه دیگری که سعی شده در این کتاب از آن استفاده شود این است که از رویکرد اقتصاد نهادی هم استفاده کرده‌ایم که در این رویکرد از تحلیل‌های اقتصاد کلاسیک و نوکلاسیک فاصله گرفته و به نهادها، فرهنگ، قانون و ساختارهای اقتصادی توجه می‌شود و در این کتاب، از تحلیل چهار مرحله‌ای ویلیامسون استفاده کرده و آسیب‌پذیری اقتصادی را به بحث فرهنگ و هنجارها مرتبط کرد‌ه‌ایم.

وی با اشاره به لزوم شناسایی نقاط آسیب‌پذیر اقتصاد گفت: در این کتاب در چهار فصل، بررسی کرده‌ایم که چگونه بتوانیم نقاط آسیب‌پذیر اقتصاد را شناسایی و برطرف کنیم و با مثال‌هایی از اقتصاد ایران هم تطبیق داده‌ایم. به عنوان مثال بعد از اینکه نفت در اقتصاد ما پیدا شده و شهرنشینی رایج شد، نوعی فرهنگ گریز از کار در اقتصاد ایران نهادینه شد و این مسئله باعث شده فرهنگ اقتصادی ما دچار مشکل شود و بنده به این مسئله به عنوان آسیب‌پذیری در سطح اول اشاره کرده‌ام و معتقدم باید از نظام‌های فرهنگ‌ساز استفاده کنیم تا مشکلات فرهنگ اقتصادی که ریشه طولانی هم دارد، برطرف شود.

عضو هیئت‌علمی مؤسسه امام خمینی(ره) تأکید کرد: لازمه این مسئله، این است که به درستی از ابزارهای فرهنگ‌ساز استفاده کنیم اما متأسفانه تاکنون به خوبی استفاده نکرده‌ایم و حتی در رسانه ملی برخی ضدفرهنگ‌ها همانند شانس، قرعه‌کشی و فرهنگ گریز از کار به صورت ضمنی در این رسانه تقویت می‌شود و در صوت شناسایی صحیح این مشکلات، می‌توان به شکل بهتری برای اقتصاد کشور نسخه پیچید.

نویسنده کتاب «خاکریز اقتصادی؛ خوانشی بر اقتصاد مقاومتی» در پایان گفت: به خاطر محدودیتی که این کتاب داشت، مطالب را در حدود ۱۹۰ صفحه تنظیم کردیم ولی نثر گویا و روانی دارد که ان‌شاء‌الله بتواند برای علاقه‌مندان به حوزه اقتصاد مقاومتی مفید واقع شود.

انتهای پیام/