به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از ایکنا، این شماره از دوفصلنامه «مطالعات اقتصاد اسلامی» حاوی هشت مقاله با عناوین بازخوانی مفهوم «قرض» در قرآن کریم؛ با تکیه بر انسانشناسی اقتصادی به قلم عباس مصلاییپور، محمد حسین شیرزاد و محمد حسن شیرزاد، نقد و بررسی نظریات عدالت بیننسلی لیبرالی، نوشته مرتضی مرتضوی کاخکی، علی اکبر ناجی میدانی، محمدحسین مهدوی عادلی و محمدحسین حسینزاده، بررسی تطبیقی مفهوم فقر در فقه امامیه و اقتصاد متعارف؛ معرفی مفهوم غنای کفافی در ادبیات فقه امامیه، نوشته مهدی قائمی اصل، عباسعلی سلطانی، سید مهدی مصطفوی و علی زبرجدی مشفق و شناسایی و اولویتبندی معیارهای تأمین مالی مطلوب در بازار سرمایه اسلامی از منظر اقتصاد مقاومتی به قلم رضا یارمحمدی، عادل آذر و غلامرضا مصباحی مقدم است.
همچنین بررسی تأثیر کاهش درآمد نفت بر واردات کالاهای واسطهای؛ نتایجی برای اقتصاد مقاومتی، نوشته احمد شعبانی و سیدعلی سبحانیثابت، آثار پذیرش شخصیت حقوقی در تحلیل وجود ربا در روابط مالی مردم، دولت، بانکهای تجاری و بانک مرکزی، به قلم حسین میثمی، کامران ندری و فرشته ملاکریمی، ایجاد خوشههای تأمین مالی، الگویی مناسب در بسترسازی اقتصاد مقاومتی و حمایت از صنایع دانشبنیان، نوشته احمد بهاروندی و اثر متغیّرهای کلان بر بانکداری بدون ربا در ایران به قلم محمود عیسوی و احمد موید فرد، دیگر مقالات این شماره هستند.
در چکیده مقاله «اثر متغیّرهای کلان بر بانکداری بدون ربا در ایران» به قلم محمود عیسوی و احمد موید فرد آمده است: بانکداری بدون ربا شیوه انتخاب شده برای فعالیتهای نظام پولی در کشور است، بدیهی است که شناخت عوامل مؤثر بر آن میتواند در داشتن ثبات پولی و اقتصاد با شاخصهای مطلوب بسیار راهگشا باشد. بدین منظور در این مقاله به بررسی رابطه چند متغیّر کلان با پرداخت عقود اسلامی در نظام بانکداری بدون ربا در ایران با استفاده از روش خود رگرسیون با وقفههای توزیعی در دوره ۱۳۷۰-۱۳۹۲ پرداخته شده است.
متغیّرهای مورد استفاده در این مقاله شامل نرخ سود سالانه، نرخ ارز واقعی، قیمت کل سهام، شاخص قیمت تولیدکننده و تورم است که اثر آنها بر عقود پرداختی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از این بود که رابطه شاخص تولیدکننده و نرخ سود سالانه منفی و اثر دیگر متغیّرها مانند قیمت کل سهام و نرخ ارز واقعی مثبت بوده است و رابطه نرخ تورم با پرداخت عقود اسلامی معنیدار نبوده است. همچنین نتایج حاصل از برآورد روابط بلندمدت و همجمعی همگرایی بالای متغیّرها را نشان داده است.
در مقدمه این مقاله آمده است: بانکداری اسلامی یکی از مؤلفههای مهم و مطرح در اقتصاد اسلامی است که امروز در صحنه جهانی نیز جایگاه مشخص و ویژهای یافته است. بانکداری اسلامی برخلاف بانکداری ربوی یا متعارف که مبتنی بر بهره میباشد و به اصطلاح بانکداری ربوی نیز نامیده میشود، سیستمی مبتنی بر مشارکت در سود و زیان در عقود مشارکتی و بدون نرخ بهره میباشد که توجه آن بیشتر بر بخش حقیقی اقتصاد است.
همچنین میخوانیم: در ایران بانکداری اسلامی با ابلاغ قانون بانکداری بدون ربا که در شهریور ۱۳۶۲ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و از ابتدای سال ۱۳۶۲ به اجرا گذاشته شد، شروع به کار کرد. برپایه این قانون به طور کلی ربا از فعالیتهای بانکی حذف و و ابزارهای تجهیز مالی، اعطای تسهیلات و سیاستهای پولی بر مبنای غیر ربوی طراحی گردید.
بانکداری اسلامی در کشورهای دیگر نیز دارای سابقه چندان طولانی در مقایسه با بانکداری متعارف نیست. امروزه اکثر کشورهای اسلامی و برخی از کشورهای غربی مانند بریتانیا از سیستم بانکداری اسلامی استفاده میکنند؛ برخی مانند ایران و پاکستان تمام سیستم بانکی خود را بر مبنای اسلامی قرار دادهاند و برخی نیز مانند مالزی و اندونزی در کنار سیستم بانکداری متعارف از سیستم بانکداری اسلامی استفاده میکنند طبیعی است که شرایط اقتصاد کلان در کشورهای مختلف متفاوت بوده و میتواند اثرات متفاوتی بر این نوع بانکداری در این کشورها گذاشته باشد. این مقاله به بررسی متغیرهای اقتصاد کلان مانند تورم، نرخ ارز واقعی، شاخص قیمت تولیدکننده، شاخص کل قیمت سهام و نرخ سود بر عقود اسلامی مورد استفاده در بانکداری بدون ربا در ایران پرداخته است. در واقع در این مطالعه به دنبال پاسخ به این پرسش است که متغیرهای مذکور چه اثری بر میزان عقود پرداخت شده است که تاکنون در مطالعات گذشته مورد بررسی قرار نگرفته است.
در بخش نتیجهگیری این مقاله میخوانیم: اگرچه تحقیقات نسبتا خوبی در ایران در زمینه بانکداری اسلامی صورت گرفته است اما میتوان برای بررسی ابعاد مختلف تأثیرپذیری بانکداری بدون ربا از محیط کلان اقتصادی در مطالعات آینده اثرات سایر متغیرهای اثرگذار بر بانکداری اسلامی در ایران مورد بررسی قرار داد. همچنین میتوان عقود مختلف مرتبط با بخشهای اقتصادی را جداگانه از منظر اثرگذاری متغیرهای اقتصادی مورد بررسی قرار داد که مطالعه در هر دو زمینه به شناخت بیشتر زوایای بانکداری اسلامی در ایران کمک خواهد کرد.
انتهای پیام/